Του Πρωτοπρ. Κωνσταντίνου Κρυπωτού – Αρχιερατικού Επιτρόπου Μονεμβασίας
Ο νεομάρτυρας και παιδομάρτυρας Άγιος Ιωάννης ο Τουρκολέκας γεννήθηκε το 1805 στο χωριό Τουρκολέκα Αρκαδίας. Πατέρας του ήταν ο Σταματέλος Σταματελόπουλος-Τουρκολέκας, ονομαστός αγωνιστής της περιοχής Λεονταρίου και μητέρα του, η αδελφή της συζύγου του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Σοφία. Μεταξύ των τεσσάρων του αδελφών διακρινόταν ο γνωστός οπλαρχηγός Νικήτας, γνωστός ως Νικηταράς ή Νικηταράς ο Τουρκοφάγος.
Το 1816 ο Ιωάννης, 11 χρονών τότε, μαζί με τον πατέρα του και τον Αναγνώστη, γιό του αγωνιστή του Πάρνωνα Ζαχαριά Μπαρμπιτσιώτη, συνελήφθησαν στην Νεάπολη και οδηγήθηκαν στην Μονεμβασία όπου και εκτελέστηκαν από τις Τουρκικές αρχές σαν επαναστάτες. Αποκεφαλίστηκαν όλοι μπροστά στην αυλή του Ελκόμενου Χριστού στην κεντρική πλατεία της Μονεμβασίας, πρώτα ο Αναγνώστης με τον πατέρα του Αγίου. Για την ομολογία, το μαρτυρικό τέλος και το θαυμαστό σημείο, που έδωσε ο Θεός, μετά τον αποκεφαλισμό του παιδομάρτυρα, γράφει, σχετικά ο αδελφός του Αγίου, ο Νικηταράς: «Στον αδελφό μου πρότειναν ν’ αλλάξει την πίστη του. Του δείχνουν τον σκοτωμένο πατέρα του και του λέγουν κάθισε να σε κάνουμε Τούρκο. Τότε το παιδί κάνει το σταυρό του και τους απαντά: θα πάω κι εγώ εκεί που πάει ο πατέρας μου. Του ξαναλέγουν· γίνε Τούρκος. Το παιδί όμως ξανακάνει το σταυρό του. Έγινε από το αίμα του σταυρός. Πήραν τα κεφάλια τους στην Τριπολιτσά»
Η σφαγή και των τριών έγινε στις 16 Οκτωβρίου 1816, έξω από τον Ιερό Ναό του «Ελκομένου Χριστού» στην Μονεμβασία. Εκεί, στο δάπεδο της αυλής του Ναού, το αίμα του Ιωάννη, σχημάτισε Σταυρό. Τα σώματα τους ετάφησαν στην Μονεμβασία, και μέχρι σήμερα παραμένει άγνωστος ο τόπος της ταφής τους. Το σημείο του Σταυρού, το οποίο σχημάτισε στο δάπεδο της αυλής του Ναού το αίμα του Αγίου Ιωάννη, έγινε σύμβολο για τον αγώνα της ελευθερίας των υποδούλων Ελλήνων και τόπος προσκυνήματος.
