Του Ελευθερίου Κρητικού, θεολόγου
Το μυστήριο της θείας οικονομίας, ως σχέδιο, προϋπάρχει της δημιουργίας όπως ακριβώς και η ίδια η δημιουργία προϋπάρχει, ως σχέδιο και αυτή, της αισθητής πραγματοποιήσεώς της. Ο ζωντανός Θεός της Αγίας Γραφής παρουσιάζεται και δρα ήδη από την Παλαιά Διαθήκη. Ο άσαρκος Λόγος φανερώνεται ασωμάτως στην Παλαιά Διαθήκη και καθοδηγεί τους ανθρώπους. Ο άσαρκος Λόγος εμφανίζεται ως ο μεγάλης βουλής Άγγελος και, μολονότι είναι απρόσιτος κατά την ουσία του, γίνεται προσιτός διά των ακτίστων αυτού ενεργειών.
Η ενανθρώπηση του Υιού του Θεού πραγματοποιήθηκε «δι’ἡμᾶςτοὺςἀνθρώπουςκαὶδιὰτὴνἡμετέρανσωτηρίαν». Μοναδικό κίνητρο της κενώσεως του Θεού Λόγου είναι η φιλανθρωπία και η αγάπη του Θεού, η οποία εκδηλώνεται ελεύθερα καιπέρα από κάθε εξαναγκασμό. Κατά τον Μ. Αθανάσιο: «ἡ ἡμῶνπαράβασιςτοῦ Λόγου τὴνφιλανθρωπίανἐξεκαλέσατο, ὥστεκαὶεἰςἡμᾶςφθάσαικαὶφανῆναιτὸν Κύριον ἐνἀνθρώποις». Η αγάπη του Θεού, αποτελούσα άκτιστη ενέργεια της θείας χάριτος, είναι αυτή η οποία παρέχει τη ζωή και απομακρύνεται από κάθε έννοια ηθικιστική και συναισθηματική.
Εφόσον η κτίση δημιουργήθηκε εκ του μη όντος, δηλαδή από την ανυπαρξία, η απειλή για επιστροφή στην αρχή από την οποία προήλθε, δηλαδή την ανυπαρξία, πάντοτε υφίσταται. Η παράβαση της εντολής από τους Πρωτοπλάστους επέφερε ρήξη στη σχέση ακτίστου και κτιστού και ως εκ τούτου η φθορά και ο θάνατος υποσκάπτουν, υπονομεύουν και αλώνουν την κτιστή πραγματικότητα ως μείζων απειλή και κίνδυνος. Ηπορεία του ανθρώπου προς το «καθ’ ὁμοίωσιν» διακόπτεται βίαια και η σωτηρία του ανθρώπου παρεμποδίζεται δραματικά.
Μοναδικός τρόπος υπέρβασης αυτού του κινδύνου και κατάλυσης της φθοράς είναι η ενανθρώπηση του Θεού Λόγου. Δι’ αυτού του μυστηρίου αποκαθίσταται η σύνδεση Θεού και ανθρώπου. Δι’ αυτής της ενσάρκου οικονομίας οδηγείται η ανθρωπότητα προς την Βασιλεία και τη θέωση. Ο Θεός συγκαταβαίνει και ο Υιός και Λόγος σαρκώνεται «ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου». Θεός και ανθρωπότητα συμμετέχουν ελεύθερα σε αυτή την κένωση του Υιού. Ο Τριαδικός Θεός ευδοκεί. Διά της ευδοκίας του Πατρός, της αυτουργίας του Υιού, της συνεργείας του Αγίου Πνεύματος και διά της Θεοτόκου η οποία,εκπροσωπώντας ολόκληρη την ανθρωπότητα, υπάκουσε στο θέλημα του,«ἐπεσκέψατο ἡμᾶς, ἐξ ὕψους ὁ Σωτὴρ ἡμῶν».
Ο άσαρκος σαρκώνεται. Ο απρόσιτος γίνεται προσιτός. Ο Λόγος προσλαμβάνει ολόκληρη την ανθρώπινη φύση, που ο ίδιος δημιούργησε. Ο άναρχος γεννάται εν χρόνω από Παρθένο Κόρη και εκπληρώνεται η προφητεία του Ησαΐου: «ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει, καὶ τέξεται υἱόν, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦἘμμανουήλ». «Τὸ ἀπ΄ αἰῶνος μυστήριον, ἀνακαλύπτεται σήμερον, καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, Υἱὸς ἀνθρώπου γίνεται, ἵνα τοῦ χείρονος μεταλαβών, μεταδῷ μοι τοῦ βελτίονος» κατά τον υμνογράφο Θεοφάνη.
«Οὕτως ἠγάπησεν ὁ Θεός τόν κόσμον ὥστε τόν Υἱόν Αὐτοῦ ἔδωκεν τόν μονογενῆ, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς Αὐτόν μή ἀπόλλυται, ἀλλ’ ἔχει ζωήν αἰώνιον». Μέτρο, λοιπόν, της αγάπης του Θεού προς τους ανθρώπους η θυσία του Υιού του. «Αὐτὸς γὰρ ἐνηνθρώπησε, ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν» κατά τον Μ. Αθανάσιο.
Ας ανταποκριθούμε στη μεγάλη του αυτή αγάπη. Ας προετοιμαστούμε. Αυτή είναι η στιγμή όπου, προσμένοντας την κατά σάρκα Γέννηση του Υιού του Θεού, οφείλουμε ως χριστιανοί να ευπρεπίσουμε την καρδιά μας διά της μετανοίας, ώστε να υποδεχθεί τον Σωτήρα της και να αποτελέσει τη Φάτνη στην οποία θα ανακλιθεί το θείο Βρέφος.
