Τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. Νικολάου

   Ὅσο πλησιάζουν οἱ μεγάλες ἑορτές τῶν Χριστουγέννων καί τοῦ Πάσχα, ἐμεῖς οἱ ἐπαρχιοῦχοι Μητροπολίτες ἀντιμετωπίζουμε τό ὀξύτατο πρόβλημα τῶν ἐφημε­ρια­κῶν κενῶν, τό ὁποῖο ἐμφανίσθηκε πρό δεκαετίας καί μέ τήν πάροδο τῶν ἐτῶν γίνεται ὀξύτερο. Στήν ἀπόφαση τῆς πολιτείας νά μειωθοῦν οἱ δημόσιες δαπάνες μέ τόν περιορισμό τῶν μισθοδοτουμένων ἀπό τό κράτος ὑπαλλήλων, συμπεριελή­φθησαν καί οἱ ἐκκλησιαστικοί λειτουργοί μέ τήν ρύθμιση στούς δέκα συντα­ξιο­δο­του­μένους νά διορίζεται ἕνας. Τό μέτρο αὐτό στά πρῶτα χρόνια τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως ἐφαίνετο δικαιολογημένο, παρ΄ ὅτι ἀποκεφάλιζε τά χωριά μας καί ἄφηνε πίσω του πολλά κενά.

Δυστυχῶς, ὅμως, παρ΄ ὅτι στή συνέχεια διορίζονται χιλιάδες ὑπάλληλοι, στήν Ἐκκλησία ἐξακολουθεῖ νά ὑπάρχει ἡ πρώτη δέσμευση, μέ ἀποτέλεσμα ἀμέτρητα χωριά μας νά μένουν χωρίς ἱερέα. Τίς ἡμέρες αὐτές πρό τῶν ἑορτῶν δεχόμεθα τίς πιέσεις καί διαμαρτυρίες τῶν ἐκκλησιαστικῶν συμβουλίων, τῶν πολιτιστικῶν συλλό­­γων καί μεμονωμένων χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι δέν γνωρίζουν τήν ἀπόφαση τῆς πολιτείας καί ἐπιρρίπτουν εὐθύνες στούς Ἀρχιερεῖς.

Τό πρόβλημα αὐτό δέν ἔχει ἀκόμα ἐμφανισθεῖ στίς μεγάλες ἀστικές Μη­τρο­πό­λεις. Ἡ πλειονότητα ὅμως τῶν Μητροπόλεων τῆς ὑπαίθρου ταλανίζεται ἐπί μία δε­καετία μέ τά ἐφημεριακά κενά, χωρίς νά διαφαίνεται καμμία ἐλπίδα ἀντιμε­τω­πί­σε­ως τοῦ προβλήματος ἀπό τήν Πολιτεία, ἀλλά καί ἀπό τήν Ἐκκλησία, ἡ ὁποία ἐπί τόσα χρόνια μένει σέ στάση ἀναμονῆς καί ἐπιφυλάξεως μήπως καί μέ κάποια ἀπόφασή της γιά τήν ἀντιμετώπιση τοῦ προβλήματος μέ ἐσωεκκλησιαστική λύση, ἐκμεταλλευτεῖ τήν εὐκαιρία ἡ πολιτεία καί προβεῖ σέ δυσμενέστε­ρη ἀντιμετώπιση.

Ἐπί τοῦ θέματος, ὅμως, πρέπει νά γνωρίζομε, ὅτι ἡ ἑκάστοτε κυβέρνηση εἶναι δεσμευμένη ἀπέναντι στήν Ἐκκλησία, νά μισθοδοτεῖ τούς ἐφημερίους τῆς Ἑλλάδος ἀντί τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας, πού τῆς παρεχώρησε. Διά τόν λόγο αὐτό καθό­ρισε τό  Ὑπουργεῖο Παιδείας καί Θρησκευμάτων τόν ἀριθμό θέσεων ἐφημερίων γιά κάθε Μητρόπολη, βάσει τοῦ καταλόγου τῶν ὁποίων θά μισθοδοτεῖ τούς ἐφη­με­ρί­ους. Οἱ νομοθετημένες θέσεις ὑπάρχουν. Ἡ πολιτεία ὅμως παραβαίνει τήν συμφω­νία, τίς μειώνει χωρίς καμμία νομοθετική ἀπόφαση καί περιορίζει κατά ἑκατο­ντά­δες τούς ἐφημερίους.

Δέν πείθουν κανένα, ὅτι ἡ μείωση τῶν Ἱερέων γίνεται γιά οἰκονομικούς λόγους. Ἄλλα κίνητρα ὑπάρχουν, πού πολύ μᾶς ἀνησυχοῦν. Παλαιότερα ὑπῆρχαν πάλι κενά στά χωριά τῆς ὑπαίθρου λόγῳ ἐλλείψεως ὑποψηφίων. Πρό 50 ἐτῶν, μέ ἀπόφαση τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱερωνύμου τοῦ Α΄, ἀπεσπάσθησαν πολλοί ἱερεῖς γιά ἕνα ἑξάμηνο ἀπό τήν Ἀθήνα στίς Ἱερές Μητροπόλεως Βορείου Ἑλλάδος καί σήμαναν οἱ καμπάνες πολλῶν κλεισμένων ἐκκλησιῶν καί ἔκαναν Χριστούγεννα καί Πάσχα οἱ Χριστιανοί μας. Ἐπίσης, μέ τήν ἔκδοση τοῦ Ν.Δ. 457/1970 «περί τρόπου πληρώσεως κενῶν ἐφημεριακῶν θέσεων χωρίων παραμεθορίου ἤ ὀρεινῶν ἤ δυσπροσίτων καί ρυθμίσεις θεμάτων τινῶν τῆς Ἐκκλησιαστικῆς ἐκπαιδεύσεως», ἐπέτυχε τήν χειροτονία καί τόν διορισμό ἐφημερίων κατά παρέκκλιση τῶν κειμένων διατάξεων, ὑποψηφίων κεκτημένων τά κανονικά καί νόμιμα προσόντα, πλήν τῶν μορφωτικῶν, τά ὁποῖα ἦταν τουλάχιστον τό ἀπολυτήριο Δημοτικοῦ Σχολείου. Ἔτσι ἐπανδρώθηκαν τά χωριά μέ ὀλιγογράμματους ἀλλά εὐσεβεῖς ἱερεῖς.

Ἐπί μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Σεραφείμ ἐπίσης χειροτονήθηκε πλῆθος ἱερέων μέ μειωμένα προσόντα, μέ τούς ὁποίους γέμισε ἡ Ἑλλάδα. Μερικοί ἀπό αὐτούς μέχρι καί σήμερα κρατοῦν μικρές ἐνορίες. Τό ἐρώτημα εἶναι: Τί θά γίνει μετά ἀπό αὐτούς;Τότε δέν ὑπῆρχαν ὑποψήφιοι. Σήμερα ἔχομε ὑποψηφίους ἀλλά αὐτούς δέν τούς διορίζει ἡ πολιτεία, γιά νά μποροῦν νά ζήσουν ἀξιοπρεπῶς στίς πτωχές καί μικρές ἐνορίες.

Τό πρόβλημα αὐτό εἶναι ἀπειλή γιά τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἀλλά καί γιά τήν διασπορά, γιατί θά ἀναγκασθοῦμε νά ἀνακαλέσουμε τίς ἀποσπάσεις ἐφημερίων Ἱερῶν Μητροπόλεων στό ἐξωτερικό. Ἴσως εἶναι ἀπό τά πρῶτα καί μεγάλα τῶν ὁποίων πρέπει ἡ Ἐκκλησία νά ζητήσει ἀπό τήν κυβέρνηση τήν ἐπίλυση.

Ὁ ἀριθμός τῶν ἐφημερίων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἔχει δραματικά μειωθεῖ. Ἐπί παραδείγματι, ἡ Μητρόπολη Φθιώτιδος ἔχει 246 ἐνορίες καί 258 νομοθετη­μέ­νες θέσεις ἐφημερίων. Στά 10 χρόνια ἀπεχώρησαν 100 ἐφημέριοι καί διορίσθηκαν 10. Ἐπομένως μένουν 90 κενές θέσεις ἐφημερίων. Καί τό κακό συνεχίζεται…

Ἔχω πολλές φορές γράψει καί ἔχω ἔντονα διαμαρτυρηθεῖ γι΄αὐτόν τόν περιορισμό καί τήν μείωση τῆς Ἐκκλησίας. Τί ἄλλο θά περιμένουμε; Εἶναι πλέον καιρός νά θέσει ἡ Ἱερά Σύνοδος εὐθαρσῶς τό ὅλον θέμα στό τραπέζι τῶν συζητήσεων μέ τήν πολιτεία, γιά νά ἔχωμε μιά συγκεκριμένη ἀπάντηση, ὅποια κί ἄν εἶναι αὐτή.

Αὐτό τό θέμα δέν εἶναι δευτερεῦον καί ἡ ἀντιμετώπισή του δέν ἐπιδέχεται ἀναβολή γιά νά δοθεῖ προτεραιότητα σέ ἄλλα.

Εἶναι ἐκ των πρωταρχικῶν ζητημάτων, τά ὁποῖα χρειάζονται ἄμεση ἐπέμβαση.

 

 

Ι. Μ. Φθιώτιδος