Του Μάριου Σαράντη – MSc in Digital Innovation & Management
Σε μια ιστορική, μαρτυρική και απείρου κάλλους πόλη οδηγούμαστε νοερά κάθε 13η Δεκεμβρίου, ημέρα μνήμης του πολύκλαυστου Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος.
Οδηγούμαστε σε μια πόλη που οι πένες ποιητών και συγγραφέων ξετυλίχτηκαν και αποτύπωσαν στα ιερά χαρτιά της ιστορίας την ένδοξη πορεία της αλλά και την συμβολή της στην διατήρηση της Ελληνικής ταυτότητας και ελευθερίας του γένους μας από τους ζυγούς των αλλοφύλων.
Ανηφορίζουμε στα ηρωικά, μαρτυρικά και αιματοβαμμένα Καλάβρυτα, τον ιδιαίτερο αυτό τόπο που ευαισθητοποιεί κάθε ελληνική ψυχή, κάθε πολιτισμένο ον αυτής της ανθρωπότητας. Αναλογιζόμενοι τα ένδοξα γεγονότα που έχουν διαδραματιστεί σε αυτόν τον τόπο, γεμίζουμε υπερηφάνεια και δέος.
Καλάβρυτα, γη διαφορετική από τις άλλες. Γη ποτισμένη με αθώο, ηρωικό αίμα, η οποία δοξάσθηκε από τον φρικτό θάνατο τόσων ηρώων και μαρτύρων, οι οποίοι έχουν γραφτεί με τα πιο χρυσά γράμματα στις σελίδες της ιστορίας μας αλλά και στις σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας.
Είναι αλήθεια ότι από πολλούς ιστορικούς – ερευνητές σε παγκόσμιο επίπεδο έχει χαρακτηριστεί από τις πιο μαύρες ημέρες της κατοχής και του ναζισμού. Μάλλον, η πιο μαύρη μέρα στην ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Και αυτή η μέρα δεν είναι άλλη από την 13η Δεκεμβρίου 1943. Ημέρα αίσχους, φρίκης και ανείπωτης οδύνης. Ημέρα κατά την οποία οι Γερμανοί κατακτητές απέδειξαν την απόλυτη βαρβαρότητά τους αφανίζοντας όλο τον ανδρικό πληθυσμό των Καλαβρύτων από δεκατεσσάρων ετών και άνω.
Αυτή η Δευτέρα της 13ης Δεκεμβρίου του ’43 με την πυκνή ομίχλη και το έντονο κρύο έμελλε να είναι η πιο ανατριχιαστική και σπαρακτική ημέρα στην ιστορία της πόλης.
Ας αναφερθούμε επιγραμματικά στις δύσκολες εκείνες στιγμές.
Όλος ο πληθυσμός οδηγείται στο Δημοτικό Σχολείο (σημερινό Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος) με ρούχα και φαγητό μιας ημέρας. Εκεί, γίνεται ο διαχωρισμός. Αριστερά τα γυναικόπαιδα και δεξιά οι άντρες. Όλοι τους κοιτάζονται σα να ’ναι η τελευταία τους φορά. Νιώθουν εσωτερικά ότι κάτι πολύ κακό θα συμβεί. «Σ’ εκείνον τον διάδρομο γινότανε ο χωρισμός και ο αποχωρισμός…» θα μας πει σε μαρτυρία της η κ. Ευσταθία Τζούδα – Μητσώνια, η οποία ήταν μαθήτρια κλεισμένη στο Δημοτικό Σχολείο την ημέρα της εκτέλεσης.
Μετά τον διαχωρισμό λαμβάνει χώρα το κύριο μέρος της Επιχείρησης «Καλάβρυτα».
Οι άνδρες ανηφορίζουν προς του Καππή την λάκα.
«Πορεία προς το πάθος», ως άλλος γολγοθάς.
Φτάνοντας εκεί, και έχοντας ως αμφιταλαντευόμενη ελπίδα μέσα τους την διαβεβαίωση των Γερμανών ότι δεν θα εκτελεστεί κανείς, και μετά από αρκετή ώρα αναμονής, εκτελούνται από τις ριπές των μυδραλίων και αφανίζονται εντελώς από την άνανδρη χαριστική βολή των βαρβάρων κατακτητών.
Το αίμα τόσων αθώων ψυχών ποτίζει την ιερή γη μας και «καρπογονεί» το δέντρο της ελευθερίας.
Τι συμφορά! Τι φρικιαστικό έγκλημα! Ανθρώπινος νους δεν μπορεί να χωρέσει τέτοιο φονικό.
Αυτή η ασήμαντη λάκα αποτελεί πλέον ένα πανεθνικό μνημείο στο οποίο κείτονται νεκρές αθώες ψυχές που εκτελέστηκαν βάναυσα χωρίς να φταίνε, πολύ περισσότερο χωρίς να μπορούν να υπερασπίσουν τον εαυτό τους. Σε κείνο τον τόπο είναι ενταφιασμένοι ήρωες που το αίμα τους αποτελεί και θα αποτελεί ανά τους αιώνες την τρανή απόδειξη των όσων διαδραματίστηκαν εκεί.
Διαβάτη, στάσου προσοχή
Δω χάμω κείτονται νεκροί
Που δεν επρόδωσαν ποτές,
Ποτέ δεν είπαν ψέματα,
Τύραννο δεν προσκύνησαν,
θα μας πει εύστοχα ο ποιητής Βασίλης Ρώτας.
Πράγματι δεν προσκύνησαν και δεν πρόδωσαν. Γι’ αυτό τους τιμούμε ως Ήρωες.
Οι γυναίκες και τα παιδιά που απέμειναν στο Δημοτικό Σχολείο, αντιλαμβανόμενες ότι κάτι άσχημο έχει συμβεί ανηφορίζουν προς την ηρωική λάκα για να αντικρύσουν τους νεκρούς τους, με την ελπίδα μήπως κάποιοι είναι ακόμα ζωντανοί. Οι αδύνατες υπάρξεις τους έρχονται αντιμέτωπες με κορμιά παραμορφωμένα, βουτηγμένα στο αίμα πεσμένο το ένα πάνω στο άλλο. Τίποτε πια δεν τους απέμεινε στην ζωή.
Βρίσκουν όμως την δύναμη να θάψουν τους νεκρούς τους. Για πολλές μέρες μετά την καταστροφή οι Καλαβρυτινές θάβουν τους νεκρούς τους και τα μοιρολόγια τους σαν μαύρο πέπλο καλύπτουν το νεκροταφείο της πόλης.
Η ζωή τους μέσα από πολλές δυσκολίες και απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης συνεχίζεται. Οι Καλαβρυτινές μανάδες πάλεψαν με πολλές στερήσεις και υπεράνθρωπους αγώνες να ξαναχτίσουν τα Καλάβρυτα και να τα αναγεννήσουν μέσα από τις στάχτες τους. Με κόπους και θυσίες λεύκαναν την μαύρη ζωή που τους «χάρισαν» η κατοχή και οι βάρβαροι κατακτητές. Ο ηρωισμός και η αξιοπρέπειά τους αποτελούν πρότυπο για όλους μας.
Εμείς οι νεότεροι σεβόμενοι την θυσία των προγόνων μας και θυμάτων του ολοκαυτώματος θα πρέπει να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια ώστε η φλόγα της ιστορίας μας να παραμείνει άσβεστη. Ας μην μας παρασύρουν αυτοί που επιδιώκουν την ιστορική λήθη θυσιάζοντας στον βωμό του δήθεν μοντερνισμού την ιστορία και τις παραδόσεις μας.
Ας αντισταθούμε λοιπόν με σθένος, ως άλλοι Καλαβρυτινοί, και ας μην επιτρέψουμε καμία αλλοίωση της ένδοξης ιστορίας μας. Ας μην ξεχνάμε τους ήρωές μας, οι οποίοι περιμένουν από μας μια θέση στην μνήμη μας. Μόνο έτσι θα αναπαυθούν και θα ανακουφιστούν οι ψυχές τους.
Για να μας πει και πάλι πολύ εύστοχα ο ποιητής Βασίλης Ρώτας:
Διαβάτη, στάσου προσοχή
Και μ’ άξιο νου μελέτα τους.
Το μήνυμα που διατρανώνεται από τα Καλάβρυτα κάθε 13 του Δεκέμβρη ας γίνει ο οδοδείκτης σύμφωνα με τον οποίο θα πορευόμαστε όλοι οι λαοί, ιδίως στις μέρες μας, που τα κυριαρχικά μας δικαιώματα αμφισβητούνται και παρανόμως καταπατούνται.
ΟΧΙ ΠΙΑ ΠΟΛΕΜΟΙ!
ΕΙΡΗΝΗ! ΕΙΡΗΝΗ! ΕΙΡΗΝΗ!
