Άρθρο του Μητροπολίτη Πτολεμαΐδος Εμμανουήλ
“Υπάρχει και κάτι χειρότερο
από την αμαρτία…
και αυτό είναι η
αλαζονεία της αρετής!…”
Ιερός Αυγουστίνος
Δύσκολοι καιροί. Και ακόμη πιο δύσκολοι όταν το “φοβερώτατον του θανάτου μυστήριο” έχει στήσει “κυριολεκτικά καρτέρι” σ’ όλα τα μήκη και πλάτη της γης κι απειλή τη Ζωή. Μια ζωή που κάποτε ήτανε; σωστή κι έγινε σκόνη… και βούλιαξε μέσα στην άμμο της μοναξιάς, την του κόσμου καθημερινότητα, κατά το πώς θάλεγε και ο Γ. Σεφέρης. Και ο Θεός να μας φυλάει απ’ τους αυτόκλητους; που θέλουν να μας προστατεύουν!…
Και η ζωή συνεχίζεται γεμάτη μνήμες και θύμισες που σαν τον ίσκιο μας ακολουθούν νυχθημερόν για να μας θυμίζουν; άραγε ότι το “τέλος” εγγίζει…
Μνήμες και θύμισες που όπου κι αν τις αγγίξεις βγάζουν πόνο… για το τι κάναμε λάθος ή σωστό ή για το τι θα θέλαμε αλλά δεν προλάβαμε να κάνουμε…
Πόνο μιας αλυσίδας ατέλειωτων λαθών και επαναλαμβανόμενων αμαρτιών εκ νεότητος για να έλθη η Δαυϊδική λίρα μελωδούσα να μας πη: “αμαρτίας νεοτητός μου… μη μνησθής Κύριε!…”
Αυτά τα συσσωρευμένα λάθη που έγιναν κάποτε και Πάθη – κι αυτά τα πάθη που σήμερα βασανίζουν αυτούς που δεν έχουν “κεκαυτηριασμένη” τη συνειδησί τους, αυτό τον καιρό της απειλητικής ιο–πανδημίας διώχνουν μακρυά και την παραμικρή ελπίδα από τη ζωή του κόσμου που μοιάζει να περιφέρεται – σαν Κάλαμος “υπό ανέμου σαλευόμενος…”
Έτσι η ελπίδα φυγαδεύεται και η πίστη σκοτώνεται στη ρίζα της που είναι η ψυχή του ανθρώπου και που ο Χριστός μας διδάσκει το “μη φοβάσθε απ’ αυτούς που το σώμα σκοτώνουν… την δε ψυχή μη δυναμένων αποκτείναι…”
Και να, ταπεινά ειλικρινώς φρονώ ότι ήρθε η ώρα της ποίησης. Η ώρα των ποιητών… Η στιγμή των ποιητικών καρδιών. Η συν-κληρία των μελωδούντων, αυτών που ακαταπαύστως “εν χορδαίας” υμνολογούν και το “Λυτρωτά ο Θεός ευλογητός ει!…” εκ καρδίας αναφωνούν.
Στις μέρες και στις ώρες που η ελπίδα συσκοτίζεται, για να μη μπορέσει να γεννηθεί η πίστη, ως “γλυκόφθογγο μέλος” αναδύεται και πάλι από την ποιητική καρδιά του πιστού το “προς Κύριον εν τω θλιβεσθαί με εκέκραξα…”
Δεν έχω Δαυϊδική φλέβα και γλώσσα “γραμματέως οξυγράφου…” για να Σε υμνήσω Κύριε…
“Εγώ” δεν είμαι ποιητής… είμαι στιχάκι που τολμώ να βηματίζω μέσα στους χώρους της ποίησης όπου κι αν τη συναντώ για να βρω το χαμένο της ζωής μου νόημα.
Για να μπορώ να λέω μαζί με τον Σεφέρη “Είμαστε ο σπόρος που κάποτε πεθαίνει…” και πάλι να ψιθυρίζω “θα γίνη ανάσταση μίαν αυγή!…” Τι μεγάλο πράγμα στ’ αλήθεια όπως θα έλεγε και ο κυρ Φώτης ο Κόντογλου να πιστεύει κανείς “καταπάνω” στην Ανάσταση!…
Να βγαίνει από τις συμπληγάδες μιάς θεοποιημένης λογικής και άρρωστης εγω-νοη-σιαρχίας κι ο νους του να μελωδεί ορθοδόξου πλουτισμός Θεο – λογίας…
Τότε η ποίηση γίνεται μελώδημα λειτουργικό με συνεχή δοξο-λογία ευχαριστίας στο Θεό που κάποτε “εισενέγκη ημάς εις πειρασμόν;” για να αποκτήσουμε κάποτε “νουν” Χριστού…!
Τότε και το “Σοι ευχαριστούμεν Κύριε” ανεβάζει την μουσική της καρδιάς στο άνω “Σοι” και σε δώματα Ουράνια…
Τότε η Αγία Γραφή – αυτό το βιβλίο των βιβλίων γίνεται ποίημα λόγου.
Μέσα σ’ αυτό το πανίερο βιβλίο τα Ευαγγελικά και τα αποστολικά κείμενα θεοπρεπώς τεχνουργούνται μουσικά… Δεν είναι συμπτωματικό ότι στης Πάτμου το Ιερό νησί, κάποια κείμενα – ιδιαίτερα των αγίων Παθών κανοναρχούνται συνοδευόμενα με υπόκρουση σημάνδρου… Για να καταδείξουν ότι τόσο ο Θεός και ο άνθρωπος μέσα από μουσικές κλίμακες γεφυρώνουν το μέγα χάσμα!…
Ας κάνουμε τραγούδι αδελφοί κάθε λέξη – κάθε πρόταση του αποκεκαλυμένου Λόγου του Θεού μέσα από τα Ευαγγέλια κείμενα αφού Ευαγγέλιο χαράς είδηση σημαίνει.
Είναι πράγματι ποιητικά ζωής, ελπίδας, πίστης που δεν καταισχύνει και αγάπης που “ουδέποτε εκπίπτει…” “Νυνί δε μένει πίστις, ελπίς, αγάπη” λέει ο αυρανοβάμων ” μ ε ι ζ ο ν δε τούτων η αγάπη…”
Μήπως αυτό δεν είναι Ύμνος – τραγούδι με μουσικό “ρεφρέν” την πάντοτε αδιάπτωτη αγάπη;..!..
Αγαπητοί ,
Αυτό τον “καιρό” τους τελευταίους μήνες “έφυγαν” από αναμεσά μας, μεγάλοι φίλοι του Θεού με ύψος και ανάστημα πνευματικό.
“Ηρπάγησαν” κυριολεκτικά “εν νεφέλαις” εις απάντησιν του Κυρίου “ίνα μη η κακία αυτούς κατα – λάβη…”
Συν–αδελφοί μας και πνευματικοί μας πατέρες ανεπανάληπτοι που έζησαν μέσα στην ποίηση της πίστης και την έφτασαν στην αγάπη…
Ιεράρχες και ιερείς μαζί με απλούς ανθρώπους κάνουν ήδη τα πρώτα τους βήματα στον Ουρανό!… μελωδούντες την μία Χερουβική υμνολογία εκεί όπου· ήχος καθαρός…
Αυτών ταις ικεσίαις παρακαλούμε σήμερα εμείς οι περιλειπόμενοι να “περιπολεύουν” το εσφαγμένο Αρνίο υπέρ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας…
Να λυτρωθή ο κόσμος από τα “ψεκτά πάθη” της εγω-λατρείας, του φθόνου και της κατάκρισης πάντοτε των άλλων με Φαρισαϊκό ήθος και ύφος.
Αδελφοί μου,
Στις ποιητικές καρδιές επαναπαύεται “ο εν Αγίοις αναπαυόμενος Θεός…”
“Αγαπά τους ευθύς τη καρδία” και τους ταπεινούς τω πνεύματι σώση…
Και η Κυριακή αυτή είναι η καταλληλότερη για να σκεφθούμε ακόμη σε βάθος τη σχέση μας με την αληθινή ταπείνωση… που δεν έχει καμία σχέση με μορφές ταπεινοσχημίας .
Ας Του προσφέρουμε την ταπείνωση μιάς καρδιάς καθαρά ποιοτικής και ποιητικής, μέσα από τους στίχους της τελωνικής παρρησίας που τόσο διαχρονικά μας σιγοτραγουδά το “Ο Θεός ιλάσθητι μοι”.
Και τότε το αιωνίως βασανιστικό ΕΓΩ θάχη μπη μέσα στο ΣΥ του Θεού και ίσως αυτό να ναι και να γίνη η αρχή της δικαιωσεώς μας.
Κύριε “ου γαρ προσίεσαι τους μεγα–λοφρονας λογισμούς και τας συντετριμμένας καρδίας ουκ εξουθενείς…” – δωσ’ μας τη δύναμη με ποιητική διάθεση και θέληση ψυχής να χρησιμοποιούμε το ΕΓΩ μας μόνον όταν θέλουμε να πούμε το “Κύριε εγώ είμαι ο των αμαρτανόντων πρώτος ιλάσθητι μοι Κύριε τω αμαρτωλώ …”
