«Ατενίζοντας με ελπίδα τη Δεσποτική είσοδο στα Ιεροσόλυμα»

Του Παντελή Λεβάκου, υπ. Δρ., Τμήμα Θεολογίας ΕΚΠΑ στο Arxon.gr

«Πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ Πάσχα, ἡ φωνή σου ἠκούσθη Κύριε, εἰς τά, βάθη τοῦ ᾍδου· ὅθεν καὶ τὸν Λάζαρον, τετραήμερον ἤγειρας, οἱ δὲ παῖδες τῶν Ἑβραίων ἔκραζον· Ὡσαννά, ὁ Θεὸς ἡμῶν δόξα σοι – Έξι ημέρες πριν την εορτή του Πάσχα, η φωνή σου Κύριε ακούσθηκε στα βάθη του Άδη· επειδή Εσύ ανέστησες τον τετραήμερο (κεκοιμημένο) Λάζαρο, οι παίδες των Εβραίων κραύγαζαν· Ωσαννά, δόξα σε Εσένα όπου είσαι ο Θεός μας». Όπως είναι γνωστό, η Εκκλησία έχει τοποθετήσει στον εορτολογικό κύκλο την έγερση του τετραημέρου Λαζάρου έξι ημέρες πριν την Λαμπροφόρο Ανάσταση του Κυρίου με σκοπό να προετοιμάσει τους πιστούς για το θρίαμβο της Ζωής εναντίον του θανάτου και να ενισχύσει την προσδοκία για τη δική μας Ανάσταση κατά τη Δευτέρα Παρουσία. Ωστόσο, θα πρέπει να διευκρινισθεί ότι η Έγερση του Λαζάρου δεν πραγματοποιήθηκε έξι ημέρες πριν το εβραϊκό Πάσχα, αλλά συντελέσθηκε το χειμώνα εκείνου του έτους, λίγες ημέρες μετά την εορτή των Εγκαινίων, προκαλώντας ακόμα μία έξαρση του μίσους των τότε ιερατικών αρχών απέναντι στο Λυτρωτή. Μάλιστα, ο Δεσπότης Χριστός κρύφθηκε σε ένα έρημο τόπο στην επαρχία Εφραΐμ έως τις ημέρες όπου πλησίαζε το Πάσχα, όχι μόνο προκειμένου να κατευνασθούν τα πνεύματα, αλλά και για να προετοιμάσει πνευματικά τους Αποστόλους για το επικείμενο Πάθος Του. Η έγερση του Λαζάρου, αν και γέμισε εμπιστοσύνη και πίστη τις καρδιές της οικογένειας του Λαζάρου, εντούτοις δεν στάθηκε ικανή να πείσει τους Αποστόλους να εμπιστευθούν το σχέδιο της Θείας Οικονομίας και να πορευθούν άφοβα μαζί με τον Κύριο στα Ιεροσόλυμα. Συγκεκριμένα, ο Θωμάς αναφωνεί με απόγνωση «Ἄγωμεν καὶ ἡμεῖς ἵνα ἀποθάνωμεν μετ’ αὐτοῦ».

Το ερώτημα το οποίο ανακύπτει είναι το εξής: πραγματικά επιθυμούσε ο Σωτήρας Χριστός να αφήσει έρμαια τους Μαθητές στα χέρια των Φαρισαίων ή επεδίωκε να τους ενισχύσει πνευματικά για την επερχόμενη Σταυρική θυσία Του; Η υπόμνηση της ελπίδας για τη λύτρωση και τη σωτηρία δύναται να υπερκεράσει το φόβο στις καρδιές μας ή και εμείς θα επιδεικνύαμε παρόμοια αντιμετώπιση σε όσα βίωναν οι Απόστολοι εκείνες τις ημέρες; Η απάντηση στην απεγνωσμένη ρήση του Αποστόλου Θωμά, η οποία με την ίδια ευκολία θα εκπορευόταν και από εμάς, έρχεται από τον υμνογράφο του Τριωδίου, ο οποίος προβάλλει την ελπίδα ότι όχι μόνο δεν θα επέλθει θάνατος στους Αποστόλους κατά την ανάβασή τους στα Ιεροσόλυμα, αλλά θα προκύψει ελπίδα για το ανθρώπινο γένος καθώς πλησιάζει η στιγμή της ελευθερίας από την πλάνη και το θάνατο. «Ο Υιός και Λόγος του Πατρός, ο Οποίος είναι άναρχος και διαρκώς ενωμένος με τον Πατέρα (και το Άγιο Πνεύμα), κάθισε στην πλάτη του αλόγου και ήλθε στην πόλη της Ιερουσαλήμ, Αυτός τον Οποίο τα Χερουβίμ με δέος δεν δύνανται να ατενίσουν. Οι παίδες επευφήμησαν Αυτόν με βάγια των φοινίκων και κλαδιά, αναπέμποντες μυστικά τη δοξολογία. Ωσαννά στον Ύψιστο, Αυτόν όπου ήλθε στη γη ώστε να σώσει από την πλάνη ολόκληρο το γένος των ανθρώπων». Οι παίδες των Εβραίων, χωρίς να γνωρίζουν ποιος εισέρχεται θριαμβευτικά στην Αγία Πόλη, συναισθάνονται ότι ο Ερχόμενος δεν είναι όμοιος με τους άλλους ανθρώπους αλλά είναι η εκπλήρωση των Γραφών και των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης. Είναι Αυτός όπου πρόθυμα έλαβε την ανθρώπινη σάρκα και ζητά από τους ανθρώπους να Τον εμπιστευθούν ώστε να τους αποκαταστήσει στον Παράδεισο και την αέναη κοινωνία με τον Τριαδικό Θεό.

Ο φόβος του Θωμά ότι μαζί με τους Αποστόλους θα πέσει στα χέρια των ιουδαϊκών ιερατικών αρχών και θα βιώσει ένα ενδεχόμενο μαρτύριο, φανερώνει για μία ακόμα φορά την ανθρώπινη αδυναμία να κατανοήσει το θέλημα του Θεού και να δείξει εμπιστοσύνη σε Αυτόν. Το αντιστάθμισμα στο φόβο είναι η εμπιστοσύνη των παιδικών καρδιών, οι οποίες ήταν και παραμένουν καθαρές με αποτέλεσμα να αναγνωρίζουν την  παρουσία του Λυτρωτή και η αγάπη τους να ξεχειλίζει προς Αυτόν χωρίς να αποζητούν αντάλλαγμα για τα όσα βιώνουν από τη θεία παρουσία. Η θριαμβευτική είσοδος στα Ιεροσόλυμα, σύμφωνα με τον άγιο Γρηγόριο Νύσσης, σημαίνει την αφετηρία για την πραγματοποίηση της ελπιδοφόρας Δεσποτικής αποφάσεως, η οποία δεν είναι άλλη να θυσιαστεί πρόθυμα για τον άνθρωπο. Επομένως, οι Απόστολοι και εμείς οι πιστοί οφείλουμε να ατενίσουμε με ελπίδα την έλευση του Δεσπότη στα Ιεροσόλυμα, να βαδίσουμε πρόθυμα μαζί Του προς την πύλη της Ιερουσαλήμ, να στρώσουμε τα πνευματικά μας ιμάτια ώστε διέλθει το υποζύγιο του Σωτήρα και να μετάσχουμε στη δοξολογία των παίδων των Εβραίων.

Ο Κύριος δεν είχε πρόθεση να ζητήσει από τους Μαθητές Του να θυσιαστούν για Αυτόν, επειδή ακριβώς γνώριζε ότι Εκείνος έπρεπε να σηκώσει τις αμαρτίες του ανθρώπινου γένους στους ώμους του. Ο Υιός του Ανθρώπου έγινε αποδέκτης της δοξολογίας των παίδων προκειμένου να αναδειχθεί η εμπιστοσύνη των πνευματικά καθαρών ανθρώπων προς Αυτόν· μίας εμπιστοσύνης χωρίς διαπραγματεύσεις και ανταλλάγματα, αλλά μεστής πνευματικής καρποφορίας όπου φανερώνει την προσμονή για τη σωτηρία από την κυριαρχία του Διαβόλου. Είναι αληθές ότι ο φόβος των Αποστόλων για τα επερχόμενα γεγονότα δεν ήταν δυνατόν να παρέλθει και οπωσδήποτε δεν επισκιάσθηκε από την θριαμβευτική είσοδο του Ιησού Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Ωστόσο, ο δικός μας φόβος και η ανησυχία μας για τα μελλούμενα δύναται να εκμηδενισθεί εάν στρέψουμε την καρδιά μας με ελπίδα και πίστη στο Θεό. Η επιθυμία και η προσμονή μας να ορίσουμε τον τρόπο όπου θα εξελιχθούν τα γεγονότα στις ζωές μας δύναται να αλλάξει προς το καλύτερο εάν αποφασίσουμε να αγωνισθούμε πνευματικά και να μιμηθούμε το Λυτρωτή Θεό μας ο Οποίος, αν και γνώριζε ότι εισέρχεται στην Αγία Πόλη ώστε να παραδοθεί στους Αρχιερείς και τους Γραμματείς του λαού, εντούτοις η αγάπη Του για τον άνθρωπο και ο πόθος για την εκπλήρωση της Θείας Οικονομίας νοηματοδοτεί τα γεγονότα όπου θα βιώσουμε κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας. Επομένως, ο Θεάνθρωπος μας προσκαλεί να εισέλθουμε μαζί Του στα Ιεροσόλυμα χωρίς φόβο, όπως οι Απόστολοι, ότι θα στερηθούμε τη ζωή μας, αλλά ενισχυμένοι πνευματικά και με υπακοή στο θείο θέλημα, με ταπεινές και καθαρές καρδιές· άλλωστε, σύμφωνα με τον Γρηγόριο Νύσσης «ανάβλεψε στο μεγαλείο της θείας δυνάμεως και μην αγνοήσεις ότι πλησιάζει το πέρας των ημερών της θλίψεως και άρχονται οι ημέρες της απολαύσεως των (πνευματικών) αγαθών», Αμήν!

Διαβάστε ακόμα