Του Κωνσταντίνου Νούση – θεολόγου
Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει μερικές βασικές αρχές που τη διακρίνουν από τις άλλες χριστιανικές ομολογίες. Μια από αυτές τις ιδιότητες που τη διαφοροποιούν και συνάμα συνιστούν τον ουσιαστικό της χαρακτήρα είναι και η συνοδικότητα. Μια πανάρχαια θεσμοθετημένη παράδοση την οποία έχουν καταστρατηγήσει και οι Ρωμαιοκαθολικοί με το πρωτείο του Πάπα και οι Προτεστάντες με την εξατομικευμένη πνευματικότητα που προωθούν στις εκκλησίες τους – θα ήθελα να μην παρεξηγηθώ από κάποιους ζηλωτές που θα διαβάσουν τους όρους αυτούς με γυαλιά σκοταδιστικά και προκατειλημμένα.
Σε κάθε εποχή το ιερατείο αποτελούσε σκάνδαλο για τους πιστούς λόγω των ηθικών και έτερων αδυναμιών του. Πόσες, άλλωστε, αιρέσεις εκκολάφθηκαν από Επισκόπους και κληρικούς ανώτατους στην ιεραρχία… Εκείνο, ωστόσο, που διαφύλαττε πάντοτε το αλάθητο της Εκκλησίας ήταν το συνοδικό της σύστημα, το οποίο και εξέφραζε το σύνολο του λαού. Ο τελικός κριτής είναι εξάπαντος η πιστή παραμονή στην Παράδοση της Ορθοδοξίας και το αισθητήριο αυτό ανήκει προπαντός στο σώμα της Εκκλησίας εν συνόλω.
Δυστυχώς στις μέρες μας οι αστοχίες των κληρικών και η αμετροέπεια κάποιων εξ αυτών διαφημίζεται χλευαστικά και διογκώνεται μέσα από το διαδίκτυο. Το αποτέλεσμα είναι να το εκμεταλλεύεται το αντίθετο πνεύμα και να αποδομεί την εμπιστοσύνη μας στους Επισκόπους. Μην ξεχνάμε όμως ότι το Άγιο Πνεύμα ζει σε αυτούς και δι’ αυτών, ει και αναξίων, ποιμαίνει τους απανταχού Ορθοδόξους. “Ου πάντας χειροτονεί, δια πάντων δε ενεργεί” (ιερός Χρυσόστομος).
Επί Τουρκοκρατίας αρχιερέας εξισλαμίσθηκε και παραταύτα, όταν κλήθηκε να διαβάσει τη συγχωρητική ευχή σε θανόντα άλιωτο, επειδή είχαν μαλώσει όσο ζούσε ο κεκοιμημένος, αμέσως λύθηκε το σκήνωμα του θανόντος και ο εξωμότης αρχιερέας θαυμάζοντας το γεγονός μαρτύρησε για τον Χριστό!Το γεγονός δείχνει ότι η Χάρη των ποιμένων είναι ενεργούσα ανεξάρτητα από την ηθική τους ποιότητα και οποιαδήποτε άλλη ανεπάρκεια. Πρέπει να εμπιστευόμαστε το συνοδικό σύστημα, στο οποίο το Πνεύμα του Θεού ενεργεί πολύ περισσότερο και εξαλείφει ακόμα και αυτές τις εξατομικευμένες αστοχίες ενίων Επισκόπων.
Τα παραπάνω δεν συνιστούν φυσικά τυφλή υπακοή σε οποιαδήποτε συνοδική απόφαση. Επισημαίνουν,ωστόσο,τον αντίθετο ακριβώς εκκλησιολογικό εκτροχιασμό: την απαξίωση και τον εμπαιγμό των ποιμένων της Εκκλησίας και ειδικότερα του συνοδικού της συστήματος. Ο σύγχρονος όσιος Πορφύριος δίδασκε αυτό ακριβώς: την υπακοή στην επίσημη Εκκλησία και την αποφυγή της αυθαίρετης επιλογής και αγιοποίησης “πεφωτισμένων” ασκητικών μονάδων. Έτσι μάλιστα συνέστησε να πράξουμε για το θέμα των νέων ταυτοτήτων που είχε προκύψει προ δεκαετιών με τη σημερινή του,πάνω κάτω,ένταση.
Το αξιοπερίεργο λοιπόν είναι ότι πολλοί προσπαθούν να προλάβουν ή να υποκαταστήσουν τη συνοδική φωνή της Εκκλησίας. Κάνουν διαδηλώσεις και προκαταλαμβάνουν τις θέσεις της! Μα πού είναι ο σεβασμός μας στον Χριστό που χειροτόνησε ποιμένες; Γιατί δεν μεταφερόμαστε στις προτεσταντικές συνάξεις, εφόσον όλοι μας έχουμε από τον Παράκλητο το ποιμαντικό χάρισμα; Μη γένοιτο… Ο υπακούων στην επίσημη Εκκλησία δεν υπάρχει περίπτωση να αφεθεί στην πλάνη από τον Κύριο, μόνο και μόνο για την ταπείνωσή του. Ας πάψουμε να ακούμε δαιμονικές φωνές που σπέρνουν ταραχή και υποψία,μολύνοντας όλους σχεδόν τους λογισμούς μας. Και προπαντός ας σέβονται οι ίδιοι οι Επίσκοποι το συνοδικό σύστημα. Οι φωνές τους, όταν ακούγονται μόνες τους, μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση και σε καμιά περίπτωση δεν τίθενται πάνω από τις συνοδικές αποφάνσεις. Ο πειρασμός λοιπόν της ανυπακοής αγγίζει ακόμη και τους ιεράρχες. Πόσο δυνατός είναι,λοιπόν,και τι πνευματικότητα χρειάζεται για να του αντισταθείς….
