Του Νείλου Ζαναγκίτου
Την ημέρα, στην οποία η ιστορία καταγράφει τη συμπλήρωση 80 ετών ζωής του Μεγάλου Πρωθιερχάρχου της Ορθοδοξίας, του Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου του πάνυ, τούτο το κείμενο αφιερώνεται σε εκείνον ως ευχαριστήριο δώρο για τους υπέρ της Εκκλησίας αγώνες του. Σήμερα παραδέχτηκε πως έκανε λάθη. Αυτά τα λάθη ήταν λάθη μεγάλα, γιατί ήθελε όλοι οι άνθρωποι γύρω του, να είναι Θεού φίλοι, όπως ο ίδιος. Τους εμπιστευόταν και αυτοί απέδειξαν το «ουδείς ασφαλέστερος εχθρός του ευεργετηθέντος».
Και γυρίζοντας τον λόγο προς τον Μακαριώτατο Μόσχας και όσους παραπλανημένοι μιλούν για σχισματικούς και αχειροτόνητους στην Ουκρανία, θα ήθελα να τους διηγηθώ την ιστορία σε τούτη τη γη, μιας ευλογημένης ψυχής.
Μιας ψυχής που γεννήθηκε το 1935 από μετανάστες εκ του νοτίου Καυκάσου, στην πόλη Buchanan της περιφέρειας Saskatchewan του Καναδά. Σ’ αυτήν την ψυχή ο Θεός άνοιξε τους ορίζοντες της μοναχικής αφιέρωσης μέσα στο Άγιον Όρος, αλλά εκείθεν, οδηγήθηκε σε λάθος ατραπούς. Ίσως από άγνοια, ίσως από αδυναμία της ποιμένουσας Εκκλησίας, ίσως από εγωισμό, ο Θεός ξέρει και Εκείνος συγχωρεί. Αυτή η ψυχή πριν λίγες ημέρες, 13 Φεβρουαρίου 2020, εξεμέτρησε το ζην ως επίσκοπος Βαρλαάμ, κληρικός της λεγόμενης Ορθοδόξου Εκκλησίας στην Αμερική. Αυτοκεφάλου Εκκλησίας κατά την Εκκλησία της Ρωσίας, και μερικούς ακόμα, που στα δίπτυχα λένε και Τύχωνος «Αμερικής και Καναδά». Της γνωστής κατά το παρελθόν υπό τον αναγνωριστικό όρο Μετροπόλια, η οποία δεν διέκοψε την κοινωνία με τον Αμερικής Ελπιδοφόρο .
Ο κατά κόσμον Βασίλειος Νοβακσόνωφ, σπούδασε τον Σλαβικό πολιτισμό στο Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα. Ανήκε ως λαϊκός στη δικαιοδοσία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας εν Υπερορία, υπό τον Μητροπολίτη Αντώνιο και τους διαδόχους του, Αναστάσιο και Φιλάρετο. Το 1980 εντάχθηκε στη δικαιοδοσία της Ελεύθερης Σερβικής Εκκλησίας υπό τον Μητροπολίτης Ειρηναίο όπου εκάρη Μοναχός και το 1983 χειροτονήθηκε Διάκονος και Πρεσβύτερος. Το 1988 εντάχθηκε στη δικαιοδοσία της Εκκλησίας των Γ.Ο.Χ. της Ελλάδος υπό τον «Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος» Αυξέντιο. Το 1990 παρέμεινε στη δικαιοδοσία της λεγομένης εις το εξής, Συνόδου του Μιλάνο, υπό τον «Μητροπολίτη Μιλάνο» Ευλόγιο. Αυτή η Σύνοδος δημιουργήθηκε τότε, από Ιεράρχες της «Αυτονόμου Μητροπόλεως Δυτικής Ευρώπης», την οποία είχε ιδρύσει η Εκκλησίας των Γ.Ο.Χ. της Ελλάδος. Ο Ευλόγιος διαφώνησε με την ένωση του, υπό τον «Μητροπολίτη Γαβριήλ» τμήματος της παραπάνω διοικήσεως που ονομάσθηκε στο εξής «Εκκλησία της Λουζιτανίας» (Πορτογαλίας) με την Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Πολωνίας υπό τον Μητροπολίτη Βασίλειο. Παρέμειναν όμως σε ενότητα με τον «Αθηνών» Αυξέντιο και τον μετέπειτα «Πατριάρχη Κιέβου» Μιστισλάβο και τους διαδόχους του αν μπορούμε να το πούμε αυτό, Βλαδίμηρο και Φιλάρετο. Στις 2 Οκτωβρίου 1994 ο Βαρλαάμ, χειροτονήθηκε Επίσκοπος Βανκούβερ εκλεγείς υπό της Συνόδου του Μιλάνο, η οποία είχε λάβει καθεστώς «Αυτονομίας» ήδη από τον Μάρτιο του 1994 από του «Πατριαρχείου Κιέβου» υπό τον «Πατριάρχη» Βλαδίμηρο. Στις 17 Ιουνίου 2002 έγινε δεκτός ως Επίσκοπος με τον τίτλο του πρώην Βανκούβερ στη Μετροπόλια.
Ξέρετε Μακαριώτατε Μόσχας, έγινε μέλος αυτής της Εκκλησίας την οποία αντικανονικά έπηξε η Εκκλησία της Ρωσίας στο κανονικό έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Αμερική και της οποίας δώσατε δικαιώματα «Αυτοκεφαλίας», χωρίς να έχετε τούτο το προνόμιο. Ποτέ δεν υπήρξε η Εκκλησία αυτή εντός των ορίων στα οποία σήμερα υπάρχει η Εκκλησία της Ρωσίας. Ακόμα ποτέ και από πουθενά δεν έχετε το δικαίωμα να ορίζεται από την Εκκλησία σας, Αυτοκεφαλία σε τμήματα της δικαιοδοσίας Σας. Τούτο, γιατί δεν έχετε κανονικό έδαφος, έως την σύγκληση Οικουμενικής Συνόδου που με κανόνα της, θα σας το ορίσει. Το έδαφος σας, για να μην ξεχνιόμαστε, σας δόθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο έχει προδικαιοδοσιακό δικαίωμα, σε όλες τις νεότερες τοπικές Εκκλησίες που ίδρυσε.
Ο άνθρωπος λοιπόν αυτός, έγινε κληρικός μέσα στο Σερβικό σχίσμα του Επισκόπου της Νέας Γκρατσάνιτσα Ειρηναίου και αργότερα επίσκοπος από την σχισματική Σύνοδο του Μιλάνο, η οποία είχε κοινωνία με το σχισματικό Πατριαρχείο Κιέβου. Ο επίσκοπος Βανκούβερ Βαρλαάμ αποχώρησε από την Εκκλησία του Μιλάνο και προσχώρησε στην Μητροπόλια. Αυτό το αντικανονικά υπερόριο πνευματικό δημιούργημα του Πατριαρχείου της Μόσχας. Εκεί δέχτηκαν τον συγκεκριμένο κληρικό μαζί με τον παραδελφό του Αρχιεπίσκοπο Οτάβας Λάζαρο, προερχόμενους από σχισματικές ομάδες, ως κανονικούς επισκόπους άνευ άλλης πράξεως όπως φαίνεται, παρά μόνο με το συλλείτουργο. Η βιβλική αυτή μορφή, ο Βαρλαάμ, υπήρξε πνευματικός πατέρας δεκάδων ορθοδόξων στον δυτικό Καναδά.
Μακαριώτατε Μόσχας ο Χριστός έβαλε ανάμεσα στους δώδεκα τον Ιούδα ώστε να υπολογίζουμε ότι κάθε 12 από εμάς, θα υπάρχει και ένας Ιούδας. Πριν φτάσετε στο Αμάν, στην παρασυναγωγή που συνεκλήθη με προτροπή της Ρωσικής Ομοσπονδίας από τον επιβάτη του θρόνου των Ιεροσολύμων, ο Θεός κάλεσε κοντά του τον επίσκοπο Βαρλαάμ. Η «θυγατέρα» σας Εκκλησία εν Αμερική μετά τιμής και πομπής συνόδευσε στην τελευταία του κατοικία τον πρώην Βανκούβερ Βαρλαάμ. Αυτό μας βάζει να σκεφτούμε πόσο ειλικρινείς είναι όλοι εκείνοι, οι οποίοι μιλούν για σχισματικούς και αντικανονικούς στην Ουκρανία; Φυσικά υπήρξαν τέτοιοι πριν τις 15 Δεκεμβρίου του 2019 και συνεχίζουν να υπάρχουν, όπως ο Πατριάρχης Κιέβου Μωυσής, ο Μητροπολίτης Κιέβου Σεραφείμ και άλλοι. Εμείς εδώ στην Ελλάδα άλλωστε γνωρίζουμε και τον Πατριάρχη Μόσχας και πάσης Ρωσίας Ραφαήλ. Εκείνη την ημέρα χάσατε την ευκαιρία να δημιουργήσετε μία δορυφόρο της Μόσχας, Αυτοκέφαλη Εκκλησία, με επικεφαλής τον απόλυτα εξαρτημένο από εσάς Μητροπολίτη τότε Κιέβου Ονούφριο. Δεν του επιτρέψατε να αποδεχθεί την πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη, του Αυθέντη και Δεσπότη του, μετά την άρση του γράμματος του Διονυσίου του Δ΄. Τον εμποδίσατε να είναι υποψήφιος και ο μοναδικός ίσως, για την θέση του προκαθημένου της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας. Τότε ανάμεσα στον δικό σας Συμεών και τον Επιφάνιο του Φιλαρέτου επικράτησε ο δεύτερος.
Χάσατε Μακαριώτατε Μόσχας αυτή την ευκαιρία. Μία και καλή, την χάσατε. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος από τις πρώτες ημέρες της πατριαρχίας του δέχτηκε τον «Πατριάρχη Κιέβου» Μιτσισλάβο στις αυλές του Φαναρίου για να τον ακούσει και να ψάξουν τρόπο αποκαταστάσεως των ενδουκρανιακών σχισμάτων. Τριάντα περίπου χρόνια μετά, με την Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου έδωσε την λύση στο χρονίζον πρόβλημα. Προσκάλεσε τον Μητροπολίτη Ονούφριο να γίνει προκαθήμενος των ενωθησομένων κανονικών και μη, έως τότε, Ορθόδοξων ομάδων στην Ουκρανία. Αυτό έγινε με αίτημα της πολιτείας, όπως ακριβώς όλων των νεοτέρων εκκλησιών. Έγινε όμως και μετά και την παντελή απροθυμία της Εκκλησίας της Ρωσίας να ακουμπήσει το πρόβλημα.
Τώρα πια δεν σας μένει άλλο τίποτα, από το να αναγνωρίσετε το λάθος σας ενώπιον της πολιτικής εξουσίας, η οποία όπως πάντα και παντού, για δικό της όφελος, ενδιαφέρεται για τα της Εκκλησίας. Αφού αναφωνήσετε alea jacta est να επιτρέψετε στον εν Κίεβω Μητροπολίτη Ονούφριο να διαβεί τον Ρουβίκωνα και να διέλθει το υπόλοιπο του βίου του, ως κληρικός της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας, υπό τον αυτής προκαθήμενο Μακαριώτατο Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφάνιο και καθοδηγώντας συνάμα τους υπ΄αυτόν Επισκόπους στην ενότητα με την Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας, και όλων των λοιπών, προς δόξαν Θεού και χαρά των επί γης.
