Του Αρχιμ. Φιλίππου Χαμαργιά, Πρωτοσυγκέλλου της Ι. Μ. Μεσσηνίας
Είναι αλήθεια πως για τον άνθρωπο κάθε εποχής, ο λόγος “περί Σταυρού” ήταν και είναι μια έννοια και μια ιδέα που του φαίνεται από δύσκολη έως αβάστακτη. Κι αυτό διότι ο Σταυρός ως σύμβολο αυταπάρνησης, αυτοθυσίας, προσφοράς και δύσβατης ανηφορικής πορείας, είναι βαρύς και δυσπρόσιτος για τον άνθρωπο, ιδιαίτερα της σημερινής εποχής. Κι αυτό διότι ο άνθρωπος του σήμερα, έχει θεοποιήσει την άνεσή του, την ασφάλειά του και την αποστροφή από κάθε τι που τον βγάζει από την γαλήνη του. Γι’ αυτό όταν ακούει τον Κύριο να τον καλεί να απαρνηθεί τον εαυτό του, αντιδρά. Φοβάται πως αρνούμενος τον εαυτό του, αυτόματα αρνείται και παραχωρεί τα δικαιώματά του και πως θα πέσει θύμα εκμετάλλευσης και τελικά θα χαθεί. Αυτό όμως δεν είναι δυνατόν!!! Εξάλλου ο Θεός δεν θέλει οπαδούς κοινωνικά αποτυχημένους, ούτε όμως χριστιανούς “βολεμένους” στην απραξία τους.
Κι όμως, θα πει ο κακοπροαίρετος, ο Κύριος όχι μόνο θέλει να Τον ακολουθήσουμε, αρνούμενοι την προσωπικότητά μας, αλλά και προσθέτει πως όποιος θέλει να σώσει την ψυχή του, θα την χάσει[1]!!! Γιατί λοιπόν να αγωνιστώ να σώσω κάτι που θα το χάσω, ούτως ή άλλως; Καλά είμαι όπως είμαι…. Όμως παραλείπουν την συνέχεια του λόγου Του : “ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου οὗτος σώσει αὐτήν”[2] . Μια συνέχεια η οποία προβάλει την αξία της ψυχής μας.
Μέσα από αυτή ακριβώς τη φράση, ο Κύριος τονίζει την αξία της ψυχής μας. Και τι λέει; Πόσο αξίζει η ψυχή μας; Μπορεί να υπολογιστεί; Δεν συγκρίνεται με όλα τα αγαθά του κόσμου αυτού. Έχει αδιαμφισβήτητα, πολύ μεγαλύτερη αξία από όλα τα πλούτη, τις τιμές και τις απολαύσεις που μπορεί να γευθούμε σε αυτήν την ζωή. Γι’ αυτήν την ψυχή μας ο Θεός έγινε άνθρωπος, γι’ αυτήν θυσιάστηκε επάνω στο Σταυρό και μας εξαγόρασε με το τίμιο Αίμα του. Κι αν εμείς περιφρονήσουμε το πολυτιμότατο αυτό λύτρο που έδωσε ο Χριστός για την ψυχή μας, η πτώση και η απώλειά μας θα είναι ανεπανόρθωτη. Διότι, κάθε φορά που αμαρτάνουμε συστηματικά και ασύστολα, κινδυνεύουμε να χάσουμε την ψυχή μας και την οδηγούμε στην αιώνια κόλαση. Και αν χάσουμε την ψυχή μας, χάσαμε τον Θεό, χάσαμε τον εαυτό μας, χάσαμε τα πάντα. Κι αυτή η απώλεια είναι αμετάκλητη. Μήπως έχουμε και δεύτερη ψυχή, ώστε να δώσουμε μία στον σατανά και μία στον Θεό; Ή να δώσουμε τη μία αντάλλαγμα για την απώλεια της άλλης; Τα υλικά αγαθά μπορούμε να τα ανταλλάξουμε. Την ψυχή όμως ποτέ. Και δεν είναι δύσκολο να τη χάσουμε. Σ’ αυτή τη ζωή φοβερός πόλεμος διεξάγεται. Κάθε στιγμή παραμονεύει ο διάβολος, ώστε να κερδίσει την ψυχή μας.
Γι’ αυτό λοιπόν ο “λογισμός”, που μπορεί να μας επηρεάσει και να μας κάνει να σκεφτούμε μόνο με ανθρώπινα κριτήρια, έχει μια άλλη όψη από αυτή που προβάλουν οι καλοβολεμένοι και κακοπροαίρετοι επικριτές . Έχει μια άλλη όψη, με ουράνια κριτήρια, που προέρχονται μεν από τον Ουρανό, μπορούν όμως κάλλιστα να επιβεβαιωθούν στην πράξη, εδώ στη Γη.
Το πρώτο κριτήριο είναι αυτή ακριβώς η αυταπάρνηση. Είναι η προσέγγιση του Θεού ως κέντρου της ύπαρξής μας κι όχι του “Εγώ” μας. Είναι αλήθεια πως από τα πρώτα μας κιόλας βήματα, νομίζουμε πως όλος ο κόσμος περιστρέφεται γύρω από εμάς. Έτσι μας διδάσκει ο τρόπος που μας κοιτάζουν όλοι όταν μικρά μωρά κάνουμε τα πρώτα βήματα ή λέμε τις πρώτες μας λέξεις. Αλλά και στη συνέχεια της ζωής, η άνοδος, η επιτυχία, η κοινωνική και προσωπική καταξίωση, δεν μας αφήνουν να κοιτάξουμε πιο πέρα από το “Εγώ” μας. Χτίζουμε το είδωλό μας, αυτοθαυμαζόμαστε και στο τέλος εισπράττουμε απογοήτευση, διότι δεν μας γεμίζει τίποτα!
Το δεύτερο κριτήριο είναι η άρση του σταυρού μας. Ενός σταυρού που μέσα του κρύβονται οι δυσκολίες της ζωής, οι ασθένειες, τα προβλήματα της καθημερινότητας, οι απογοητεύσεις και οι πίκρες. Όλα αυτά πρέπει να μάθουμε να τα αποδεχόμαστε και να μην συμβιβαζόμαστε αλλά να αγωνιζόμαστε για την υπέρβασή τους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως στο Γολγοθά στήθηκαν τρείς σταυροί. Οι δύο εξ αυτών, αυτοί που προορίζονταν για τους ληστές, ήταν σταυροί που οδηγούσαν στο τέλος. Ο ένα Σταυρός, αυτός που σταυρώθηκε ο Ιησούς, ήταν ένα σταυροδρόμι συνάντησης της πίστης με την αγάπη. Και βλέπουμε πως με γνώμονα την πίστη ο ένας ληστής μεταμόρφωσε και το δικό του σταυρό κάνοντάς τον, διά της μετανοίας, κλειδί του Παραδείσου.
Και ως τρίτο κριτήριο προβάλλεται η συνοδοιπορία μας στο δρόμο που χάραξε Εκείνος. Στο δρόμο της αυτοδιάθεσης, της αυταπάρνησης και της θυσιαστικής αγάπης, που δεν σημαίνει, επ’ ουδενί, παθητικότητα και υποταγή, αλλά απελευθέρωση από τα δεσμά του “Εγώ” μας και λύτρωση από κάθε στοιχείο ατομισμού. Έτσι μόνο θα μπορέσουμε να γίνουμε συμμέτοχοι της Κοινωνίας Του και της μεταμόρφωσης αυτού του κόσμου.
Έτσι καλούμαστε κι εμείς αυτές τις κρίσιμες, για όλη την ανθρωπότητα, στιγμές να αρνηθούμε κάθε τι που μας σπρώχνει σε φίλαυτες και εγωιστικές σκέψεις. Υπήρξαν άνθρωποι αυτές τις ημέρες που πρόβαλλαν, ως λύση, την προσωπική τους παρουσία στο ναό, για δική τους εξυπηρέτηση και συμμετοχή, αρκούμενοι στο να ανήκουν σε μια μικρή ομάδα, δέκα ατόμων π.χ., που θα συμμετείχε στην τέλεση μιας θείας λειτουργίας. Αλήθεια….αυτό θεωρείται κοινωνία χριστιανών;;; Να εξυπηρετηθώ εγώ, να ευχαριστηθώ εγώ και δεν με νοιάζει για τους υπόλοιπους!!!
Αυτές τις ημέρες θα σηκώσουμε όλοι το σταυρό της υπομονής και μέσα από τη συνοδοιπορία της προσευχής , της κατανόησης και της συνοχής και θα πορευθούμε προς το Πάσχα, όχι εθιμικά και τυπικά, αλλά με μια ουσιαστική συμμετοχή στο κοινό ποτήριο της θυσιαστικής αγάπης προς τον συνάνθρωπο.
[1] Μαρκ. η’, 35
[2] Μαρκ. η’, 35
