Με έκδηλα τα συναισθήματα του πόνου και της θλίψης του αποχωρισμού, ο κλήρος και ο λαός της Θεοσώστου Μητροπόλεως Φθιώτιδος συμμετείχε το Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου εις το τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο του μακαριστού και πολυκλαύστου πατρός και Ποιμενάρχου μας κυρού Νικολάου, ο οποίος το απόγευμα του Σαββάτου της 27ης Ιουλίου, αιφνιδίως αφήκε τον κόσμο τούτο και μετέβη στην αγκαλιά του Θεού που τόσο αγάπησε εις την ζωή του, θυμίζοντας σε όλους τον Λόγο της Παλαιάς Διαθήκης: «Ευάρεστος Θεώ γενόμενος ηγαπήθη και ζων μεταξύ αμαρτωλών μετετέθη· ηρπάγη, μη κακία αλλάξη σύνεσιν αυτού ή δόλος απατήση ψυχήν αυτού» (Σοφία Σολ. δ, 10-11), αφήνοντας ένα τεράστιο κενό στην Τοπική μας Εκκλησία και στην Εκκλησία της Ελλάδος.
Το πρωί του Σαββάτου στον Ιερό Μητροπολιτικό εψάλη ο Όρθρος εις τον οποίο χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεφαλληνίας κ. Δημήτριος και ακολούθως ετελέσθη Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο, προεξάρχοντος του Τοποτηρητού της απορφανισμένης Ιεράς Μητροπόλεως μας, Σεβαμσιωτάτου Μητροπολίτου Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνατίου, τη συμμετοχή των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων κ. Τιμοθέου, Κεφαλληνίας κ. Δημητρίου, Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερωνύμου και του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Μοζαμβίκης (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας) κ. Χρυσοστόμου, του Διευθυντού του Οικοτροφείου της Αποστολικής Διακονίας Πανοσιολ. Αρχιμ. π. Αγαθαγγέλου Κόκλα, του Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Αγάθωνος Πανοσιολ. Αρχιμ. π. Γερμανού Γιαντσίδη, του Ιεροκήρυκος της Ιεράς Μητροπόλεως μας Πανοσιολ. Αρχιμ. π. Ανθίμου Νεραντζή, Συνοδικού Γραμματέως, του Αγιορείτου Ιερομονάχου π. Επιφανίου Παντοκρατορινού, των εξ Αθηνών Πανοσιολ. Αρχιμ. π. Χριστοφόρου Δημοπούλου και π. Νικηφόρου Κυπριανού, του Πανοσιολ. Αρχιμ. π. Νεκταρίου Καλύβα, του Αρχιερατικού Επιτρόπου της Νήσου Τήνου Αιδεσιμολ. Πρωτ. π. Γεωργίου Φανερού, του Αιδεσιμολ. Πρωτ. π. Δημητρίου Καραλή, τ. Προϊσταμένου Του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Λαμίας και άλλων Κληρικών της Ιεράς Μητροπόλεως μας και των Διακόνων.
Εκ του Ιερού Βήματος παρέστησαν συμπροσευχόμενοι: ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γρεβενών κ. Δαυίδ και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αβύδου κ. Κύριλλος.
Τους Ιερούς ύμνους απέδωσαν ιεροπρεπώς οι δύο Βυζαντινές χορωδίες του Ιερού Καθεδρικού Ναού υπό την Διεύθυνση του Πρωτοψάλτου κ. Δημητρίου Μαντέ εκ δεξιών και του Διευθυντού της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως μας κ. Ανδρέου Ιωακείμ εξ Αριστερών τη συμμετοχή των Μουσικολογιωτάτων Πρωτοπρεσβυτέρων π. Παναγιώτου Ιωακείμ και π. Γρηγορίου Καραλή, Διευθυντού της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς.
Οι Ιερές ακολουθίες μετεδόθησαν απευθείας μέσω του Τηλεοπτικού Σταθμού «Star Κεντρικής Ελλάδος» και μέσω του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Ιεράς Μητροπόλεως μας (89,4fm).
Κατά την διάρκεια του Κοινωνικού ο Ιεροκήρυξ της καθ’ ημάς Ιεράς Μητροπόλεως και Συνοδικός Γραμματεύς Πανοσιολ. Αρχιμ. π. Άνθιμος Νεραντζής εξεφώνησε συγκινητικό λόγο για τον μακαριστό Ποιμενάρχη μας κυρό Νικόλαο, μέσα από τον οποίο ετόνισε το τεράστιο Εκκλησιαστικό, Ποιμαντικό, Ιεραποστολικό, Φιλανθρωπικό και Κοινωνικό έργο που άφησε ως παρακαταθήκη ο αείμνηστος Ποιμενάρχης μας στα 23 χρόνια όπου εποίμανε Θεοφιλώς και Θεαρέστως τον ευλογημένο λαό της Ιστορικής Μητροπόλεως Φθιώτιδος και η σφραγίδα του θα μείνει ανεξίτηλη στον τόπο μας μαρτυρώντας εις αιώνας αιώνων, ότι ένας μέγας Εκκλησιαστικός άνδρας εργάσθηκε φιλοτίμως και ανιδιοτελώς για το καλό του τόπου και της Τοπικής Εκκλησίας, αλλά και στο τεράστιο κενό που άφησε με την κοίμησή του.
«Η υψηλόκορμος και στιβαρά δρυς έπεσε! Σωριάσθηκε ο στύλος της τοπικής μας Εκκλησίας. Χάσαμε τον προστάτη μας, το στήριγμά μας. Ορφανέψαμε. Απρόσμενα! Απροσδόκητα! Ξαφνικά! Μέσα στην καρδιά του θέρους. Στο κάμμα του καλοκαιριού. Το θλιβερό απόγευμα της 27ης Ιουλίου η καρδιά του Δεσπότη μας σταμάτησε. Ένας κεραυνός συνετάραξε την Εκκλησία μας.
Εκοιμήθη ο Ποιμενάρχης μας, ο Πνευματικός μας Πατέρας, ο Επίσκοπος μας. Σύννεφα μαζεύτηκαν στην ψυχή. Σύννεφα που φέραν δάκρυα στα μάτια. Θλίψη στην καρδιά.
Σήμερα, σαράντα ημέρες μετά, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό, στην Ιερά καθέδρα της Μητροπόλεως μας, που κόσμησε με το αρχιερατικό του παράστημα, την προσωπικότητα του και το ήθος του ο Φθιώτιδος Νικόλαος, όλοι εμείς οι περιλειπόμενοι συνηγμένοι αποτείουμε την οφειλομένη τιμή, το χρέος σε εκείνον που αναλώθηκε εικοσι τρία χρόνια στην πρόοδο και προκοπή της τοπικής Εκκλησίας μας, δηλαδή όλων ημών. Σε εκείνον που κατά τον παύλειο λόγο δεν έπαψε να ωδινάται, άχρις ου μορφωθή Χριστός εν ημίν (Γαλ.4, 19).
Όλα όσα μας αφήνει πολύτιμη κληρονομιά και κοσμούν την Μητρόπολή μας καθιστώντας την περίλαμπρη ανάμεσα στις άλλες ιερές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Έργα που κατασκευάσθηκαν με κόπο και μόχθο πολύ. Έργα προσευχής. Έργα που οραματίσθηκε και σχέδιασε ο Δεσπότης και τα υλοποίησε ο λαός της Φθιώτιδος. Χωρίς κρατική βοήθεια. Χωρίς ευρωπαικά κονδύλια και προγράμματα. Δεν θέλησε πολιτικές εξαρτήσεις. Δεν πίστευε σε πολιτικούς εναγκαλισμούς. Ήταν ανεξάρτητος. Ακομμάτιστος. Ελεύθερος πολιτικών σκοπιμοτήτων.
Ελεύθερη και Ανεξάρτητη ήθελε και την Εκκλησία. Πίστευε στην δύναμη του λαού του Θεού. Και δεν έπαψε να τονίζει ότι πλούτος της Εκκλησίας είναι ο λαός της. Σε αυτόν στηρίχθηκε και δικαιώθηκε. Τον πλούτο αυτόν που ο λαός του εμπιστεύθηκε ο Φθιώτιδος Νικόλαος τον διαχειρίσθηκε συνετά και με διαφάνεια.
Όμως ο Φθιώτιδος Νικόλαος δεν ήταν μόνο άνθρωπος των υλικών έργων. Ήταν πρωτίστως των πνευματικών. Δεν έπαψε να διδάσκει τους ιερείς πως δεν πρέπει να μένουν μόνο στα υλικά έργα της ενορίας τον εξωραισμό και την ανακαίνιση του ναού, αλλά να επενδύουν και στην καλλιέργεια των ψυχών.
Δεν ήθελε μόνο όμορφους ναούς. Ήθελε γεμάτους από ψυχές ναούς. Ήθελε πολλά παιδιά στο ιερό και στα κατηχητικά σχολεία. Χαιρόταν να λειτουργεί σε ενορίες με πολλά παιδιά στο ιερό και στεναχωριόταν όταν δεν υπήρχαν. Όχι γιατί επιζητούσε προσωπική προβολή αλλά γιατί ανησυχούσε για το μέλλον της Εκκλησίας και της Πατρίδας.
Οργάνωσε την Πνευματική ζωή της Μητροπόλεως μας με τρόπο άρτιο. Πρώτιστο μέλημά του ο ιερός κλήρος. Χειροτονούσε μετά μεγάλης συνέσεως κληρικούς με προσόντα και ιερατική κλήση. Αγωνία του ήταν οι ενορίες και ιδιαίτερα εκείνες των χωρίων να έχουν τον ιερέα τους, να χτυπά την καμπάνα, να ποιμαίνει το λαό.
Ο Φθιώτιδος Νικόλαος ήταν Επίσκοπος της θείας Λατρείας. Δεν αγαπούσε απλά την Θεία Λατρεία. Ήταν γι’ αυτόν ο παράδεισος. Η Βασιλεία των Ουρανών. Ζούσε την παραδείσια χαρά, οσάκις τελούσε την θεία Λατρεία. Προγευόταν την βασιλεία των Ουρανών. Γιαυτό και συχνά απευθυνόμενος προς το λαό εξέφραζε το βιώμα του αύτό ότι ο παράδεισος θα είναι σαν την Θεία Λειτουργία.
Ακάματος λειτουργός. Καλλικέλαδος και μεγαλοπρεπής. Τελούσε τις ιερές ακολουθίες με ιεροπρέπεια. Άριστός γνώστης της τάξεως της Εκκλησίας, την οποία τηρούσε απαρέγκλιτα. Επέμενε και επέβαλε την σιωπή, την τάξη και την ευλάβεια στο εκκλησίασμα.
Ιεράρχης έντιμος και συνετός, κοσμούσε το Συνοδικό Θεσμό. Ενωτικός, χωρίς ακρότητες και υπερβολές, σώφρων. Σεβόνταν απόλυτα και τιμούσε τους θεσμούς, υπήκουε στις αποφάσεις των. Προσωπικότητα ισχυρή, χαρισματική, ευφυής άφησε ισχυρό το αποτύπωμα της τόσο στην τοπική μας Εκκλησία όσο και στην Εκκλησία της Ελλάδος.
Ήταν αφοσιωμένος στην Εκκλησία. Γνήσιος Εκκλησιαστικός Άνδρας. Όσα έπραξε, τα έπραξε με ένα σκοπό το καλό της Εκκλησίας και την Δόξα του Θεού. Ακόμη και τα λάθη του, γιατί έκανε και λάθη, δεν είχαν σκοπιμότητα, ήταν ανθρώπινα, ήταν αστοχίες που έγιναν στην προσπάθεια να προαχθεί το έργο της Εκκλησίας. Στον πόλεμο, έλεγε, θα υπάρξουν και απώλειες, θα γίνουν και λάθη, αρκεί το κίνητρο όλων των ενεργειών να είναι η δόξα του Θεού και το καλό της Εκκλησίας.
Έφυγε νωρίς ο Σεπτός Ιεράρχης της Φθιωτικής Εκκλησίας. Είχε πολλά ακόμη να προσφέρει. Άφησε το έργο του ημιτελές. Η ψυχή του πέταξε από τα επίγεια για τα ουράνια. Να συναντήσει την ευσεβή μητέρα του που υπεραγαπούσε και με την οποία συμπορεύθηκε σ’ αυτή την ζωή. Να συναντήσει τον αγαπημένο του Δεσπότη, τον Χαλκίδος Νικόλαο. Τον όσιο Παίσιο, τον γέροντα Βησσαρίωνα τον Αγαθωνίτη, του οποίου δεν πρόλαβε την αγιοκατατάξη, τον όσιο Ιάκωβο του γέροντος της Ι. Μ. του Οσίου Δαβίδ Ευβοίας, τον όσιο Πορφύριο, τον Καυσοκαλυβίτη, τον παπά Δημήτρη τον Γκαγκαστάθη, τον γέροντα Φιλόθεο Ζερβάκο και τόσα άλλα αγιασμένα πρόσωπα με τα οποία συνεδέθει προσωπικά και για τα οποία του άρεσε να ομιλεί και να αφηγείται ωραίες ιστορίες. Μα πάνω από όλα πέταξε για να συναντήσει το πλεόν ηγάπημένο πρόσωπο, αυτό της Παναγίας. Στο ιερό νησί της οποίας εγεννήθηκε και ανδρώθηκε και από την οποία ελεήθηκε και στην οποία κατέφευγε στις ώρες της προσευχής επιζητώντας την χάριν και το έλεος της.
Η κατ’ άνθρωπον θλίψι της απουσίας του αμβλύνεται από την σκέψη ότι ο Δεσπότης έφυγε από κοντά μας αλλά δεν μας εγκατέλειψε. Από την χώρα των ζώντων πρεσβεύει για το ποίμνιο του γία όλα τα παιδιά του. Του οφείλουμε πολλά. Εμείς του οφείλουμε και το πολύτιμο δώρο της ιερωσύνης, την οποία ελάβαμε από τα τίμια χέρια. Ήμεθα ευγνώμονες εσαεί γιαυτό. Τούτο θα θελάμε να το εκφράσουμε σε κάποια άλλη πέρισταση, σε κάποια άλλη εύσημο ημέρα. Δυστυχώς άλλες οι βουλές του Τριαδικού Θεού δεν μας το επέτρεψαν. Έφυγε ξαφνικά ο Δεσπότης μας. Δεν προλάβαμε να του πούμε όσα θα θέλαμε. Ελπίζουμε, όμως ότι ο Κύριος, η ζωή και η ανάστασις ημών, να μας αξιώσει όπως στην επίγεια ζωή κυκλώναμε το ιερό θυσιαστήριο τελώντας την αναίμακτο ιερουργία του εσφαγμένου Αρνίου έτσι και στην βασιλεία των ουρανών πέριξ του επουράνιου θυσιαστηρίου να είμαστε μαζί με τον Αρχιθύτην της τοπικής μας Εκκλησίας και να λατρεύουμε ανεάως τον αληθινό Θεό.
Ας είναι αιωνία σου η μνήμη πολυφίλητε Πάτερ και Δέσποτα.
Ας έχουμε όλα τα παιδιά σου την ευχή σου.
Ο Θεός είθε σε αναπαύση σε χώρα ζώντων.
Καλό Παράδεισο». Ανέφερε χαρακτηριστικά ο π. Άνθιμος.
Προ της τελέσεως του Ιερού μνημοσύνου, ο Τοποτηρητής της Ιεράς Μητροπόλεως μας, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος αναφέρθηκε με συγκίνηση στον μακαριστό Ποιμενάρχη μας και χαρακτηριστικά ανέφερε:
«Επιτρέψατε μου, αδελφοί άγιοι Αρχιερείς, εκ μέρους του Κλήρου, των Αρχόντων και του φιλοχρίστου λαού της Ιεράς Μητροπόλεως ταύτης να σας ευχαριστήσουμε για τον κόπο και την παρουσία σας τούτη την μέρα στην τοπική αυτή Εκκλησία και ξέρουμε ότι είναι καρπός της αγάπης που είχατε και έχετε στον αείμνηστο Μητροπολίτη κυρό Νικόλαο και αδελφό μας και θέλω κι εγώ προσωπικά να σας ευχαριστήσω και να σας διαβεβαιώσω ότι πέραν των όσων γνώριζα, συμπορευόμενος ουσιαστικά με τον αείμνηστο Νικόλαο σε όλα τα έτη της ζωής μας και μέσα στην Εκκλησία ιδιαίτερα, αλλά και από το λίγο χρονικό διάστημα της Τοποτηρητείας που η Εκκλησία με εκάλεσε να διακονήσω, όσα ελέχθησαν και όσα εγράφησαν και ακόμη περισσότερα που δεν ελέχθησαν και εγράφησαν είναι άξια, είναι αλήθειες, είναι παρακαταθήκη, είναι σφραγίδα το Νικολάου, σε αυτόν τον τόπο. Γιατί υπήρξε αυθεντικός Επίσκοπος της Εκκλησίας, παράδειγμα προς μίμηση, αγάπησε και αγαπήθηκε και αφήνει αυτή την παρακαταθήκη σε όλους μας. Μακάρι να φανούμε αντάξιοι. Από τα βάθη της καρδιάς μας σας ευχαριστούμε για την συμπροσευχή σας και όπως είπαμε και πάλι είναι ωσεί παρόν, γιατί ζει. Η Αθανασία είναι πίστη μας ακλόνητη και αυτή η πίστη γίνεται ακόμη πιο τρανή και ισχυρή με την αγάπη που δεν πεθαίνει ποτέ. Γι’ αυτό ο Νικόλαος είναι ανάμεσά μας και είναι μαζί μας και θα ευλογεί πάντοτε αυτόν τον όντως περιούσιο λαό και είμαι βέβαιος ότι όλοι θα τον κρατήσουν ζωντανό στη μνήμη τους, ευχόμενοι ο Θεός όντως όπως ήδη προγεύεται του παραδείσου να μας αξιώσει και όλους μας μαζί του να βρεθούμε στο επουράνιο Θυσιαστήριο. Να είναι αιωνία η μνήμη του. Αμήν».
Ακολούθησε σε ιδιαίτερα συναισθηματικό κλίμα το Ιερό μνημόσυνο του μακαριστού Ποιμενάρχου μας, εις το όποιο όλοι μαζί εν ενί στόματι και μιά καρδία έψαλλαν το αιωνία η μνήμη και προσευχηθήκαν για την ανάπαυση της μακαρίας ψυχής του.
Μετά την ολοκλήρωση των Ιερών Ακολουθιών εκ μέρους του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού προσεφέρθη καφές σε όλους εις μνήμην του αειμνήστου πατρός μας εις το Ενοριακό Πνευματικό Κέντρο.
Στην συνέχεια οι άγιοι Αρχιερείς μετέβησαν στην Ιερά Μονή Παναγίας Δαμάστας, όπου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος ετέλεσε Αρχιερατικό Τρισάγιο επί του τάφου του μακαριστού Ποιμενάρχου μας και στην συνέχεια εκ μέρους της Ιεράς Αδελφότητος προσεφέθη τράπεζα σε όλους.
Στο Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο και στο Ιερό Μνημόσυνο παρέστησαν: Ο Βουλευτής Φθιώτιδος κ. Θέμης Χειμάρας, ο Αντιπεριφερειάρχης Φθιώτιδος κ. Ηλίας Κυρμανίδης, ο Δήμαρχος Λαμιέων κ. Ευθύμιος Καραΐσκος, συνοδευόμενος από μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, ο Διοικητής του ΚΕΥΠ Ταξίαρχος Αρίστος Περρής, ο Αστυνομικός Διευθυντής Φθιώτιδος κ. Δημήτριος Φούρλας, ο Λιμενάρχης της Νήσου Τήνου Υποπλοίαρχος Βασίλειος Αποστολόπουλος, ο τ. Δήμαρχος Λαμιέων κ. Νικόλαος Σταυρογιάννης, ο κ. Κωνσταντίνος Σταϊκούρας τ. Διευθυντής του ιδιαιτέρου γραφείου του τ. πρωθυπουργού κ. Κωνσταντίνου Καραμανλή, Εκπρόσωποι φορέων του τόπου μας, οι συγγενείς του μακαριστού Ποιμενάρχου μας και πλήθος Ιερέων και λαού της Μητροπόλεως μας.
Νικολάου, του Σεβασμιωτάτου, Θεοφιλούς τε και Λαοφιλούς, Θεοπροβλήτου Μητροπολίτου της Αγιωτάτης Μητροπόλεως Φθιώτιδος,
ημών δε Πατρός και Ποιμενάρχου,
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ!
Φωτογραφίες Δημήτριος Ανάγνου και Δημήτριος Καραγιάννης
