Tου Σπύρου Παπαγεωργίου
Μόλις χθες η Αττική γη δέχθηκε στα σπλάχνα της τον Αρχιμανδρίτη Πατρίκιο Καλεώδη, μια εμβληματική προσωπικότητα του Χαλανδρίου και γενικότερα της Ελλαδικής Εκκλησίας.
Είχα την τύχη να τον βλέπω συχνά και μάλιστα εκτός εκκλησιαστικών καθηκόντων και ακολουθιών, καθώς περνούσα από την πλατεία του Χαλανδρίου και τον Ναό του Αγίου Νικολάου, όπου ήταν εφημέριος για τέσσερις δεκαετίες.
Μία από αυτές ήταν πριν ένα χρόνο ακριβώς, στις 3 Απριλίου 2023, όταν τον συνάντησα (τυχαία) στο γραφείο του Ναού.
“Βρε καλώς τον, έλα κάθησε”. Ήταν χαλαρός και ευδιάθετος, εν αντιθέσει όταν βρισκόταν σε κάποιο συλλείτουργο Προκαθημένων ή Επίσημη Τελετή, όπου ήταν αρκετά αγχωμένος και αυστηρός.
Μιλήσαμε για διάφορα θέματα. Για την Χάλκη και την χειροτονία του από τον μακαριστό Μητροπολίτη Σταυρουπόλεως κυρό Μάξιμο. Μέσα από την συζήτηση διέκρινες την απλότητά του και ότι ουδέποτε τον ένδιέφεραν θέσεις και αξιώματα. Παρά μόνο η διακονία του.
Η ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΣΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΑΝΑΚΤΟΡΑ
Διετέλεσε διάκονος και αργότερα ιερέας των Βασιλικών Ανακτόρων, και μου εκμυστηρεύθηκε το εξής:
“Η επιθυμία μου ήταν να μείνω διάκονος σε όλη την ζωή. Για αυτό και επί μακαριστού Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου του Α’ αγωνίστηκα να κάνω πράξη το όνειρο του Αρχιεπισκόπου, οι διάκονοι να είναι μισθοδοτούμενοι όπως οι ιερείς. Ο μισθός να μην έχει σχέση με τον βαθμό της ιερωσύνης. Τότε είμασταν 30 διάκοι! Αυτός ο αγώνας για να γίνει ο νόμος των διακόνων, κράτησε 7 χρόνια όσο και η Χούντα,. Επί εφτά χρόνια λοιπόν αγωνιζόμουν να κάνω πράξη το όνειρο του Ιερωνύμου του Α’ για λογαριασμό μου. Για να παραμείνω διάκονος”.
Συνέχισε λέγοντας ότι “ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος δεν ήθελε όμως να εντάξει στο νέο νόμο τον διάκονο των ανακτόρων, και έβγαλε μια εγκύκλιο για τους διακόνους που θα χειροτονούνται από εκεί και έπειτα. Τότε μου λέει ο Αρχιεπίσκοπος “Πατρίκιε, από την εκπαίδευση έφυγες και ήρθες. Από εδώ θα σε διώξουν τώρα που θα φύγω εγώ. Στο ναό γιατί να σε πληρώνουν, αφού οι διάκονοι θα πληρώνονται από το Κράτος; Να γίνεις παπάς, γιατί θα πεινάσεις”.
“Μακαριώτατε θα γίνω παπάς, αλλά θα παραμείνω στη νοοτροπια διάκος. Και έτσι παρέμεινα διάκονος. Και το γραφείο μου είναι διακονικό και απλό”.
Η κουβέντα πήγε σε αυτό που αγάπησε περισσότερο. Στο Τυπικό, την έρευνα και την Ιστορία της Θείας Λατρείας. Άλλωστε διετέλεσε επί σειρά ετών Διευθυντής του Συνοδικού Γραφείου Εκκλησιαστικής Τάξεως και Εθιμοτυπίας.
“Συνέγραψα ένα Κώδικα (“Κώδιξ ειδικών θεμάτων εκκλησιαστικής τάξεως και εκκλησιαστικής εθιμοτυπίας). Τι να σου πω; Θεωρώ τον εαυτό μου έναν εκκλησιαστικό σκηνοθέτη, ένα λογοτέχνη, έναν μουσικό. Προσέχω τα πάντα, πώς θα ντυθούνε, πώς θα σταθούν, τι χρώμα θα φορέσουν, τι θα εκφωνήσουν. Όλα αυτά τα γράφω στον Κώδικα αυτόν. Είναι η ψυχή μου αυτό το πράγμα. Έτσι παρέμεινα διάκονος. Και στο σώμα και στην ψυχή. Και μου αρέσει να διακονώ και όχι να διακονούμαι”.
KEΦΑΛΑΙΟ: ΑΡΧΙΕΡΩΣΥΝΗ
Δεν τον άγγιξε ποτέ. Από μέσα του σίγουρα γελούσε με τις αμέτρητες ευχές που άκουγε περί προαγωγής του. Είναι από τους ελάχιστους ιερείς (μετρημένοι στα δάχτυλα τους ενός χεριού) που δεν επιζήτησε ή διεκδίκησε κάποια μίτρα ή αρχιερατικό αξίωμα.
“Θεωρώ την αρχιερωσύνη ένα πάρα πολύ υψηλό αξίωμα. Που να πας να γίνεις δεσπότης; Που να σταθείς όταν πέρασαν Πατριάρχες που σφαγιάστηκαν και Μητροπολίτες που έχυσαν το αίμα τους για την πατρίδα. Ακόμα και Πατέρες της Εκκλησίας την απέφευγαν. Έκοβαν την μύτη τους, έκαναν τον τρελό ή έφευγαν στα βουνά για να αποφύγουν την αρχιερωσύνη. Όχι οτι αυτό αποτελεί κανόνα. Αρκεί να υπάρχει η συνείδηση ότι το αρχιερατικό αξίωμα είναι πολύ υψηλό. Και κάθε φορά γίνονται κάποιοι άξιοι και άριστοι. Όπως ήταν ο Αλβανίας Αναστάσιος ή ο πρώην Αμερικής Δημήτριος. Ας κάνουμε πρώτα το καθήκον μας ως ιερείς και μετά είναι η αρχιερωσύνη. Δυστυχώς δεν έχουμε αναστήματα ιερέων να αναδείξουμε. Σε 15-20 χρόνια θα υπάρχει εδώ στο Χαλάνδρι ένας παπάς για όλες τις ενορίες, όπως είναι στα χωριά. Ήδη από την πατρίδα μου (Τριαντάρο Τήνου) πέθαναν τέσσερις παπάδες που δεν αντικαταστάθηκαν….”
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ
Με τον νυν Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο γνωρίζονται από τότε που ήταν διάκονος στα ανάκτορα και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, διάκονος στην Μητρόπολη Θηβών και Λεβαδείας.
“Μου είπε και ο Αρχιεπίσκοπος τον όποίο γνωρίζω 45 χρόνια, θέλω επί των ημερών μου να φύγεις Επίσκοπος. Μακαριώτατε, του απάντησα, δεν μπορώ να το κάνω. Ότι άλλο μου ζητήσετε ευχαρίστως ναι. Έχω αυτή την νοοτροπία. Ο Ιερώνυμος είναι ικανός, διπλωμάτης και μάστορας. Με τον αθόρυβο τρόπο του επιτυγχάνει πολλά πράγματα. Ο Χριστόδουλος από την άλλη είχε άλλα χαρίσματα, αλλά συνεκρούετο και τότε δεν κερδίζαμε πολλά. Ο Ιερώνυμος κοιτάζει να αξιοποιηθεί η περιουσία της Εκκλησίας. Ότι κάνει τώρα, το οραματιζόταν τότε ο Ιερώνυμος ο Α΄. Μου έλεγε “όποια πέτρα και αν σηκώσεις, είναι απο κάτω ο Ιερώνυμος ο Α΄.
Λίγο πριν με ξεπροβοδισει μου είπε “Για την Εκκλησία, δεν είπαν τίποτα, να ξέρεις, για την προσφορά της στο έθνος. Όμως η Εκκλησία αποτελεί για την Ελλάδα, θεσμό του έθνους. Η εκκλησία εγέννησε το Κράτος, όταν δεν υπήρχε ελληνικό κράτος”.
Η ώρα όμως πέρασε και έπρεπε να φύγει να πάει σε δουλειά. Χαιρετηθήκαμε και του είπα.
“Καλή Ανάσταση π. Πατρίκιε”
