Του Αρχιμ. Φιλίππου Χαμαργιά, Πρωτοσυγκέλλου της Ι. Μ. Μεσσηνίας
Η ομολογία ή η άρνηση σε δεδομένες στιγμές και περιπτώσεις είναι αναμφίβολα δυο δυνατότητες που έχει ο άνθρωπος ώστε να επιβεβαιώσει αυτό που πιστεύει και πρεσβεύει. Εξάλλου ο ίδιος ο Κύριος προτρέπει τον άνθρωπο να έχει σταθερό και ακέραιο λόγο “ἔστω δὲ ὁ λόγος ὑμῶν ναὶ ναί, οὒ οὔ· τὸ δὲ περισσὸν τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐστιν” [1] Και φυσικά να έχουμε κατά νου πως η οποιαδήποτε ομολογία ή άρνησή μας έχει προεκτάσεις αλλά και συνέπειες που μας ακολουθούν πάντα.
Αυτό έρχεται να μας υπομνήσει ο Χριστός μέσα από την ευαγγελική περικοπή της Κυριακής των Αγίων Πάντων. Μας λέει ότι θα αναγνωρίσει ως δικούς Του και ως Χριστιανούς όσους έχουν το θάρρος να ομολογήσουν την πίστη και την αφοσίωσή τους σε Εκείνον, υπό τον όρο ότι αυτό θα το πράξουν όχι με λόγια, όχι με περιοδικές ή επιφανειακές κινήσεις, αλλά με πράξεις “ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων”[2].
Δεν χρειάζεται λοιπόν να αναμένουμε να έρθουν διωγμοί, περίοδοι κρίσεων και αμφισβητήσεων, για να αναδειχθούμε ομολογητές του ονόματός Του. Η καθημερινότητα, η ίδια η ζωή, μας δίνουν ευκαιρίες να ομολογήσουμε ή να αρνηθούμε το Χριστό. Και φυσικά σε πολλές περιπτώσεις καθημερινότητας και ενασχόλησής μας με τα του βία πράγματα, έχουμε ομολογήσει την πίστη και την αφοσίωσή μας στο Θεό. Δυστυχώς όμως έχουν υπάρξει και περιπτώσεις που τον έχουμε αρνηθεί, έμμεσα ή ακούσια, χωρίς να το καταλάβουμε ή και να το υποπτευθούμε.
Αναμφίβολα όμως έχουν υπάρξει στιγμές που έχουμε διστάσει να Τον ομολογήσουμε αγνοώντας ίσως πως αυτός ο δισταγμός μας είναι κατ’ ουσία μια άρνηση!!! Όταν ακούμε κάποιους να χλευάζουν την πίστη μας, όταν αποφεύγουμε να πάρουμε θέση, όταν φοβόμαστε να θέσουμε τον εαυτό μας σε αντιπαράθεση με τους υβριστές Του, όταν μέσα σε ένα πνεύμα ασφάλειας και εφησυχασμού βολευόμαστε στη σιωπή μας, τότε κάθε φορά Τον αρνούμαστε έμμεσα. Και δυστυχώς είναι πολλές αυτές οι φορές….
Και δυστυχώς υπάρχουν κι αυτοί οι οποίοι για να φανούν προοδευτικοί στους άλλους, αρνούνται τον Χριστό και με άλλες πράξεις. Λ.χ. γελάνε με ένα ανέκδοτο που ουσιαστικά είναι χλευαστικό για το Θεό. Αστειολογούν με φράσεις και εικόνες από τα Ιερά Βιβλία. Άλλοι πάλι παρασύρονται εύκολα και εκφράζουν αμφιβολίες για τις εντολές Του. Ενώ επίσης συμμετέχουν πολύ εύκολα σε κατηγορίες και συκοφαντίες εναντίον της Εκκλησίας και των λειτουργών Της.
Εκείνο όμως που πονάει περισσότερο το Χριστό είναι η άρνησή μας μέσω των πράξεων μας. Σε διάφορες στιγμές της ζωής μας, στην καθημερινότητα, στο σπίτι, στην οικογένεια, στη δουλειά, στην εξέλιξή μας, στην προσπάθεια να επιτύχουμε τους σκοπούς μας και στην προσδοκία μας για περισσότερα από αυτά που μας αναλογούν, γινόμαστε πολλές φορές απάνθρωποι, άσπλαχνοι και μικρόψυχοι. Αρνούμαστε το Χριστό όταν αρνούμαστε τις εντολές Του. Κι αυτό είναι η χειρότερη άρνηση!!!
Όμως αν αναλογισθούμε και ψάξουμε λίγο βαθύτερα θα βρούμε τελικά τι κρύβεται πίσω από κάθε τέτοιου είδους άρνηση. Με μια πρώτη ματιά θα φανεί ότι κρύβεται σίγουρα μια δειλία, άλλοτε ένας φόβος και κάποιες φορές λόγοι συμφέροντος. Στο βάθος όμως θα βρούμε άλλες δύο παραμέτρους, που πιθανόν να μην τις έχουμε ψηλαφίσει ποτέ.
Πρώτα βλέπουμε πως όποιος αρνείται κάτι, το αρνείται είτε επειδή δεν του αρέσει, είτε επειδή έχει κάτι καλύτερο. Και σε αυτήν εδώ τη δεδομένη στιγμή ο Χριστός στηλιτεύει όλους όσους έχουν στη ζωή τους κάτι πάνω από Αυτόν. Τον ακούμε να λέγει “Ὁ φιλῶν πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος· καὶ ὁ φιλῶν υἱὸν ἢ θυγατέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος” [3]. Μέσα από μια επιπόλαιη και βιαστική ανάγνωση μπορεί κάποιος να νομίσει πως ο Χριστός περιφρονεί τις οικογενειακές σχέσεις….Μή γένοιτο!!!! Το κέντρο του λόγου Του βρίσκεται στη φράση “ὑπὲρ ἐμὲ”, θέλοντας να μας υπενθυμίσει πως μπορούμε να αγαπάμε κάτι αλλά όχι πάνω από Αυτόν, που είναι η Αλήθεια, η Ζωή και το Φως. Και προβάλλει ως σημείο σύγκρισης την πιο γλυκιά αγάπη, την γονική αγάπη, ακριβώς για να προβάλλει μέσω αυτής την αντίθεση και να αποκλείσει κάθε άλλη αγάπη, αντικειμένων ή προσώπων. Μας λέει πως αν δεν θεωρείται άξιός Μου κάποιος που αγαπά τους γονείς ή τα παιδιά του, κάτι το οποίο θεωρείται αν μη τι άλλο δεδομένο, Υπέρ τον Χριστό, τότε φανταστείτε πόσο αδικαιολόγητος είναι κάποιος που αγαπά υλικά αγαθά, πράγματα, θέσεις, αξιώματα, χρήματα ή ακόμα και ιδέες.
Έπειτα μια δεύτερη παράμετρος κρύβεται στο φόβο του Σταυρού, αφού “ ὃς οὐ λαμβάνει τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθεῖ ὀπίσω μου, οὐκ ἔστι μου ἄξιος [4]”. Κι αυτός ο φόβος εκφράζεται με την άρνηση, αφού κανένας δεν επιθυμεί να αφήσει τη βολή και την άνεσή του και να σηκώσει τις δυσκολίες της ζωής. Πολλώ δε μάλλον κανένας δεν διαλέγει να ακολουθήσει το Χριστό στον ανηφορικό και δύσκολο δρόμο.
Οι Άγιοι Πάντες, που τιμούμε αυτήν την Κυριακή, έρχονται ως φωτεινά παραδείγματα, μέσα από τη βιωτή τους, μέσα από την ομολογιακή ζωή τους και μέσα από τα μαρτύριά τους να μας υποδείξουν το δρόμο. Ένα μένει….να διαλέξουμε τι θέλουμε τελικά να είμαστε; Άξιοι ομολογητές…. Θρασείς αρνητές…. ή χλιαροί Χριστιανοί;
[1] Ματθ, 5, 37
[2] Ματθ. 10, 32
[3] Ματθ. 10, 37
[4] Ματθ. 10, 38
