Μάνης Χρυσόστομος: «Ὑπάρχει καί ἡ ratio legis»

Αὐτό τόνισε, τό πνεῦμα τοῦ νόμου, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Μάνης κ. Χρυσόστομος Γ’, δηλαδή ὅτι ὑπάρχει ὁ σκοπός (ἡ ἰδέα τέλος) ὄπισθεν τοῦ γράμματος τοῦ νόμου, ἡ τελολογική λεγομένη ἑρμηνεία, σήμερα Δευτέρα 5 Ὀκτωβρίου 2020 ὅπου μετέβη στό Πρωτοδικεῖο Γυθείου καί τέλεσε τόν καθιερωμένο Ἁγιασμό ἐπί τῇ ἐνάρξει τοῦ νέου δικαστικοῦ ἔτους καί ἐπί τῇ εὐκαιρίᾳ τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου, προστάτου τοῦ Δικαστικοῦ Σώματος.

 Μετά τόν Ἁγιασμό, ὁ Σεβ. μίλησε στούς δικαστικούς λειτουργούς περί τῆς σπουδαιότητος τοῦ εὐθυνοφόρου ἔργου τῆς ἀπονομῆς τῆς δικαιοσύνης. Μεταξύ τῶν ἄλλων εἶπε: «Θά ἤθελα νά μοιρασθῶ μαζί σας μερικές σκέψεις μου. Ἐργάζεσθε ἀόκνως γιά τήν ἀπονομή τῆς δικαιοσύνης καί ἐκφράζω τά θερμά μου συγχαρητήρια, καθ’ ὅτι δι’ αὐτῆς θραύονται οἱ ἀδικίες τῶν πολιτῶν καί συνάμα τιθασεύονται, πρέπει, οἱ ἄλλες λειτουργίες τοῦ δημοκρατικοῦ πολιτεύματος. Ἔτσι ἐπέρχεται ἡ κοινωνική εὐταξία, ἡ εἰρηνική συμβίωση τῶν ἀνθρώπων. Καί ἡ Ἐκκλησία γι’ αὐτό τό ἀγαθό τῆς εἰρήνης πάντοτε προσεύχεται. Ἀκοῦμε στή Θ. Λειτουργία τήν δέηση: «Ὑπέρ τῆς εἰρήνης τοῦ σύμπαντος κόσμου». Ἔτσι ὁ δικαστικός λειτουργός χρειάζεται νά ἔχει γρανιτώδη ἠθικό χαρακτῆρα ὑπό τήν εὐρεῖα ἔννοια τοῦ ὅρου. Πράγματι, ὑπάρχει ἡ ἀρχή dura lex, sed lex, ἀλλά ὑπάρχει καί ratio legis. Τό πνεῦμα τοῦ νόμου. Δηλ. κυρίως ἔχει μεγίστη σημασία ἡ τελολογική ἑρμηνεία, ἡ ὁποία ἐρευνᾶ τόν σκοπό τῆς διατάξεως κάτω ἀπό τό γράμμα τοῦ νόμου. Τά ἐρωτήματα πού τίθενται εἶναι: Τί κρύπτεται κάτω ἀπό τίς λέξεις; Ποία ἡ βούληση τοῦ νομοθέτου; Εἰδικά τούτη ἡ διεργασία ἀξίζει νά σημειώσουμε ὅτι,  καταφαίνεται ἄριστα ὅταν ἔχουμε κενό νόμου. Καί μάλιστα ὁ ὅρος τελολογία εἶναι ἑλληνικός καί λεγόταν κατά τούς κλασικούς χρόνους. Ὁ σκοπός, λοιπόν, προσδιορίζει τό περιεχόμενον τοῦ νόμου. Γι’ αὐτό ἄλλωστε ὑπάρχουν καί τά ἑρμηνευτικά ἐπιχειρήματα, τά argumenta.

Ἀνάμεσα, λοιπόν, σ’ αὐτές τίς δύο ἀρχές, παλεύει διηνεκῶς ὁ δικαστής καί ὁ εἰσαγγελεύς. Αὐτή ἡ πάλη συνιστᾶ τό λειτούργημά τους. Ἔτσι ἡ ἀπονομή τῆς δικαιοσύνης καθίσταται μία ὁλοκληρωμένη λειτουργία γιά ὅλο τόν ἄνθρωπο, ὄχι ὡς ἄτομο, ὡς νούμερο τοῦ δικαστικοῦ πινακίου ἀλλά ὡς πρόσωπο, ὡς «κατ’ εἰκόνα Θεοῦ» ἄνθρωπος. Σεῖς λοιπόν συντελεῖτε κατ’ αὐτόν τόν τρόπον στήν δικαστική ἔννοια τῆς προσωπικότητος. Ἐν προκειμένῳ ὁμιλοῦμε γιά μία νομική τῆς προσωπικότητος. Καί αὐτό εἶναι ἐξαιρετικά σπουδαῖο. Δέν εἶναι ὅλα ὕλη. Ὑπάρχει καί τό πνεῦμα. Ἀλήθεια, τό σκεπτικό αὐτό πόσο θά πρέπει νά σᾶς βοηθᾶ στήν ἐφαρμογή τοῦ πρωτογενοῦς καί τοῦ παραγώγου εὐρωπαϊκοῦ δικαίου καί κυρίως τῆς ΕΣΔΑ βέβαια σύμφωνα μέ τό γράμμα καί τό πνεῦμα τοῦ ἄρθρου 28 τοῦ Συντάγματος. Νά παρέχετε καί νά δίδετε ἀξία πρωτίστως στή δική σας δικαστική κρίση καί ὄχι νά ἀρκεῖστε σέ μία τυφλή ἀντιγραφή. Καί ὅπως καλά γνωρίζετε ὁ Ἕλλην δικαστής ἀείποτε ἔχει ὑψηλό αἴσθημα ἑρμηνείας τοῦ νόμου καί βάθος εὐθυκρισίας, δικαστικῆς κρίσεως. Ἡμεῖς, ὡς Ἐκκλησία, νά εἶστε βέβαιοι, ὅτι πάντοτε προσευχόμεθα γιά τά τίμια πρόσωπά σας καί τό ὑψηλό λειτούργημά σας».

Στή συνέχεια, ὁ κ. Κων. Βαΐτσης, Πρόεδρος Πρωτοδικῶν εὐχαρίστησε γιά τήν παρουσία του καί τόν λόγο του τόν Σεβασμιώτατο ἐκ μέρους ὅλου τοῦ δικαστικοῦ σώματος μέ εὐγενικά λόγια.

Στό τέλος, ὁ Σεβ. ἀφοῦ εὐχήθηκε καλή δικαστική χρονιά πρόσφερε σ’ ὅλους τούς δικαστικούς λειτουργούς τό πρόσφατο δοκίμιό του τό ὁποῖο ἔχει θέμα: «Ὁ δίκαιος ἄνθρωπος στίς «Παροιμίες» τοῦ Σολομῶντος».

Για το φωτογραφικό υλικό πατήστε εδώ

Διαβάστε ακόμα