Του Αρχιμ. Ιωακείμ Οικονομίκου
Η 22α Οκτωβρίου 1991, γράφτηκε στις εκκλησιαστικές σελίδες ως η αρχή μιας νέας περιόδου της Εκκλησίας και μάλιστα της Μεγάλης Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως. Εκείνη την ημέρα, τα Μέλη της Αγίας και Ιεράς Συνόδου, εξέλεξαν εις διαδοχή του μακαριστού Πατριάρχου Δημητρίου τον από Χαλκηδόνος Βαρθολομαίο.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, έμπειρος, αφού είχε μαθητεύσει κοντά στον Γέροντά του, μεγάλο Μητροπολίτη Χαλκηδόνος Μελίτωνα, μορφωμένος, απόφοιτος της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και με λαμπρές σπουδές στην Εσπερία, έξυπνος, δραστήριος, αλλά και μέ ένα ιερό πείσμα, θέτει από την πρώτη στιγμή τα χέρια του στο τιμόνι της Μεγάλης Εκκλησίας. Ο Πατριάρχης δεν επαναπαύεται στις δάφνες του. Βάζει στόχους, προτεραιότητες, σχεδιάζει, οραματίζεται και προχωράει.
Ανασυγκροτεί την Πατριαρχική Αυλή, φέρνει νέους κληρικούς για να στελεχώσουν τις υπηρεσίες του Πατριαρχείου, δίνει πρωτοβουλίες σε νέους κληρικούς, ώστε να ξεδιπλώσουν τα τάλαντα πού τους έδωσε ο Θεός. Χοροστατεί σε Ναούς της Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως, κηρύττει και ενισχύει το λιγοστό μέχρι τότε ποίμνιο της Πόλεως. Θέλει να ξαναδεί την Ρωμηοσύνη ακμάζουσα και πολυπληθή. Γι’ αυτό και δεν νοιάζεται κόπους και θυσίες. Επισκέπτεται παράγοντες, πολιτικούς, μεταβαίνει στην Άγκυρα, θέτοντας στις εκάστοτε Κυβερνήσεις τα προβλήματα του Πατριαρχείου και της εναπομεινάσης Ομογενείας, είτε στην Πόλη, είτε και στα δύο νησιά του Αιγαίου, της Ίμβρου πού αποτελεί και την πατρίδα του, και της Τενέδου.
Βλέπει όμως, ο Πατριάρχης, ότι, για να γίνει η ανάσταση του Γένους και να αρχίσει η ανοδική του πορεία, χρειάζονται και άλλα έργα πού θα τους κάνει να ξαναδούν το μεγαλείο του. Και αυτό είναι οι ανακαινίσεις Ναών, Ιδρυμάτων, Σχολείων, τα οποία με την πάροδο του χρόνου, με την μείωση του Ρωμαίϊκου στοιχείου είχαν εγκαταλειφθεί. Γι’ αυτό και βάζει ως στόχο την αναστήλωση και την επάνοδό τους στο αρχαίο κάλλος.
Η Κωνσταντινούπολη, από την ίδρυσή της από τον Μέγα Κωνσταντίνο, μέχρι και σήμερα, έσφυζε και συνεχίσει να σφύζει από Ναούς και Μοναστήρια, τα οποία έχτισε η ευλάβεια των Αυτοκρατόρων και η ευσέβεια των κατοίκων. Μετά την Άλωση της Πόλεως το 1453, οι περισσότεροι Ναοί ή καταστράφηκαν ή μετετράπησαν σε Τεμένοι. Έτσι οι Ρωμηοί έχτισαν νέους Ναούς για να μπορούν να εκτελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Μεγάλη οικοδομική άνθιση έγινε τον 19ο αιώνα ύστερα από τα δύο Διατάγματα του Σουλτάνου Αβδούλ Μετζίτ (1839 – 1861) το Χάτι Σερίφ και το Χάτι Χουμαγιούν μετά το τέλος του Κριμαϊκού Πολέμου, και το Τανζιμάντ πού καθιερώνει ο εν λόγω Σουλτάνος, οι Ρωμηοί της Πόλεως αρχίζουν να χτίζουν μεγάλους και ωραίους Ναούς σε όλη την Κωνσταντινούπολη. Αυτοί οι Ναοί συνεχίζουν να υπάρχουν και να λειτουργούνται μέχρι και σήμερα. Αυτοί όμως οι Ναοί έπρεπε κάποια στιγμή να ανακαινιστούν, να συντηρηθούν και να αποδοθούν στην Κοινότητα και στην Εκκλησία, έτσι όπως τους είχαν χτίσει οι πρόγονοί μας.
Ο Πατριάρχης μας κύριος Βαρθολομαίος, βάζει αυτόν τον μεγάλο στόχο σε εφαρμογή. Η προσωπικότητά του, η εμβέλειά του, οι γνωριμίες του αλλά πάνω από όλα η βαθιά του πίστη στον Θεό και την Παναγία, την Έφορο και Προστάτιδα της Πόλεως, καταφέρνει να προβεί στις ανακαινίσεις. Ύστερα από τις σχετικές άδειες από την Κυβέρνηση και τις διάφορες υπηρεσίες, βρίσκει τα κατάλληλα πρόσωπα και τους χορηγούς, για να ξεκινήσει η ανακαίνιση, η αναπαλαίωση και η συντήρηση.
Ξεκινά με τον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου, και συνεχίζει με το κτήριο του Πατριαρχείου. Ακολουθούν οι Ναοί της Αγίας Τριάδος, των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, των Εισοδίων της Θεοτόκου στο Ταξίμ, και το Κοινοτικό Κοιμητήριο της Θείας Μεταμορφώσεως στο Σισλί. Ακολουθούν οι Ιεροί Ναοί του Αγίου Φωκά, του Αγίου Χαραλάμπους, του Αγίου Νικολάου, των Ταξιαρχών, του Αγίου Δημητρίου, του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, της Παναγίας στην περιοχή του Βοσπόρου. Ανακαινίζονται στα Υψωμαθειά ο Άγιος Μηνάς, ο Άγιος Γεώργιος, η Αγία Κυριακή, η Παναγία της Ελπίδος, για να ακολουθήσουν στην περιοχή του Φαναρίου, το Αγίασμα της Παναγίας των Βλαχερνών, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μουχλίου, του Αγίου Νικολάου Τζιβαλίου, του Αγίου Δημητρίου Ξυλόπορτας, της Παναγίας της Σούδας, των Ουρανών και της Χαντσεργιωτίσσης. Τα ανακαινιστικά έργα, θα συνεχιστούν με τις Ιερές Πατριαρχικές και Σταυροπηγιακές Μονές της Παναγίας του Βαλουκλή, της Αγίας Τριάδος Χάλκης όπου και η Θεολογική Σχολή, της Μεταμορφώσεως στην Πρώτη όπου και οι κατασκηνώσεις των νέων της Πόλεως, του Αγίου Νικολάου Πριγκήπου, του Αγίου Γεωργίου του Κουδουνά. Υπάρχουν ακόμα τα πολλά Αγιάσματα της Πόλεως, ενώ δίνει μεγάλη βαρύτητα και στα Φιλανθρωπικά Ιδρύματα του Γένους, Βαλουκλή, αλλά και στα Εκπαιδευτικά όπως την Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή, το Ζάππειο και το Ζωγράφειο και πολλά Δημοτικά. Το έργο του Πατριάρχου, θα ακολουθήσουν και οι παρακείμενοι Μητροπολίτες Χαλκηδόνος, Δέρκων, Πριγκηποννήσων, Ίμβρου και Τενέδου. Το ίδιο θα κάνουν και οι νεότεροι Μητροπολίτες όπως ο από Προύσης Αμερικής Ελπιδοφόρος, ο οποίος αγόρασε πριν την εκλογή του στον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο της Αμερικής δύο Ναούς και ένα κτήριο στην Τρίγλια, ο Μητροπολίτης Σηλυβρίας Μάξιμος ο οποίος αγόρασε κτήριο και το έκανε Επισκοπείο στην έδρα του, ο Γάνου και Χώρας με Επισκοπείο, ο Βρυούλων με νέο Επισκοπείο, ο Σμύρνης με την άνθηση της Ρωμαίϊκης Κοινότητος μαζί με τα ανακαινιστικά έργα σε Ναούς της Ιωνίας, ο Κυδωνιών Αθηναγόρας με την ανακαίνιση του Αγιάσματος της Παναγίας Φανερωμένης στο Ιστορικό Αιβαλί.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, αγωνίστηκε και τελικά με την βοήθεια του Θεού και των στενών συνεργατών του, είδε και πάλι την αναγέννηση της παιδείας στην Πατρίδα του την Ίμβρο, αφού άρχισε να λειτουργεί Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο, ενώ από πέρυσι άρχισε να λειτουργεί και Νηπιαγωγείο, όπως και Παιδικός Σταθμός στον Ναό της Αγίας Τριάδος Ταξίμ.
Όλα αυτά έγιναν μέσα στα 28 χρόνια πού ο Πατριάρχης μας κύριος Βαρθολομαίος, βρίσκεται στον Πρώτο Θρόνο της καθ’ ημάς ανατολής. Στον Θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως πού τον εκλέϊσαν μεγάλες μορφές και Άγιοι της Εκκλησίας μας.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, αναδείχθηκε ο συνεχιστής των προκατόχων του συνεχίζοντας την παράδοση του Γένους και της Εκκλησίας. Απευθυνόμενος πρός την νεολαία της Πόλεως, ο Πατριάρχης με την ιδιότητά του ως Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, είπε τα εξής: “Η Ρωμηοσύνη της Πόλεως είναι αδιάκοπη συνέχεια, ένα αδιάσπαστο σύνολο, το χθές, το σήμερα, το αύριο. Οι γενεές διαδέχονται η μία την άλλη, τα ήθη και τα έθιμά μας συνεχίζονται, εσείς οι νέοι συνεχίζετε την ιστορία μας, και τον υπέροχο πολιτισμό μας. Γι’ αυτό σας αγαπούμε και σας χρειαζόμαστε. Χωρίς εσάς δεν έχουμε συνέχεια και δεν έχουμε μέλλον. Αλλά μπορείτε να φαντασθείτε την ιστορική, την ένδοξη, την χιλιοτραγουδισμένη Ρωμηοσύνη της Βασιλίδος των Πόλεων χωρίς συνέχεια και χωρίς μέλλον; Έτσι απότομα να διακόπτεται το νήμα της ζωής της; Είμαι βέβαιος ως Πατριάρχης σας, ότι η πρόνοια του Θεού δεν θα το επιτρέψει. Και είμαι βέβαιος και ως μεγαλύτερος αδελφός και φίλος σας, ότι το δικό σας Ρωμαίϊκο φιλότιμο δεν σας επιτρέπει να εγκαταλείψετε την σκυτάλη και να διακόψετε την μαρτυρία του μαρτυρικού Γένους μας σ’ αυτούς τους ιστορικούς χώρους, όπου ζούμε και μεγαλουργούμε από αιώνων”.
Παναγιώτατε. Πολλά τα έτη Σας. Να ζήσετε, και να χαρείτε τους κόπους Σας, τα πνευματικά Σας παιδιά, την Ρωμηοσύνη και ο Θεός με τις πρεσβείες της Κυρίας Θεοτόκου της Εφόρου και Προστάτιδος της Πόλεως την οποία αγαπάτε και τιμάτε να Σας χαρίζει υγεία και όλες τις ουράνιες ευλογίες.
