Τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Μάνης κ. Χρυσοστόμου Γ’
Ὁ Κύριος στήν σημερινή Εὐαγγελική περικοπή μιλᾶ γιά τό Ἅγ. Πνεῦμα. Καί σήμερα, Κυριακή τῆς Πεντηκοστῆς, δέν θά μπορούσαμε γιά τίποτα ἄλλο νά εἴχαμε λόγο, παρά μόνο γιά τήν δραστική καί ζωογόνο παρουσία τοῦ Τρίτου Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος, τό Ἅγιο Πνεῦμα. Συγκεκριμένα ὁ Χριστός λέγει: «Ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, καθώς εἶπεν ἡ γραφή, ποταμοί ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος» (Ἰω. 7,38). Δηλαδή, αὐτός πού πιστεύει σέ μένα, θά γίνει μιά ἀνεξάντλητη πηγή. Θά τρέξουν ποταμοί ὕδατος πού θά ζωογονοῦν τόν ἴδιο ἀλλά καί τούς ἄλλους πού βρίσκονται σέ πνευματική ἐπικοινωνία μέ Αὐτόν. Καί ἀκολουθεῖ ἡ διευκρίνηση: «Τοῦτο δέ εἶπε περί τοῦ Πνεύματος οὗ ἔμελλον λαμβάνειν οἱ πιστεύοντες εἰς αὐτόν» (Ἰω. 7,39).
Αὐτό τοῦτο τό Ἅγιον Πνεῦμα, τό τρίτο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος ὀνομάζεται, Πνεῦμα Ἅγιον, Πνεῦμα Θεοῦ, Φῶς καί ζωή, Πηγή ζῶσα, Πνεῦμα σοφίας καί συνέσεως, Παράκλητος. Εἶναι τό Πρόσωπον Ἐκεῖνο, τό ὁποῖο κατευθύνει τήν Ἐκκλησία καί θεοποιεῖ κατά χάριν τόν ἄνθρωπο. Εἶναι ὁ Παράκλητος πού βοηθᾶ τόν τραυματισμένο ἀπό τήν ἁμαρτία ἄνθρωπο, τόν στηρίζει στήν πνευματική του ἀνόρθωση καί συντελεῖ στή σωτηρία του.
Ὅπως δέ δρᾶ τό νερό, ἔτσι καί τό Πανάγιο Πνεῦμα, ὡς ζωτικό στοιχεῖο τῆς πνευματικῆς ζωῆς ἀνακαινίζει τήν ὕπαρξή μας. Εἶναι ὁ μεγάλος συμπαραστάτης μας, ὁ Παράκλητος! Ὡραιότατα ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων γράφει στίς Κατηχήσεις του. «Τό Ἅγιον Πνεῦμα ἔρχεται σῶσαι καί ἰάσασθαι, διδάξαι, νουθετῆσαι, ἐνισχῦσαι, παρακαλέσαι, φωτίσαι τήν διάνοιαν πρώτου αὐτοῦ δεχομένου, εἶτα δι’ αὐτοῦ καί τῶν ἄλλων».
Κατ’ ἐξοχήν, στό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας τό Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι ἐκεῖ, ὡς κοινωνία μιᾶς συνεχοῦς Πεντηκοστῆς, ὅπου λαλεῖ, διδάσκει, ἐνεργεῖ, χαριτώνει τόν πιστό. Εἶναι αὐτό πού τελεσιουργεί τά ἱερά Μυστήρια διά τῶν οἰκονόμων τῆς Χάριτος καί προφυλάσσει ἀπό ἐκτροπές καί πλάνες. Αὐτό εἶναι τό τελικό κριτήριο τῆς ἀλήθειας καί ἑρμηνείας τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ, ἡ «ζωογόνος δύναμις» πού «ὅλον συγκροτεῖ τόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας».
Ὡραιότατα γράφει ὁ Ἱ. Χρυσόστομος: «Εἰ μή Πνεῦμα παρών, οὐκ ἄν συνέστη Ἐκκλησία˙ εἰ δέ συνίσταται ἡ Ἐκκλησία, εὔδηλον ὅτι τό Πνεῦμα πάρεστι». Εἶναι, τοὐτέστιν, ἡ ψυχή τῆς Ἐκκλησίας.
Ἔτσι ὁ δυναμισμός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κάμνει τούς ἀπλοϊκούς καί ἀγράμματους ἁλιεῖς, Ἀποστόλους τῆς Οἰκουμένης. Αὐτό τό Ἅγιο Πνεῦμα δημιουργεῖ τούς μάρτυρες. Αὐτό φωτίζει τούς ἁγίους καί θεοσόφους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτό δίδει τήν δυναμική τῆς κοινωνίας καί ἑνότητας τῶν πιστῶν χριστιανῶν. Αὐτό τό Ἅγιο Πνεῦμα βεβαιώνει τήν αἴσθηση καί τό βίωμα τῆς συνεχοῦς παρουσίας τοῦ Θεοῦ στή ζωή μας.
Γι’ αὐτό καί ἡ κλασική ἐναρκτήρια ἐπίκληση κάθε ἱεροτελεστίας καί προσευχῆς εἶναι ἐξαιρετικά σπουδαία. Παρακαλοῦμε τό Ἅγιο Πνεῦμα νά μᾶς φωτίσει, νά μᾶς ἐμπνεύσει καί νά εἶναι διαρκῶς στό εἶναι μας. Εἶναι ἡ προσευχή: «Βασιλεῦ οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ πανταχοῦ παρών, καὶ τὰ πάντα πληρῶν, ὁ θησαυρὸς τῶν ἀγαθῶν, καὶ ζωῆς χορηγός, ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν, καὶ καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλῖδος, καὶ σῶσον, Ἀγαθέ, τὰς ψυχὰς ἡμῶν».
Εὐχόταν τήν σημερινή ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, μία ἐνάρετη καί εὐλαβής γραῖα, ἀπὸ ἐκεῖνες πού περιγράφει ὁ Παπαδιαμάντης, ἐξερχόμενη τοῦ ναοῦ μετά τό πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας: -«Παιδάκι μου, τό Ἅγιο Πνεῦμα στή κοιλιά σου»! Ἐκείνη ἡ πιστή, εἶχε συνειδητοποιήσει τόν λόγο τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου «ποταμοί ἐκ τῆς κοιλίας ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος». Ἐμεῖς ἄραγε, οἱ κάποιοι «ὀρθολογιστές», μποροῦμε νά ἐννοήσουμε τήν εὐχή αὐτή;
