Του ΣεβασμιωτάτουΜητροπολίτου Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Γεωργίου Καθηγητή και πρ. Προέδρου της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης
Πρόσφατα, συγκεκριμένα στις 6 Οκτωβρίου 2022, η Χριστιανική Θεολογική Ακαδημία Βαρσοβίας, ανακήρυξε σε Επίτιμο Διδάκτορα τον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας κ.κ. Αναστάσιο, ο οποίος είναι ήδη Επίτιμος Διδάκτορας πολλών Τμημάτων Ανθρωπιστικών, Κοινωνικών και Θετικών κατευθύνσεων από πολλά Πανεπιστήμια της Ευρώπης, της Μ. Ανατολής και των Η.Π.Α.
Η Χριστιανική Θεολογική Ακαδημία ιδρύθηκε στη Βαρσοβία το 1954 και προήλθε από τη συνένωση των μεμονωμένων Θεολογικών Σχολών Λουθηρανών, Ορθοδόξων και Παλαιοκαθολικών. Σήμερα λειτουργεί ως Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα του Πολωνικού Κράτους.
Η ανακήρυξη αυτή έγινε έπειτα από πρόταση του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας κ.κ. Σάββα και απόφαση της Συγκλήτου.
Για το γεγονός αυτό, ο Προέδρος της Πολωνίας απέστειλε συγχαρητήριο μήνυμα, ενώ στην Τελετή Αναγόρευσης παρέστησαν ο Υπουργός Παιδείας, Θρησκευτικών και Διπλωματικών Αρχών της Πολωνίας, τα μέλη της Συγκλήτου και του Διδακτικού Προσωπικού, φοιτητές και κληρικοί της Ορθόδοξης Πολωνικής Εκκλησίας.
Στη συνέχεια έγινε η ανακήρυξη του τιμωμένου σε Επίτιμο Διδάκτορα και η απονομή των διακριτικών παρασήμων από τον Αρχιεπίσκοπο Βρότσλαβ και Στέτσινκ. Γεώργιο, Καθηγητή και Πρύτανη της Ακαδημίας.
Η Τελετή ολοκληρώθηκε με ομιλία του Προκαθημένου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας υπό τον τίτλο:«Ζώντας εν Χριστώ στην πολυθρησκευτική παγκόσμια κοινότητα», δίνοντας το μήνυμα ότι «Αποστολή και ευθύνη της Εκκλησίαςείναι να συνδέει την ανθρωπότητα με τον αληθινό Θεό της Αγάπης».
Δυστυχώς, δεν μπορέσαμε να παραστούμε αυτοπροσώπως στην Τελετή Αναγόρευσης, λόγω της συμμετοχής μας στην Τακτική Σύγκληση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, παρά την ενεργό συμμετοχή μας στο ακαδημαϊκό αυτό γεγονός.
Συγκεκριμένα, με απόφαση της Θεολογικής Ακαδημίας Βαρσοβίας, ο«Έπαινος» (Laudatio) του τιμωμένου, ο οποίος αναγνώστηκε κατά την Τελετή, ανατέθηκε στον γράφοντα. Η ανάθεση αυτή, κατόπιν αιτήματος της Θεολογικής Ακαδημίας Βαρσοβίας, έτυχε και της εγκρίσεως του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου (Α.Σ.) της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης (Α.Ε.Α.Θ.), την οποία υπηρετήσαμε και με την ιδιότητα του Προέδρου (2016-2022).
Το σχετικό πρακτικό (3/1-3-2022, θέμα 8ο) αναφέρει σχετικά: «Ο Πρόεδρος ενημερώνει τα μέλη του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου για το υπ’ αριθμ. πρωτ. 195/16-02-2022 Α.Ε.Α.Θ. έγγραφο του Αρχιεπισκόπου Βλότσλαβ και Στέτσιν κ. Γεωργίου, Πρύτανη της Χριστιανικής Θεολογικής Ακαδημίας Βαρσοβίας, με το οποίο η Σύγκλητος της Χριστιανικής Θεολογικής Ακαδημίας Βαρσοβίας όρισε τον ίδιο (τον Μητροπολίτη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος) ως κριτή στη διαδικασία αναγόρευσης του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ.κ. Αναστασίου σε Επίτιμο Διδάκτορα και ζητά προς τούτο την έγκριση του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης. Το Ακαδημαϊκό Συμβούλιο, ανταποκρινόμενο στο παραπάνω αίτημα, εκφράζει την χαρά του τόσο για την δίκαιη απόφαση της Χριστιανικής Θεολογικής Ακαδημίας της Βαρσοβίας, όσο και για τον ορισμό του Σεβασμιωτάτου Προέδρου ως κριτή της αναγόρευσης του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ.κ. Αναστασίου σε Επίτιμο Διδάκτορα».
Θεωρούμε ότι η εξαιρετική αυτήτιμή επιφυλάχθηκε στο πρόσωπό μαςόχι μόνον λόγω της ακαδημαϊκής ιδιότητας ως Καθηγητή και Προέδρου της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης, αλλά και λόγω της πολυετούς συνεργασίας μας με την Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας.
Μεταξύ των άλλων, ο «Έπαινος» τον οποίο συντάξαμε περιλαμβάνει και τονεξαιρετικό χαρακτηρισμό ότι ο ΑρχιεπίσκοποςΑναστάσιος αποτελεί«Δώρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας σε ολόκληρο τον Χριστιανικό κόσμο».
Τον χαρακτηρισμό αυτό απέδωσε στο πρόσωπο του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας κ.κ. Αναστασίου ο RowanWilliams, άλλοτε Πριμάτος της Αγγλικανικής Εκκλησίας, για την προσφορά του στην Ανθρωπότητα και τον Χριστιανισμό. Ο χαρακτηρισμός αυτός περιλαμβάνεται σε βιβλίο του RowanWilliams με τον τίτλο «LookingEastinWinter. Contemporary Thought and the Eastern ChristianTradition», (BloomsburyContinuum, 2021).
Στον «Έπαινο» τονίζεται ακόμη ότι ηΑνθρωπότητα και η Εκκλησία γεύθηκαν τους πλούσιους καρπούς του έργου τουτιμηθέντοςΑρχιεπισκόπου σε πολλούς τομείς:
- Η διεθνής ακαδημαϊκή κοινότηταεμπλουτίστηκε από τον επιστημονικό λόγο του.
- Η Ιεραποστολή στην Ασία, την Αφρική χρειάστηκε τη μαρτυρία του.
- Η Αλβανία είχε ανάγκη τη διακονία του.
- Ολόκληρη η οικουμένη ευεργετήθηκε από την κοινωνική και αναμορφωτικήδράση του.
Έπειτα από μια τέτοια δραστηριότητα, ήταν αναμενόμενες οι διακρίσεις, οι τιμές καιτα αξιώματα. Ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος ουδέποτε τα επιδίωξε, παρόλοπου πληθωρικά του προσφέρθηκαν. Κράτη και Εκκλησίες τον τίμησαν με ανώτατες διακρίσεις. Ενδεικτικά αναφέρονται:
- Επίτιμος Διδάκτορας ή Εταίρος 20 Πανεπιστημίων διαφόρων Κρατών.
- Πρόεδρος της Συνέλευσης Ιεραποστολής του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών.
- Πρόεδρος της Επιτροπής Πρόνοιας της Πνευματικής Κληρονομιάς της Κύπρου.
- Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Μεσογειακών και Αραβικών Σπουδών.
- Επίτιμο Μέλος του Kuratorium του Ρωμαιοκαθολικού Ιδρύματος ProOriente.
- Αντιπρόεδρος της Συνέλευσης των Ευρωπαϊκών Εκκλησιών.
- Επίτιμος Πρόεδρος της Παγκόσμιας Διασκέψεως των Θρησκειών για την Ειρήνη.
Για πολλούς ανθρώπους όλα τα παραπάνω αποτελούν ασφαλώς επίζηλα αξιώματα και στόχους ζωής. Για τον Μακαριώτατοκ. Αναστάσιο λειτούργησαν ουσιαστικότερα:
- Αρχικά ήταν η στερέωση της Εξωτερικής Ιεραποστολής σε Αφρική και Ασία.
- Αργότεραήταν η βοήθεια στον πιο φτωχό λαό της Ευρώπης.
- Πρόσφατα, η συμφιλίωση των Βαλκάνιων λαών και η κατασίγαση των τοπικών εθνικισμών.
Θεωρήσαμε ότι στον«Έπαινο» δεν θα έπρεπε να παραλειφθεί και μια –έστω σύντομη- αναφορά στην περιπέτεια υγείας που αντιμετώπισε ο Μακαριώτατος, όταν τον Νοέμβριο 2020 διαγνώστηκε με Covid-19, οπότε και νοσηλεύθηκε σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Οίδιος δήλωσε τότε ότι «η συμμετοχή στον κοινό πόνο είναι το δώρο του Θεού». Στη συνεχεία, έστειλε μήνυμα ότι ο χριστιανός ανήκει στον Θεό: «Εἴτεζῶμενεἴτεἀποθνήσκομεντοῦ Κυρίου ἐσμέν» (Ρωμ. 14,7-8).
ΟΑρχιεπίσκοπος Αναστάσιος αποδείχθηκε ότι δεν είναι «φρέαρ συντετριμμένον», αλλά «πηγήὕδατοςἁλλομένουεἰςζωήναἰὠνιον» (Ἰω. 4,14). Η Και συμπληρώνεις ότι ηζωή και το έργο του θα μπορούσαν να συμπυκνωθούν σε τρεις λέξεις: ΠΙΣΤΗ, ΜΑΡΤΥΡΙΑ, ΔΙΑΚΟΝΙΑ. Γι’ αυτό και θεωρείται απόλυτα δικαιολογημένοςο χαρακτηρισμός του RowanWilliams, ότι ο Αναστάσιος αποτελεί «δώρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας σε ολόκληρο τον Χριστιανικό κόσμο».
Επιπλέον, ο χαρακτηρισμός αυτός δικαιολογεί απόλυτα και την απόφαση της Χριστιανικής Ακαδημίας Βαρσοβίας να αποδώσει στον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Τιράνων και πάσης Αλβανίας κ.κ. Αναστάσιο τον υψηλό, τιμητικό και επίζηλο τίτλο του Επίτιμου Διδάκτορα.
