Με λαμπρότητα και επισημότητα τελέστηκε το απόγευμα της Τρίτης 28 Ιουνίου ο Εσπερινός της εορτής των Αγίων πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Παύλου και Πέτρου στην πανηγυρίζουσα Παλαιά Μητρόπολη της Βέροιας.
Των πανηγυρικών και λατρευτικών εκδηλώσεων προίσταται φέτος η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος ο οποίος χοροστάτησε και κήρυξε το θείο λόγο κατά τον Εσπερινό και αύριο το πρωί θα τελέσει Πατριαρχική θεία Λειτουργία.
Μαζί με τον Παναγιώτατο συγχοροστάτησαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Φλωρίνης κ. Θεόκλητος, εκπρόσωπος της ΔΙΣ της Εκκλησίας της Ελλάδος, Πριγκηπονήσσου κ. Ιάκωβος, Νεαπόλεως κ. Βαρνάβας, Δράμας κ. Παύλος, Σισανίου κ. Παύλος, Κίτρους κ. Γεώργιος, Ιερισσού κ. Θεόκλητος, Νέας Κρήνης κ. Ιουστίνος, Γρεβενών κ. Δαβίδ, Βεροίας κ. Παντελεήμων και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Θεουπόλεως κ. Παντελεήμων.
Τον Παναγιώτατο προσεφώνησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων.
Την Κυβέρνηση εκπροσώπησε η Υφυπουργός Μακεδονίας – Θράκης κ. Μαρία Κόλλια Τσαρουχά, ενώ παρέστησαν ο Περιφεριάρχης Κεντρικής Μακεδονίας κ. Απόστολος Τζιτζικώστας, Βουλευτές, όλες οι τοπικές πολιτκές και στρατιωτικές αρχές και πλήθος κόσμου που συνέρευσε από νωρίς για να υποδεχθεί τον Παναγιώτατο, που έγινε δεκτός με τιμές Αρχηγού Κράτους.
Η προσφώνηση του Μητροπολίτου Βεροίας:
«Ἡμέρα χαρμόσυνος καί εὐφροσύνης ἀνάπλεως πεφανέρωται σήμερον» διά τήν πόλιν τῆς Βεροίας καί τήν Ἱεράν Μητρόπολιν Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας, ἡ ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τῶν μεγίστων ἀποστόλων Παύλου τοῦ ἱδρυτοῦ της καί Πέτρου.
«Ἀστράπτει καί λάμπει» ἡ τοπική Ἐκκλησία «κεκοσμημένη ἀναστηλώσεσι» τοῦ ἱστορικοῦ, βυζαντινοῦ αὐτῆς μητροπολιτικοῦ ναοῦ, τοῦ ἐπ᾽ ὀνόματι τιμωμένου τῶν πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Παύλου καί Πέτρου, ὁ ὁποῖος ἀνοίγει ἐπισήμως καί πανηγυρικῶς τάς θύρας του σήμερον, διά πρώτην φοράν μετά τόν προσφάτως τελεσθέντα ἐπανεγκαινιασμόν του, διά νά ὑποδεχθῇ τόν πρωτόθρονον καί πρωτεύθυνον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τήν Αὐτοῦ Θειοτάτην Παναγιότητα, τόν Οἰκουμενικόν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολομαῖον.
«Ἀστράπτει καί λάμπει» ἡ κατά Βέροιαν Ἐκκλησία τελοῦσα τήν ἱεράν σύναξιν τῶν ἡνωμένων τῷ πνεύματι ἀποστόλων τοῦ Σωτῆρος, καί ὑποδεχομένη τόν σεπτόν προκαθήμενον τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τόν κύκλῳ τήν οἰκουμένην διατρέχοντα πρός ἐνίσχυσιν καί στήριξιν τῶν πνευματικῶν Αὐτοῦ τέκνων καί ὑπεράσπισιν τῶν δικαίων τῆς ἀμωμήτου ἡμῶν πίστεως.
«Ἀστράπτει καί λάμπει» ἔχουσα προεξάρχοντα τῆς λατρευτικῆς ταύτης συνάξεως ἐπί τῇ ἑορτῇ τοῦ ἱδρυτοῦ της, οὐρανοβάμονος ἀποστόλου Παύλου, τόν οὐ μόνον κλῆσιν φέροντα ἀποστολικήν, ἀλλά καί ζῆλον ἔχοντα ἀποστολικόν καί φωνήν στεντορείαν, κηρύσσουσαν ἐν παντί καιρῷ καί τόπῳ «Χριστόν ἐσταυρωμένον καί ἀναστάντα», καί ἀκαταβλήτως ἀγωνιζόμενον νύκτα καί ἡμέραν, ἐνίοτε καί μετά πολλῶν δακρύων, «εἰς οἰκοδομήν τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, μέχρι καταντήσωμεν οἱ πάντες εἰς τήν ἑνότητα τῆς πίστεως καί τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ».
«Ἀστράπτει καί λάμπει», διότι διά πρώτην φοράν μετά σιγήν ἑξακοσίων καί πλέον χρόνων πανηγυρίζει εἰς τήν περίκλυτον ταύτην βασιλικήν τήν ἐτήσιον πανήγυριν τοῦ διδασκάλου καί καθηγεμόνος αὐτῆς ἐν τῇ πίστει ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου, ὁ ὁποῖος ὁμοῦ μετά τοῦ ἑτέρου πρωτοκορυφαίου, τοῦ ἀποστόλου Πέτρου, οὐρανόθεν ἀοράτως συγχαίρουσιν ἡμῖν, διά τήν προσγενομένην εἰς ἡμᾶς τιμήν ὅπως λαμπρύνητε διά τῆς σεπτῆς Ὑμῶν χοροστασίας καί τῆς Πατριαρχικῆς Ὑμῶν Λειτουργίας, Παναγιώτατε, τήν πανήγυριν ἐπί τῇ συνάξει τῶν πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων καί τήν ἐπαναλειτουργίαν τοῦ παλαιοῦ Μητροπολιτικοῦ τούτου ναοῦ τῆς Βεροίας, μετά πολυετῆ καί πολυώδυνον προσπάθειαν ἀποκαταστάσεως καί συντηρήσεως αὐτοῦ.
Βασιλική μεγαλοπρεπής καί περίλαμπρος ἀνιδρύθη συμφώνως πρός τά στοιχεῖα τῶν προσφάτων ἀρχαιολογικῶν εὑρημάτων μεταξύ 7ου καί 8ου αἰῶνος καί ἀνεκαινίσθη ὑπό τοῦ ἐπισκόπου Βεροίας Νικήτα περί τά τέλη τοῦ 11ου αἰῶνος.
Φθαρεῖσα ὑπό τοῦ πλήξαντος τήν πόλιν τῆς Βεροίας ἰσχυροῦ σεισμοῦ ὀλίγον μετά τό 1206, ἀνεκαινίσθη καί πάλιν καί ἐπλουτίσθη διά λαμπροῦ εἰκονογραφικοῦ διακόσμου, ἀναπτυσσομένου εἰς τό κεντρικόν κλίτος, ὁ ὁποῖος συνεπληρώθη κατά τήν ἀκολουθήσασαν ἐξόχως σημαντικήν διά τήν Βέροιαν παλαιολόγειον ἐποχήν διά τοιχογραφιῶν ἀνυπερβλήτου αἰσθητικῆς ἀξίας καί ὡραιότητος.
Αἱ ἀπό τοῦ 15ου αἰῶνος ἐπισυμβᾶσαι ἱστορικαί ἐξελίξεις καί ἡ μετατροπή τοῦ ναοῦ εἰς τέμενος ὑπῆρξαν αἰτία ἀλλοιώσεων καί καταστροφῶν, σοβαρωτέρα τῶν ὁποίων ὑπῆρξεν ἡ κατάρρευσις τοῦ νοτίου κλίτους, ἔχουσα ὡς ἀποτέλεσμα ὁ περικαλλής οὗτος ναός νά παραμένῃ ἐρείπιον ἀκόμη καί μετά τήν ἀπελευθέρωσιν τῆς πόλεως κατά τό ἔτος 1912.
Ἀπό τῆς ἡμέρας τῆς χάριτι Θεοῦ καταστάσεως τῆς ἡμετέρας ἐλαχιστότητος εἰς τήν ἱεράν ταύτην Μητρόπολιν ἠγωνίσθην παντί σθένει καί παντί τρόπῳ διά τήν ἀποκατάστασιν καί ἀνακαίνισιν τοῦ ἱστορικοῦ Μητροπολιτικοῦ ναοῦ τῆς Βεροίας, τῇ ἀρωγῇ καί συμπαραστάσει τῆς Ὑμετέρας πεπνυμένης Παναγιότητος, ἥτις δι᾽ ἐπιστολῶν καί λόγων πρός τούς Ὑπουργούς Πολιτισμοῦ ἀπ᾽ ἀρχῆς ἐστήριξεν τήν ταπεινήν ἡμῶν προσπάθειαν.
Μετά παρέλευσιν εἰκοσιδύο ἐτῶν ὁ ἀγών καί ἡ προσπάθεια ἡμῶν ἐστέφθη χάριτι Θεοῦ ὑπό ἐπιτυχίας. Ἡ εὐχή τήν ὁποίαν εἴχομεν διατυπώσει προπέμποντες τήν Ὑμετέραν Παναγιότητα κατά τήν πρώτην Αὐτῆς ἐπίσκεψιν εἰς τήν Βέροιαν, ὅπως Σᾶς ὑποδεχθῶμεν ἐκ νέου εἰς τόν παλαιόν Μητροπολιτικόν ναόν τῶν πρωτοκορυφαίων, ὅταν δι᾽ εὐχῶν Σας θά ἀπεκαθίστατο, ἐγένετο ἐπί τέλους πραγματικότης. Τό μεγάλον ἔργον τῆς ἀποκαταστάσεως καί ἀνακαινίσεως τοῦ παλαιοῦ Μητροπολιτικοῦ ναοῦ τῶν πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Παύλου καί Πέτρου ὡλοκληρώθη, χάρις εἰς τήν ἀγαστήν συνεργασίαν μετά τῶν ἑκάστοτε προϊσταμένων τῆς Ἐφορείας Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων καί τῶν συνεργατῶν αὐτῶν ἀπό τοῦ κ. Ἀντωνίου Πέτκου μέχρι τῆς κ. Ἀγγελικῆς Κοτταρίδη, τό ἐνδιαφέρον καί τήν ὑποστήριξιν τῶν ἑκάστοτε ὑπουργῶν Πολιτισμοῦ, ἀπό τοῦ κ. Θάνου Μικρούτσικου καί τοῦ κ. Ἀντωνίου Σαμαρᾶ, μέχρι τοῦ κ. Παύλου Γερουλάνου καί τοῦ νῦν ὑπουργοῦ κ. Ἀριστείδου Μπαλτᾶ, ἐκπροσωπουμένου σήμερον ὑπό τῆς Γενικῆς Γραμματέως τοῦ Ὑπουργείου Πολιτισμοῦ καί Ἀθλητισμοῦ κυρίας Μαρίας Ἀνδρεαδάκη- Βλαζάκη, ἡ ὁποία καί ὡς Γενική Διευθύντρια Ἀρχαιοτήτων καί Πολιτιστικῆς Κληρονομιᾶς εἶχε ἐνδιαφερθεῖ τά μέγιστα διά τήν πρόοδον τῶν ἐργασιῶν τῆς ἀποκαταστάσεως τοῦ ἱεροῦ τούτου ναοῦ, ἀλλά καί τήν συμπαράστασιν τῆς Κινήσεως Πολιτῶν καί τῶν ἑκάστοτε τοπικῶν ἀρχόντων.
Κατά τήν εὔσημον ταύτην ἑσπέραν ἐπιτρέψατέ μοι, Παναγιώτατε, νά ἐκφράσω ὁλοκαρδίους εὐχαριστίας τόσον πρός τήν Ὑμετέραν θεοτίμητον Κορυφήν ὅσον καί πρός ἅπαντας τούς συμβαλόντας καί ἐργασαμένους πρός ὁλοκλήρωσιν τοῦ σπουδαιοτάτου τούτου ἔργου καί τήν ἀπόδοσιν τοῦ περιλάμπρου τούτου ναοῦ εἰς τήν θείαν λατρείαν.
Εἰς αὐτόν τόν περίκλυτον ναόν τῶν ἁγίων ἐνδόξων καί πανευφήμων ἀποστόλων, τῶν πρωτοκορυφαίων Παύλου καί Πέτρου, τήν παλαιάν ἕδραν τῆς ἱστορικῆς Μητροπόλεως Βεροίας, ὁ εὐαγής κλῆρος καί οἱ εὐσεβεῖς χορεῖες τῶν μοναζόντων, οἱ φιλόθεοι ἄρχοντες καί ὁ φιλάγιος λαός τῆς Βεροίας καί τῆς Ἠμαθίας, ὑποδεχόμεθα σήμερον Ὑμᾶς, Παναγιώτατε Πάτερ καί Δέσποτα, τόν Οἰκουμενικόν Πατριάρχην καί πνευματικόν Πατέρα πάντων ἡμῶν, μετά βαθυτάτου σεβασμοῦ καί ἀνεκλαλήτου χαρᾶς, καί ἀδυνατοῦντες νά ἐκφράσωμεν ἐν ἀνθρωπίναις λέξεσι τά συνέχοντα καί πλημμυρίζοντα τήν ψυχήν ἡμῶν αἰσθήματα εὐγνωμοσύνης καί εὐχαριστίας, στρέφομεν προσευχητικῶς τόν νοῦν καί τήν καρδίαν μας πρός τόν ἐν τῷ βορείῳ πεσσῷ εἰκονιζόμενον Χριστόν τόν Χαλκίτην καί πρός τήν ἐν τῷ δυτικῷ πεσσῷ ἱεράν μορφήν τῆς δεομένης Ὑπεραγίας Θεοτόκου, καί ἱκετεύομεν ταπεινῶς «πολυχρόνιον ποιῆσαι Κύριος ὁ Θεός τόν Παναγιώτατον Οἰκουμενικόν Πατριάρχην ἡμῶν κύριον κύριον Βαρθολομαῖον· Κύριε, φύλαττε αὐτόν εἰς πολλά ἔτη».
