Του Αρχιμ. Φιλίππου Χαμαργιά, Πρωτοσυγκέλλου της Ι. Μητροπόλεως Μεσσηνίας
Δύο πράγματα φαίνονται να συγκρούονται μέσα από την αυριανή ευαγγελική περικοπή, η πείρα και η πίστη. Αυτά τα δύο τίθενται στην κρίση του Σίμωνος Πέτρου. Τι να κάνει; Αυτό που γνωρίζει μέσα από την εμπειρία του ως ψαράς ή αυτό που τον προτρέπει ο Ιησούς; Να ακολουθήσει αυτό που τον έχει διδάξει η γνώση του τόσα χρόνια μέσα στη θάλασσα ή αυτό που τον καλεί η πίστη στο Θεό;
Πρέπει όμως να διαχωρίσει στη συνείδησή του, τι είναι για αυτόν η πείρα και τι η πίστη.
Πείρα…. Με δυο λέξεις μπορούμε να προσδιορίσουμε την πείρα ως καταστάλαγμα ζωής. Όσα βιώνουμε, όσα ακούμε, όσα βλέπουμε, όσα παθαίνουμε, σε συνδυασμό με τη λογική και το ένστικτο, αποτελούν την εμπειρία στη ζωή. Και πολλές φορές νομίζουμε πως είναι και αλάνθαστη ή δογματικά θεμελιωμένη και δεν αλλάζει. Αν κάποιος έλεγε σε έναν επαγγελματία να κάνει κάτι διαφορετικό από αυτό που μέχρι τώρα έκανε, θα του φάνταζε αδύνατο να αλλάξει τρόπο εργασίας ή κινήσεων. Θα προσπαθούσε πρώτα να προβάλλει τις αδυναμίες και τα αρνητικά στοιχεία, τα οποία θα είχε αποκτήσει μέσα από την πολύχρονη πείρα του. Θα προσπαθούσε να πείσει για την εμπειρία του η οποία είναι δύσκολο να τεθεί υπό αμφισβήτηση. Ίσως να προέβαλλε και ως επιχείρημα την γνώμη του κόσμου, για το τι θα πουν βλέποντας την αλλαγή και το διαφορετικό. Κι έτσι προσκολλημένος στην εμπειρική του γνώση, η οποία μεταβάλλεται και προσδιορίζεται ως εμπειρική λογική μένει πολλές φορές στάσιμος χάνοντας τη δυνατότητα να ζήσει και να βιώσει κάτι διαφορετικό, κάτι καλύτερο.
Σε αυτήν όμως την λογική της πείρας αρνείται να υποταχθεί η δύναμη της πίστης, χωρίς να απορρίπτει ή να δαιμονοποιεί τα τυχόν στοιχεία αληθείας που εμπεριέχονται στην εμπειρική γνώση. Βλέποντας όμως και προσδοκώντας τους ορίζοντες της πίστης, τους οποίους πολλές φορές αδυνατεί η λογική να συλλάβει, ο πιστός κατορθώνει και επιτυγχάνει αυτά που φαίνονται και προσδιορίζονται ως αδύνατα!
Πίστη…. Τον προσδιορισμό της μας τον δίνει ο Απ. Παύλος “ Ἔστι δὲ πίστις ἐλπιζομένων ὑπόστασις, πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων.[1]” Πίστη είναι η αποδοχή γεγονότων που ενώ δεν τα έχουμε δει τα πιστεύουμε και τα μεταφέρουμε κιόλας. Είναι η έκφραση βιωμάτων που δεν έχουμε βιώσει. Οξύμωρο αλλά αληθές. Και εκφράζεται με τη δική μας θέληση, χωρίς επιβολή ή αναγκασμό μέσα από την υπακοή και υποταγή στο θέλημά Του. Εκφράζεται με έργα πίστεως και αγάπης και αυτά την καθιστούν ζώσα , καθότι “ἡ πίστις χωρὶς τῶν ἔργων νεκρά ἐστι[2]”.
Η πείρα των ψαράδων διαβεβαίωνε πως ήταν περιττή κάθε προσπάθεια, η πίστη όμως στο λόγο του Κυρίου άλλα επέβαλλε. Και η επιβράβευση ήρθε ως επιβεβαίωση αυτής της πίστης. Με την πίστη και υπακοή στο θέλημα του θεού ανοίγονται διάπλατα οι πόρτες της επιτυχίας στον άνθρωπο. Αποκτά δύναμη και θάρρος και για νέα τολμήματα. Η αποτυχίες δίνουν τη θέση τους στις επιτυχίες και η απελπισία στην ελπίδα. Και έτσι με βεβαιότητα αποδεικνύεται πως η πίστη στο Θεό ανατρέπει το δεδομένο της ανθρώπινης πείρας, έστω κι αν οι συνθήκες μπορεί να δείχνουν πως αυτό είναι αδύνατον.
Και προλαμβάνοντας τυχόν παρανόηση θα συμπεράνουμε πως δεν παραθεωρούμε, ούτε απορρίπτουμε την ανθρώπινη πείρα. Απλά την υποτάσσουμε στη θεία λογική της πίστης. Εξάλλου η πείρα αποκτάται με τη λογική και την παρατηρητικότητα του κάθε ανθρώπου, με τα προσόντα και τα τάλαντα που του χάρισε ο ίδιος ο Θεός. Η κάθε εντολή Του λοιπόν και η υπακοή μας σε αυτή δεν καταργεί την εμπειρία αλλά αντιθέτως την εμπλουτίζει και την γεμίζει ελπίδα. Οι ψαράδες ρίχνοντας τα δίχτυα στη θάλασσα δεν απέβαλλαν την πείρα τους. Αντιθέτως έκαναν αυτό που ήξεραν, όπως το ήξεραν, αλλά με νέα προοπτική, με την ελπίδα που τους έδωσε ο λόγος του Χριστού. Συνέθεσαν την πείρα τους με την πίστη και γέμισαν ελπίδα. Κι έτσι η πίστη τους έγινε πείρα.
[1] Εβρ. 11,1
[2] Ιακ. Β, 26
