Άλωση και Αλλοίωση

Του Αρχιμ. Χρυσοστόμου Χρυσόπουλου, Θεολόγου – Κοινωνιολόγου

Έρχεται το ημερολόγιο να μας θυμίσει και ταυτόχρονα να μας λυπήσει καθώς αυτό συναντά την 29η Μαΐου κάθε χρόνου. Τρέχει 569 χρόνια πίσω και βλέπει πολιορκία μέχρι αίματος, αντίσταση μέχρι πτώσης, μάχη μέχρι ήττας. Η του Μεγάλου Κωνσταντίνου πόλη δέχεται την μανία των Οθωμανών,  ισοπεδώνεται και γυρίζει σελίδα. Πρωτοφανή η βαρβαρότητα, ανήκουστα όσα θα ακολουθήσουν.

Στον απόηχο αυτής της μελανής επετείου θα καταθέσουμε γραπτά ψελλίσματα και ειλικρινή δάκρυα  για τα όσα είχαμε και για εκείνα που χάσαμε, ποιος ξέρει για πόσο και γιατί; Τα πάντα όσα αφορούν την κυρίευση της Κων/πολης πρέπει να είναι μακριά από την επιζήμια πατριδοκαπηλεία και τις ακραίες εθνικοφρονικές εξάρσεις. Όπου και όποτε φάνηκαν τέτοιες τάσεις στον λαό μάλλον εξέθεσαν, παρά ωφέλησαν. Τα διδάγματα που μας κομίζει η 29η Μαΐου 1453 είναι πάντα επίκαιρα και σωστικά.

Με την πτώση της φημισμένης και γεννήτριας πολιτισμού Βυζαντινής Αυτοκρατορίας  ξεκίνησε το δράμα της τουρκοκρατίας. Έκτοτε ο λαός θα στενάξει για 400 χρόνια βαριά. Οι Οθωμανοί δεν είχαν πολιτισμό, αντίθετα επεδείκνυαν με κάθε ευκαιρία αγριότητα και πρωτογωνισμό. Αν οι ανθρωποκτονίες λέγονται και είναι εγκλήματα, η καταστροφή του βυζαντινού πολιτισμού, πού άραγε πρέπει να καταταχθεί; Φθόνησαν στο έπακρο την ευρωπαϊκή κουλτούρα, συνεχίζουν να το κάνουν, άσχετα αν ερωτοτροπούν  στους καιρούς μας μαζί της για υλικά και μόνο οφέλη.

Κάθε φορά που θ΄ αφήνουμε σαν άτομα και σαν γένος κερκόπορτες αφύλακτες, τότε θα γίνεται και η άλωση της προσωπικότητάς μας, της υπόστασής μας, της  βιωτής μας.  Αντίθετα, με μάθημα το παρελθόν μας -όσο και αν αυτό είναι μακρινό, φέρει και τα τρωτά του-  θα μπορέσουμε να έχουμε σθένος και θέληση πάλης προκειμένου να μην δοκιμάζουμε νέα άλωση, ούτε άρα και αλλοίωση.

Αναμφισβήτητα όποτε και όπως συνέβησαν  ατομικές ή συλλογικές αλώσεις, είχαν και σαν αποτέλεσμα την αλλαγή νοοτροπίας, συμπεριφοράς και αντίληψης. Πρέπει να υπάρχουν πολλά αποθέματα άρνησης στην υποταγή, ώστε αυτή να είναι μόνο σώματος και ποτέ φρονήματος. Ταυτόχρονα πρέπει να αποφεύγεται η ηττοπάθεια, να καλλιεργείται το κλίμα του αγώνα και να υπάρχουν διεργασίες για αγώνα απελευθερωτικό. Όταν μένουμε αδούλωτοι στην ψυχή, τότε έχουμε και βάσιμη την ελπίδα ότι θα έλθει κάποια στιγμή η ζωντάνια, η ανάκαμψη και η δικαίωση. Σαν  προκαλούμαστε πρέπει και να ανακτούμε δυνάμεις αντίστοιχες με αυτές της επιβίωσης.

Η ιστορία μπορεί να επέτρεψε την άλωση της Πόλης, δεν τη χάσαμε όμως από την καρδιά μας, από τα οράματά μας, από τη σκέψη μας. Οι συγκυρίες ξερίζωσαν σταδιακά και κατά πολύ τον ελληνισμό, δεν μπόρεσαν να πράξουν και το αντίστοιχο στο πνεύμα. Για τον λόγο αυτό στέκει ως  Βασιλεύουσα  μας. Στις 29 Μαΐου 1453 κυριεύτηκε η Πόλη, όχι το συναίσθημα. Παραμένει ακλόνητη σαν τόπος των ονείρων μας, των νοσταλγιών μας, των προγόνων μας.

Διαβάστε ακόμα