Του Αρχιμ. Φιλίππου Χαμαργιά, Πρωτοσυγκέλλου της Ι. Μ. Μεσσηνίας

Από την πρώτη κιόλας στιγμή της ελεύσεως του Χριστού  στη γη μια λέξη κυριάρχησε, το σκάνδαλο.

Σκάνδαλο ήταν ο Χριστός για τον Ηρώδη, σκάνδαλο για τους ισχυρούς της εποχής Του, σκάνδαλο ακόμα και για τον φτωχό και άσημο, μέχρι τότε, ξυλουργό της Ναζαρέτ τον Ιωσήφ.  Ναι, μη μας φαίνεται παράξενο, ακόμη κι αυτός ο αγαθός και καλοπροαίρετος άνθρωπος σκανδαλίζεται όταν αντιλαμβάνεται πως η Μαρία, η κόρη που μνηστεύθηκε, χωρίς δική του συμμετοχή, κατέστη έγκυος και πρόκειται να γεννήσει. Τον κατέλαβε σύγχυση. Από τη μια ακούει το παράδοξο και υποψιάζεται, από την άλλη όμως γνωρίζει και τον χαρακτήρα της ασπίλου κόρης. Δύσκολο να εξηγήσει τα συμβαίνοντα.

Ο Θεός βέβαια θα μπορούσε να μην επιτρέψει να συμβεί αυτό. Όμως στο σχέδιό Του για τη σωτηρία του κόσμου, κι αυτή η προς στιγμήν αμφιβολία και σύγχυση του Ιωσήφ έχει τη θέση της. Ο Παντογνώστης θα μπορούσε να στείλει ένα μήνυμα αμέσως  στον Ιωσήφ. Τον αφήνει όμως για λίγο να παλέψει με τη σκέψη του. Επιτρέπει να σκεφτεί πράγματα που δεν θα σκεφτόταν ποτέ [1]… “ἐβουλήθη λάθρα ἀπολῦσαι αὐτήν”… Φθάνει σε πραγματικό αδιέξοδο ο Ιωσήφ, κι αυτό συμβαίνει γιατί έχει ως οδηγό μόνο την ανθρώπινη σκέψη.

Παρόμοια ενεργεί ο Θεός και σε εμάς. Τη στιγμή που σκανδαλιζόμαστε, που η σκέψη μας ξεφεύγει και μας οδηγεί στο πουθενά, τη στιγμή που σπεύδουμε να εκφράσουμε τη γνώμη μας με δεδομένο μόνο την προσωπική μας άποψη, εκείνη τη στιγμή ο Θεός μας αφήνει και ταλανιζόμαστε. Όχι όμως επειδή θέλει να ταλανιζόμαστε, αλλά γιατί ακολουθούμε μόνο το φτωχό μυαλό μας και την περιορισμένη σκέψη μας.  Κι όλο αυτό συμβαίνει για να μας αποδείξει πως μόνοι μας, χωρίς τη δική Του παρέμβαση δεν μπορούμε να ισορροπήσουμε και για να νοιώσουμε πως οι δικές μας μόνο δυνάμεις και οι προσεγγίσεις μας σε κάποια θέματα δεν αρκούν για να μας βγάλουν από το σκοτάδι. Και μόνο όταν ραγίσει η υπερηφάνεια μας και ο εγωισμός μας και αναζητήσουμε τη βοήθειά Του και τη φώτισή Του, τότε μας στέλνει ένα μήνυμα, μια αχτίδα φωτός ώστε να φωτίσει το δρόμο μας και να βρούμε τον προσανατολισμό μας.

Μην απελπιζόμαστε λοιπόν και μη βιαζόμαστε να βγάζουμε συμπεράσματα, με γνώμονα τα δικά μας ανθρώπινα δεδομένα. Ο σοφός λαός μας λέει πως “ο Θεός ξεχνά αλλά δεν λησμονά”. Μπορεί να καθυστερεί να μας δώσει λύση και απάντηση, σε ορισμένα θέματα, μπορεί να συνηθίζει να επιτρέπει προς στιγμήν να διστάζουμε και να απορούμε, να λύνει το μυστήριο μετά από το σκάνδαλο, όμως είναι σίγουρο πως αυτό που κάνει το κάνει με γνώμονα και βάση το θέλημά Του, που είναι πάντα δίκαιο και αλάνθαστο.  Γι’ αυτό όταν βρισκόμαστε στη δεινή αυτή θέση και απορούμε και σκανδαλιζόμαστε ας μην αφήνουμε το φτωχό μυαλό μας να αποφασίζει αλλά να προστρέχουμε προσευχητικά στο πρόσωπό Του και να Τον παρακαλούμε να αποστείλει Εκείνος το μήνυμά Του ώστε να φωτίσει το σκότος της αγνωσίας και της απελπισίας μας. Να ρίξει μια αχτίδα φωτός και να μας οδηγήσει σαν τους Μάγους της Βηθλεέμ.

Διότι δεν πρέπει να μας διαφεύγει και κάτι ακόμα. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε μια μεγάλη διαφορά με τον Ιωσήφ. Εκείνος είναι δίκαιος[2] ενώ εμείς απέχουμε μακράν της δικαιοσύνης και της σκέψης του. Εμείς πολύ εύκολα εκφράζουμε μια ιδιότυπη δικαιοσύνη, που πάντα δικαιώνει εμάς έναντι των άλλων, ενώ ο Ιωσήφ απαγκιστρωμένος από το “Εγώ” του, σκέφτεται να προφυλάξει την Παρθένο ως “μὴ θέλων αὐτὴν παραδειγματίσαι”. Δεν σκέφτεται ούτε προς στιγμήν να την εκθέσει, πράγμα που πολύ εύκολα θα έκανε ο καθένας μας. Όμως μεγάλη εντύπωση πρέπει να μας προκαλεί και η γεμάτη ελπίδα σιωπή και η γεμάτη με γαλήνη βεβαιότητα της Παρθένου, η οποία αναμένει και πάλι την επέμβαση του Θεού και τον ευαγγελισμό του Ιωσήφ πλέον, ώστε να αποκαλυφθεί και πάλι το θείο θέλημα.

Και να που συμβαίνει αυτό που περιμένει η Θεοτόκος. Έρχεται το μεγάλο μήνυμα και εδώ πάλι ο Ιωσήφ αποδεικνύεται όχι μόνο δίκαιος αλλά και υπάκουος στο θέλημα του Θεού. Ενώ έχει ταλαιπωρηθεί από σκέψεις και ιδέες, ενώ βρίσκεται σε απόγνωση και σχεδιάζει τη διαφυγή της Μαρίας χωρίς να την εκθέσει, μόλις λαμβάνει το μήνυμα του Θεού αμέσως κάνει πράξη τις προσταγές Του. Κι έτσι ο Ιωσήφ αποδεικνύεται δίκαιος, υπάκουος, πιστός αλλά και άνθρωπος υπομονής και συνετός. Βάζει στην άκρη τις όποιες δικές του αντιλήψεις και ακολουθεί και συμμορφώνεται με το θέλημα του Θεού.

Αυτή η ελευθερία  και η αποδέσμευση  του Ιωσήφ από τις δικές του αντιλήψεις και ιδέες αναδεικνύονται και για εμάς δίδαγμα και τρόπος ζωής. Αδέσμευτοι και απαγκιστρωμένοι , ακολουθώντας το θείο θέλημα θα καταφέρουμε να απομακρύνουμε τη σκέψη, το νου και την καρδιά μας από τυχόν σκανδαλισμούς. Να πάψουμε να είμαστε δέσμιοι ιδεών, αισθημάτων και αντιλήψεων που μας κρατούν στο σκοτάδι των σκανδάλων και να αντιληφθούμε τα μηνύματα ελευθερίας και ζωής που μας δίνει ο Θεός με παραδείγματα φωτεινά και αληθινά.

[1] Ματθ. α΄, 19-20

[2]  Ματθ. α΄ 19