Του Κωνσταντίνου Νούση – θεολόγου
Ο Οικουμενισμός έχει περάσει σε μια άλλη φάση, είτε θέλουμε να το παραδεχτούμε είτε όχι. Θα λέγαμε ότι ωρίμασε και διανύει πλέον μια επιθετική περίοδο. Εάν στους προηγούμενους αιώνες οι διαχριστιανικοί διάλογοι είχαν κάποια δογματική βάση και σχετική προϋποθετική ανησυχία, τώρα έχει πάψει να υφίσταται αυτή η ουσιαστική και σημαντική παράμετρος σύγκλισης των χριστιανικών ομολογιών και εκκλησιών. Το Π.Σ.Ε. αποτέλεσε το πρώτο σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Πάνω σε μια βασική πίστη στον Θεάνθρωπο Ιησού οι χριστιανικές “εκκλησίες” ήρθαν κοντά τον 20ο αι. και ζήτησαν μια ένωση επί κοινωνικής και ουμανιστικής βάσης, όχι όμως και αγιοπνευματικής…
Η αδιαφορία για το δόγμα – πίστη είναι κάτι που πέρασε πια σε άλλο level: όχι απλά δεν αποτελεί συστατικό στοιχείο διαλόγου και λατρευτικής προσέγγισης, αλλά και αγνοείται συστηματικά, προκλητικά και απροσχημάτιστα. Σε μερικές περιπτώσεις οι σύγχρονοι Οικουμενιστές – έχοντας ήδη προβεί σε συγκεκριμένες λατρευτικού χαρακτήρος υπερβάσεις (π.χ. συμπροσευχές, βαπτίσεις παιδιών ομοφυλοφίλων κ.α.), τολμούν με περισσή και αυθάδη παρρησία να περνάνε στην αντεπίθεση με δηλώσεις τους και με νομικές ακόμη ενέργειες κατά των “αντιφρονούντων”, ορθοδόξως δε φρονούντων… Σε αυτή τη δογματική υπερχαλάρωση των ημερών βοηθάει σε σημαντικό βαθμό η εκκοσμίκευση και η τρομακτική άγνοια και αδιαφορία του γενικού πληθυσμού, στον οποίο μέσα εντάσσεται εξάπαντος η συντριπτική πλειοψηφία των βαπτισμένων χριστιανών.
Αν θέλαμε να δούμε κάποια κοινά χαρακτηριστικά των οικουμενιζόντων της εποχής μας, θα τα εντοπίζαμε στη χαλαρή θρησκευτικότητα που χαρακτηρίζει εδώ και αιώνες τον δυτικό χριστιανισμό (Ρωμαιοκαθολικούς και Προτεστάντες). Ο εκκοσμικευμένος χριστιανισμός τους γειτονεύει, αν θα τολμούσαμε να το διατυπώσουμε χωρίς φόβο και πάθος, με την αθεΐα και τον αγνωστικισμό. Ταιριαστό με όλο αυτό είναι η πρωτοφανής και προκλητική πια αποσύνδεση ηθικής και δόγματος, πράγμα πρωτάκουστο και παράδοξο στα εκκλησιαστικά χρονικά της Ορθόδοξης Παράδοσης. Αποσύνδεση όχι σε επίσημες απλά δηλώσεις και συνεντεύξεις, αλλά και στην πράξη (όπως είδαμε ήδη με την έμμεση αποδοχή και επευλόγηση ομοφυλόφιλων ζευγαριών).
Οι πολιορκητικοί κριοί – υψηλά ιστάμενοι ιεράρχες, ιερείς και διάσημοι θεολόγοι – του Οικουμενισμού δοκιμάζουν προκλητικά στις μέρες μας το ορθόδοξο αισθητήριο των μελών του εκκλησιαστικού σώματος. Οι αντιστάσεις μέρα με τη μέρα εξασθενούν και φαίνεται πως με τους ρυθμούς αυτούς η Ορθοδοξία επί γης θα μειωθεί δραματικά στο εγγύς μέλλον – σε αριθμητική και ποιοτική βάση αναφερόμενοι. Ίσως αυτή είναι και η εκπλήρωση της προφητείας του ίδιου του Χριστού πως κατά την επάνοδό του ως Κριτού δεν θα βρει την πίστη πάνω στη γη.
Οι νεωτεριστές – άχρωμος χριστιανισμός κοινωνιστικής και ουμανιστικής βάσης – συντρέχουν τα οικουμενιστικά σχέδια πολλάκις εν αγνοία τους. Αυτό όμως δεν απαλείφει τις ευθύνες τους. Ο Οικουμενισμός στην τελική είναι μια γενική θρησκευτικότητα ή ένας γενικός χριστιανισμός. Η ορθόδοξη παραδοσιακή ευλάβεια και η αγωνία για τη δογματική ακρίβεια που χαρακτήριζε τους εκκλησιαστικούς Πατέρες, είναι για αυτούς πράγματα παρωχημένα και ψυχωσικά. Βγάζουν σπυράκια, κατά το κοινώς λεγόμενο, σαν αντικρίζουν εν Χριστώ αδελφούς να προσπαθούν να διατηρούν αυτά τα βασικότατα χαρακτηριστικά της αγιοπνευματικής ζωής.
Τα πράγματα ίσως δεν κινούνται τόσο από μόνα τους. Πιθανώς κέντρα συγκεκριμένα, σκοτεινά και αντίχριστα, επιταχύνουν και ελέγχουν τις εξελίξεις αυτές, επιβεβαιώνοντας τον παύλειο λόγο περί του μυστηρίου της ανομίας, το οποίο ενεργούνταν ήδη στην πρωτοχριστιανική εποχή. Ο τελικός λόγος, βέβαια, θα είναι του Χριστού. Και όπως μαρτύρησε εμπειρικά ο νέος μας άγιος Εφραίμ ο Κατουνακιώτης, ο Κύριος δεν αναπαύεται σε αυτό το δυσώδες και δαιμονικό πνεύμα.