Του Ἀρχιμ. Φιλίππου Χαμαργιᾶ, Πρωτοσυγκέλλου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μεσσηνίας
Ἦταν Κυριακή τοῦ Θωμά, 16 Ἀπριλίου 1961, ὅταν οἱ καμπάνες τῆς Μεσσηνίας ἠχοῦσαν χαρμόσυνα γιὰ τὴν ἔναρξη τοῦ Ὄρθρου. Μετά ἀπό λίγη ὥρα ὅμως τὶς χαρμόσυνες κωδωνοκρουσίες, διαδέχθηκαν οἱ πένθιμες ἐνημερώνοντας τό χριστεπώνυμο πλήρωμα τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας ὅτι ὁ Μεσσηνίας Χρυσόστομος Δασκαλάκης “ἐπλήρωσε τὸ κοινὸν τοῦ βίου χρέος”.
Τὶ κι ἄν πέρασαν ἑξήντα τρία χρόνια, τὸ ἀποτύπωμα τοῦ Χρυσοστόμου Δασκαλάκη ἔμεινε ἀνεξίτηλο στὶς σελίδες τῆς ἱστορίας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μεσσηνίας. Προέστη τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τὸ 1945 ἕως τὸ 1961, σὲ δύσκολες καὶ μεταβατικὲς ἐποχὲς τόσο γιὰ τὴν Ἑλλαδικὴ Ἐκκλησία, ὅσο καὶ γιὰ τὴν ἑλληνικὴ κοινωνία.
Ὁ ἀεικίνητος Δεσπότης, ὁ Δεσπότης τῶν ἔργων καὶ τῆς ἀγάπης πρὸς τὸ ταλαιπωρημένο ἀπὸ τὴν Κατοχὴ καὶ τὸν ἐμφύλιο σπαραγμὸ, ποίμνιό του ὑπῆρξε διάδοχος ἀξίων Ἐπισκόπων καὶ ἐφήρμοσε τοὺς λόγους τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «χαίρειν μετὰ τῶν χαιρόντων καὶ κλαίειν μετὰ τῶν κλαιόντων» .
Θεματοφύλακας καὶ τηρητὴς τῶν ἱερῶν παραδόσεων τῆς Ὀρθοδοξίας. «Ὁ Χρυσόστομος ἔτρεχε τὸν προκείμενον ἀγώνα τῆς πίστεως. Ἐπεζήτει καθ’ ὅλην τὴν διακονίαν του ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, νὰ προσεγγίσῃ τὸ ἀνέφικτον, τὸ τέλειον. Οὗτος εἶχε συλλάβει πλήρως τὸ νόημα τῆς Σταυρικῆς θυσίας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ καὶ διὰ τοῦτο ἐπεθύμει διακαῶς, ὅπως ἀκολουθῇ Αὐτὸν πιστῶς» .
Ὁ Χρυσόστομος Δασκαλάκης ὑπῆρξε ταπεινὸς ἐργάτης τοῦ Εὐαγγελίου, ἐπεδίωκε νὰ χαρίσει τὴν χαρὰ στὸν πονεμένο συνάνθρωπο, χωρὶς καμμία προβολή. «Καθ’ ὅλην τὴν ποιμαντορικήν του σταδιοδρομία ἀποφεύγων ἐπιμελῶς τὴν συνήθη διαφήμισιν, ἤρχετο ἐπίκουρος ἄνευ κόμπου καὶ προτροπῆς, ἀείποτε ἐνθουσιώδης ἀρωγὸς τῶν δυσχερεστάτων ἀναγκῶν καὶ σεμνὸς προστάτης δυστυχισμένων ὑπάρξεων, τὰς ὁποίας περιέθαλπε παρακολουθῶν μετὰ πατρικοῦ ἐνδιαφέροντος καὶ ἰδιαζούσης συμπαθείας καὶ ἀγάπης τὴν ζωὴν των καὶ ὅταν ἡ χαρὰ ἐσκόρπιζεν εἰς τὰ χείλη των τὸ μειδίαμα καὶ ὅταν ὁ πόνος καὶ ἡ ἀπογοήτευσις ἐπλήρου τὰς καρδίας των.
Ἀπειράκις ἡ ἄφθαστος καὶ ἀσύλληπτος ἀγαθοεργία του ἀνακούφιζε τὴν ὑφισταμένην δυστυχίαν εἰς πρόσωπα, τῶν ὁποίων τὴν ζωὴν δὲν ἐθέρμανον αἳ φωτειναὶ ἀκτίνες τῆς χαρᾶς, εἰ μὴ ἐπὶ τινὰς πρωΐας μόνον καὶ τὰ ὁποία πρὸς καιρὸν κατηύγασεν ἡ λάμψις τῆς εὐτυχίας».
Ὁ Χρυσόστομος Δασκαλάκης ἔκανε πράξη τὰ διδάγματα τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως δείχνοντας, ὃπως οἱ μεγάλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὃτι ὁ θεολογικὸς λόγος διαχρονικῶς πρέπει ἐμπράκτως νὰ βοηθᾶ τὸν ἂνθρωπο, ἀφοῦ προβλήματα ὑπάρχουν σ’ ὃλες τὶς ἐποχές. Ὁ Χρυσόστομος Δασκαλάκης ὑπῆρξε ἔργῳ καὶ λόγῳ προφητικὸς, ἀφοῦ ἔκανε πράξη τοὺς λόγους ποὺ θὰ γράψει πενήντα περίπου ἔτη ἀργότερα, ὁ μετέπειτα ἀναλαβὼν τὴν διαποίμανση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μεσσηνίας Μητροπολίτης Χρυσόστομος Σαββᾶτος: «Ὁ ὀρθόδοξος θεολογικὸς λόγος, μέσα στὴν τεράστια κοινωνικὴ καὶ οἰκονομικὴ κρίση ποὺ μαστίζει τὴν ἀνθρωπότητα, πρέπει νὰ προβάλλει τὴν Ἐκκλησία ὡς θεσμὸ ποὺ στέκεται στὸ πλευρὸ τῶν καταπιεσμένων καὶ τῶν πτωχῶν, ποὺ δραστηριοποιεῖται ὁλοκληρωτικὰ μὲ στόχο τὴν ἀνακούφιση καὶ τὴν σωτηρία τοῦ σημερινοῦ καὶ προβληματισμένου ἀνθρώπου» .
Μᾶς ἐπιβεβαιώνει καὶ πάλι ὁ πρ. Παραμυθίας Τίτος: «Ὁ Χρυσόστομος Δασκαλάκης ἀφῆκεν ἐποχὴν δι’ ὅσων θαυμαστῶν ἔργων ἐπετέλεσε. Τὸ ὄνομα αὐτοῦ θ’ ἀναγραφῇ εἰς τὰς δέλτους τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας. Οὗτος ὑπῆρξε μεγάλη ἐκκλησιαστικὴ μορφὴ, ἀπαράμιλλος εἰς πίστιν, ἀγάπην καὶ ἔνθεον ζῆλον πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, ὑπέροχος πνευματικὸς ἡγέτης, ποιμάνας τὸ θεοσεβὲς αὐτοῦ ποίμνιον θεοφιλῶς».
Ὁ Χρυσόστομος Δασκαλάκης πράγματι μὲ τὴν προσωπικότητα του, τὶς ἐνέργειές του καὶ τὸ ἔργο του, κατόρθωσε νὰ ἐπηρεάσει καὶ νὰ ἐπισκιάσει κάθε πολιτικὴ μορφὴ στὴν Μεσσηνία καὶ νὰ ἀναδειχθεῖ ὁ κορυφαῖος ἄνδρας- ἀναμορφωτὴς τῆς ἐποχῆς του. Δὲν ὑπέταξε τὴν ἐκκλησιαστικὴ κοινότητα στὶς κάθε είδους ἁρπακτικὲς διαθέσεις ἑκάστου κομματάρχου τῆς ἐποχῆς, ἀλλά, ὅπως μαρτυροῦν τὰ ἔργα του, τοὺς «χρησιμοποίησε» ὅλους γιὰ νὰ δημιουργήσει τὶς συνθῆκες ἐκεῖνες ποὺ ἐπέτρεπαν στὸ ταλαιπωρημένο ποίμνιό του νὰ ζήσει ἐν ἐλευθερίᾳ.
Ὁ Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος Δασκαλάκης κατόρθωσε νὰ ἀναδείξει τὴν Ἐκκλησία ὡς τὸν παράγοντα ἐκεῖνον ποὺ διαμορφώνει τὸ κοινωνικὸ γίγνεσθαι, χωρὶς ἀκρότητες καὶ μικροπολιτικὰ συμφέροντα. Τοῦτο φαίνεται ἀπὸ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν ἐμπιστοσύνη ποὺ τοῦ ἔδειχνε ὁ λαὸς τῆς Μεσσηνίας ἀνεξαρτήτως κομματικῶν πεποιθήσεων ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὴν θύμηση ποὺ μέχρι τὶς ἡμέρες μας διατηρεῖ ὁ λαὸς τῆς Μεσσηνίας. Γενόμενοι εὐμνήμονες σήμερα, ἡμέρα τῆς θλιβερῆς ἐπετείου τῆς κοιμήσεώς του, καταθέτουμε τὶς σκέψεις μας ὡς ἄνθη τιμῆς στὴ μνήμη του.
