«ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ ΕΝΩΝΕΙ, ΔΕΝ ΔΙΧΑΖΕΙ»

Λίγα λεπτά μετά την ολοκλήρωση της εκδήλωσης για την ανακήρυξη του ΠτΔ σε επίτιμο δημότη Ρεθύμνου, όπου ο Προκόπης Παυλόπουλος είχε αναφέρει προφορικά και τον Εμμ. Σκουλά ως πυρπολητή (αν και στη συνέχεια η προεδρία της Δημοκρατίας παρουσίασε το γραπτό κείμενο όπου αυτό δεν αναφερόταν), ο Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου είχε μιλήσει στο τηλέφωνο με τον κ. Παυλόπουλο. Του είχε πει τότε ότι εύχεται «να μην απαλειφθούν και οι δύο (Γιαμπουδάκης – Σκουλάς) από την ιστορία και να μείνει εκείνος (ο ΠτΔ) ως πυρπολητής»!

Τα όσα ειπώθηκαν σχολίασε ο κ. Ευγένιος, σημειώνοντας πως ο ίδιος δεν είναι ιστορικός για να πει ποιος είναι ή δεν είναι πυρπολητής. Ο ίδιος τόνισε πως η ουσία είναι άλλη: πως η Αρκαδική Εθελοθυσία στέλνει το μήνυμα της συνολικής θυσίας όλων των ανθρώπων που βρέθηκαν στο ιστορικό μοναστήρι και έχασαν τη ζωή τους για την ελευθερία της πατρίδας και του πνεύματος και έστειλε μήνυμα ενότητας προς όλες τις κατευθύνσεις.

Είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ευγένιος: «Με στεναχώρησε πολύ, γιατί φοβήθηκα πολύ ότι ίσως αυτό το ένα δευτερόλεπτο θα μπορούσε να τινάξει στον αέρα τον εορτασμό. Κι έβλεπα ότι ο κόπος ενός ολόκληρου χρόνου θα μπορούσε να είχε τελείως εξανεμιστεί, αλλά δόξα τω Θεώ που δεν έγινε κάτι τέτοιο. Την άποψή μου την είπα και την γράψατε με τρόπο χαριτωμένο. Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι ο Δεσπότης παίρνει θέση υπέρ της μίας ή της άλλης άποψης και αυτό πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε. Πρέπει να είμαστε δίκαιοι. Τεκμήρια, δεδομένα υπάρχουν και για τις δύο απόψεις, όπως υπάρχουν και για πολλές ακόμα απόψεις. Αν θέλετε να μπούμε σε αυτή τη συζήτηση θα μπορούσα να σας πω ότι εκθέσεις εκείνων των ημερών με αναφορές σε πρόσωπα και γεγονότα και καταστάσεις και πως ο καθένας έβλεπε το γεγονός υπάρχουν αμέτρητες και ο καθένας θα μπορούσε να πιάσει από μία και να ταμπουρωθεί πίσω από αυτήν και να λέει τα δικά του.

Εγώ προσωπικά αυτό που λέω πάντα και το λέω και στα Ανώγεια και στο Ρέθυμνο και παντού: Εμένα μητρόπολή μου είναι όλοι και προσωπικά ως πατέρας δεν μπορώ να μην στεναχωριέμαι όταν βλέπω τα παιδιά μου να μαλώνουν και να ερίζουν για τέτοια θέματα. Το Αρκάδι είναι ενιαίο. Η Αρκαδική εθελοθυσία είναι μία. Αν κάποιο μήνυμα υπάρχει από το Αρκάδι τούτους τους καιρούς είναι ότι έγιναν ένα οι πολλοί και ο καθένας έβαλε το δικό του θέλω και τη δική του ύπαρξη και την έκανε «ολοκαύτωμα». Όλοι μαζί ολοκαυτώθηκαν και δεν μπορώ να πω ότι είναι ήσσονος σημασία οι ηρωικές πράξεις ολων των ανθρώπων, που πολέμησαν και σκοτώθηκαν 2 ώρες πριν την ανατίναξη σε σχέση με εκείνους που κλείστηκαν μέσα στην πυριτιδαποθήκη το τελευταίο λεπτό.

Είναι δεκτές όλες οι απόψεις. Η επιστήμη προχωρά και δεν μπορούμε να έχουμε κλειστά μάτια και αυτιά. Θα προτιμούσα να μην είχε γίνει αυτό, με την έννοια να μην πυροδοτήσει καταστάσεις που θα διαχώριζαν πάλι τα δικά μου πνευματικά παιδιά και υπό αυτήν την έννοια είπα αυτό που είπα στον πρόεδρο. Δεν είμαι ούτε ιστορικός, ούτε ερευνητής επιστήμονας που θα πω αυτό είναι ή αυτό δεν είναι. Όλες οι παραδόσεις είναι δεκτές και χωρίς παραδόσεις δεν μπορεί να ζήσει ο τόπος μας και ο λαός μας. Δεν πρέπει όμως αυτές οι παραδόσεις να γίνονται αφορμές διχασμών ειδικά σε τούτους τους δύσκολους καιρούς και απευθύνω μία έκκληση προς όλες τις μεριές να πέσουν οι τόνοι. Δεν υπάρχει καμία πλευρά που να μην έχει στεναχωρηθεί από το γεγονός. Πρέπει να υπάρχει ψυχραιμία και να δούμε σε μία λογική βάση αυτό το θέμα. Δεν θέλω να ξεφύγω από το θέμα, αλλά θέλω ως πνευματικός πατέρας όλων των ανθρώπων να πω: Προς Θεού, το Αρκάδι ενώνει και δεν διχάζει. Το Αρκάδι δεν πυρπολείται, το Αρκάδι πυρπολεί τις καρδιές μας. Το Αρκάδι δεν πέθανε, το Αρκάδι ανασταίνεται και ανασταίνει καθημερινά συνειδήσεις. Κι αν προσωπικά έκανα έναν μεγάλο αγώνα όλον αυτόν τον καιρό, ήταν για να δώσω αυτό το μήνυμα, ότι το Αρκάδι δεν είναι παρελθόν, αλλά λειτουργεί αφυπνιστικά ιδιαίτερα τούτους τους καιρούς, που το έχουμε ανάγκη και δεν πρέπει να εκτραπούμε όλοι μας σε άλλες ατραπούς που μας οδηγούν πέρα από αυτό το μήνυμα, της ενότητας και της ομοψυχίας που θα μας βοηθήσει να βγούμε από την κρίση».

ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

«Αισθάνομαι πολύ ικανοποιημένος από την επιτέλεση του χρέους, όχι μόνο του προσωπικού μου, αλλά όλων μας. Το είχαμε πει και πριν την έναρξη του εορτασμού ότι ποτέ από το χρέος μην κινούντες δεν ξεχνάμε το Αρκάδι, ιδιαίτερα σε αυτή τη συγκυρία στη συμπλήρωση των 150 ετών, γιατί έπρεπε να εξακτινώσουμε παντού, αφού πρώτα αναθερμάνουμε μέσα μας, το μήνυμά του. Το μήνυμα της πνευματικής ελευθερίας για την οποία αγωνίστηκαν και ολοκαυτώθηκαν οι πρόγονοί μας».

Με αυτόν τον τρόπο ο κ. Ευγένιος εξέφρασε την ευχαρίστησή του για τις εκδηλώσεις που ολοκληρώθηκαν αποδίδοντας τα εύσημα στην επιτροπή και όλους τους ρεθυμνιώτες, συμπληρώνοντας: «Αισθάνομαι ιδιαίτερα ευλογημένος από τον Θεό που αξιωθήκαμε να ζήσουμε όλη αυτήν την περίοδο, που μπορεί να ήταν μεν πολύ κουραστική, αλλά έχουμε την ικανοποίηση ότι κάναμε αυτό που έπρεπε, όχι τόσο για τους μακαριστούς ήρωες αλλά για εμάς τους ίδιους, που έπρεπε να καταλάβουμε ότι το Αρκάδι τελικά δεν είναι τόπος, αλλά τρόπος ζωής και εκπέμπει διαρκώς μηνύματα ευψυχίας, ανδρείας, υγιούς φιλοπατρίας και αληθινού ηρωισμού».

«Η ΚΡΙΣΗ ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΤΙΣΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ»

Με αφορμή το γεγονός ότι ακόμα και ένα ιστορικό μοναστήρι όπως το Αρκάδι δεν είναι επαρκώς «επανδρωμένο» με μοναχούς, ο κ. Ευγένιος επανέλαβε τους λόγους για τους οποίους σήμερα παρατηρείται κρίση κυρίως πνευματική και όχι μόνο οικονομική. «Η κρίση δεν είναι οικονομική. Είναι πνευματική πρώτιστα και δεν είναι των τελευταίων χρόνων. Έχουμε τόσα μοναστήρια στην περιοχή μας, αξιόλογα, από τον 10ο αιώνα μερικά και σε κάθε ένα από αυτά έχουμε έναν ή δύο ανθρώπους. Δεν είναι τόσο εύκολο και απλό σήμερα να γίνει κάποιος μοναχός και αν θέλετε και την προσωπική γνώμη, αν είναι να γίνει, να γίνει σωστός. Αν δεν είναι σωστός, καλύτερα να μη γίνει καθόλου. Γιατί και στο παρελθόν είχαμε αποτυχίες, είχαμε σκάνδαλα, είχαμε προβλήματα που ταλάνισαν πολλές φορές τις συνειδήσεις των ανθρώπων του τόπου μας. Οι αλλοτινοί καιροί πέρασαν. Τώρα είμαστε μπροστά σε μία νέα πραγματικότητα, που δεν είναι τόσο απλό ένα νέο παιδί να αφιερώσει τα πάντα και να γίνει μοναχός και αν αυτό το κάνει, να επιλέξει ένα μοναστήρι που υπάρχει ένα ησυχαστικό πνεύμα και δεν θα είναι διαρκώς μέσα στη φασαρία και στη δυσκολία που έχει το Αρκάδι που έχει γίνει προσκύνημα».

Πάντως, σε ό,τι αφορά το αν υπάρχει ενδιαφέρον για τη θέση του ηγουμένου, ο μητροπολίτης Ευγένιος ανέφερε πως υπάρχουν πολλές προτάσεις, από διάφορα σημεία της χώρας, όμως ο ίδιος, είπε, είναι επιφυλακτικός. Ο ίδιος, άλλωστε, έχει εκφράσει τη διάθεσή του να είναι ρεθυμνιώτης ο ηγούμενος στο ιστορικό μοναστήρι.

«Για μένα παράκληση προς όλους τους ανθρώπους είναι να επανεκτιμήσουμε το νόημα του μοναχισμού στη ζωή της εκκλησίας, της κοινωνίας. Με πολύ μεγάλη ευκολία πολλές φορές ανοίγαμε το στόμα μας για να κατηγορήσουμε ευκαίρως ακαίρως και όλοι μας συντελέσαμε στο να υπάρχει αυτή η συρρίκνωση, όταν διαβάλλαμε τα μοναστήρια, όταν τα κατηγορούσαμε, έπρεπε να φανταζόμασταν ότι θα αναστείλουμε και κάποιους πόθους των ανθρώπων να πάνε να εγκαταβιώσουν σε αυτά.

Προτάσεις έχω δεχθεί, αλλά είμαι επιφυλακτικός. Οι προτάσεις είναι και από την Αθήνα και από τη Θεσσαλονίκη και από το Άγιος Όρος, ακόμα και από τη Θεσπρωτία, αλλά εγώ θελω να είμαι λίγο επιφυλακτικός, γιατί κάποτε ένας γέρων επίσκοπος σε μία συζήτησή μας μου είχε τονίσει: «Είσαι μικρός και να προσέχεις. Καλύτερα το μαντρί αδειανό, παρά ο λύκος μέσα και σε παρακαλώ πολύ να προσέχεις τις επιλογές σου στα πρόσωπα, όχι απλά που βάζεις διπλα σου, αλλά γενικότερα στα πρόσωπα που μπαίνουν μέσα στην εκκλησία. Γιατί πολλές φορές κάποιες βιαστικές κινήσεις, αποδεικνύονται λανθασμένες επιλογές».

Δεν καταλαμβάνομαι από πανικό και περιμένω, πιστεύοντας ότι και για το Αρκάδι, όπως και για κάθε μετερίζι της πίστης μας, υπάρχει η ώρα του Θεού κι εκείνος δεν θα το αφήσει και θα κάνει αυτό που πρέπει. Κάποια στιγμή θα στείλει τον κατάλληλο άνθρωπο και γι’ αυτόν τον τόπο για να τον οδηγήσει μπροστά».