Του Αρχιμ. Τιμοθέου Γεωργίου Εφημερίου Ιερού Ναού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου – Καλλιθέας
Η Εκκλησία ως Μητέρα πνευματική γεννά αθάνατες εν δυνάμει υπάρξεις που ενώνονται με τον Υιό και ένσαρκο Λόγο, που ήρθε και έρχεται. Η μετοχή στη Βασιλεία του Θεού – μέσα από την κοινωνία του Αγίου Πνεύματος, κομίζει και εικονίζει η Εκκλησία και οι Λόγοι Του έχουν λόγο να συμπυκνώνουν τη διδασκαλία Του στην «μεγάλη αγάπη» στο φωτισμό που ζούμε και στην πυξίδα της αυγής που έρχεται. Στην πορεία για το «ναι» στο Θεό, χρειάζεται να μεταπλάσουμε τη στάση μας, στο βάπτισμα της μετανοίας. Η ελπίδα μετά την πτώση του πρώτου ανθρώπου που θέλησε να αυτοανακηρυχθεί θεός παραμένει να μεταστραφεί η πτώση και η σωτηρία που φέρνει ο Χριστός να μην αναμένεται μοιρολατρικά ούτε μαγικά, αλλά ν γίνει πόθος και κραυγή που την κάνει η μετάνοια και είναι η ίδια η ταπείνωση, Δεν πρόκειται για μια περιστασιακή αρετή αλλά για χάρη που κατακλύζει τη ζωή του πιστού, κλήση ατέλειωτη και άθλημα ελευθερίας μέσα στην δουλεία, η εντιμότητα στην απαξίωση, η εναγώνια επίκληση του Θεού, που γεννά η γεύση της απουσίας Του, οι αλάλητοι στεναγμοί που ανακύπτουν στα σύνορα της απουσίας και της παρουσίας Του η διάκριση της σοφίας ως επιστροφή στο Σώμα του Χριστού.
Ο άνθρωπος που επιποθεί την ανακαίνιση του μυστηρίου της καρδιάς και του πληρώματος της ζωής δεν μπορεί να μην εξελίσσεται, να μην αναβαπτίζεται στη χάρη της μετανοίας, να μην βρίσκεται εν πορεία προς τη Βασιλεία του Θεού, από την εκκλησία, που φέρνει τα έσχατα μέσα στην ιστορία και μας προσκαλεί να εισαχθούμε στην κοινωνία του άγιου Πνεύματος στην οικογένεια των τέκνων του Θεού, που δεν έχουν την αναμαρτησία: Αντίθετα έχουν αρνήσεις, ως ληστές, πόρνες, τελώνες. Μα η Εκκλησία δεν οργανώνει την εξωτερική πλευρά της ζωής, δεν απαντά στο κακό με τη βία αλλά εργάζεται την εσωτερική αλλαγή με την συνέργια της χάρης και της ευθύνης, καλεί να περάσουμε από τη στενή πύλη της μετανοίας όπου το κακό σχετικοποιείται και ο μεγαλύτερος βυθός αμαρτίας δεν μπορεί να θίξει την αρχή και το τέλος του ανθρώπου.
Το ότι η μετάνοια είναι προϋπόθεση δεν την κάνει και το τέλος της εν Χριστώ πορείας, ο δρόμος δεν σταματά στη μετάνοια. η Εκκλησία δεν κηρύττει αλλά σαρκώνει την μετάνοια, που δεν βοηθά αλλά είναι η βοήθεια, η ταπείνωση του Ταπεινού και μετανοούντος Θεανθρώπου ενώπιον της εωσφορικής αμετανοησίας του επαναστατημένου ανθρωποθεού. Πόσο μεγάλη σημασία έχει να ζήσουμε την Εκκλησία, ως Σύναξη μέσα στην οποία ενεργοποιείται η μετάνοια και αυτή τη μετάνοιά να την προσκομίζουμε στην Εκκλησία από όπου τη μαθαίνουμε, την λειτουργούμε ως τέχνη που δεν εκπίπτει σε τεχνική, στην πίστη της Ενορίας,
Σκοπός της μετάνοιας δεν είναι να ανακουφισθούμε ψυχολογικά ή να φθάσουμε σε ύψη ασκήσεως αναπτύσσοντας αίσθημα πνευματικού εκλεκτικισμού αλλά να ζήσουμε εκκλησιαστικά, να νικηθούμε από το Θεό, να αφήσουμε την αμαρτία να καταποθεί από την Αγάπη Του, από τη Ζωή Του. Εκεί που βρισκόμαστε, στις δύσκολες συνθήκες μας αναζητεί, εκεί πορεύεται μαζί μας και μας οδηγεί από την έρημο της πτώσης και της αιχμαλωσίας, στη γη της αληθινής ελευθερίας.
«Οι καθήμενοι εν σκότει και σκιά θανάτου» δεν είναι άλλοι παρά εμείς οι φίλοι Του, η αγωνία Του και ο έρωτάς Του! Όπως οι Άγιοι τόλμησαν να αντιστρέψουν με θαυμαστό τρόπο το ρου της ζωής, να δουν μέσα τους με ειλικρίνεια, διλήμματα που δεν είναι ανάμεσα στην αστοχία και στο αδιέξοδο της απελπισίας αλλά με ελπίδα καθώς μας αφορά όλους ανεξαιρέτως.
Το προσευχόμενο εκκλησιαστικό Σώμα δεν βιώνει τη μετάνοια ως κρυψώνα, ούτε νομικισμό αλλά ως άνοιγμα στο έλεος Του, απάντηση στην ελευθερία που μας δωρήθηκε, Αναποδογυρίζουμε τη ζωή όπως ο Ιορδάνης «εστράφη εις τα οπίσω», ζητούμε τον ίδιο το Θεό χωρίς την απειλή της κόλασης, τολμούμε ρεαλιστικά έστω και αν αποτύχουμε.
Η μετάνοια δεν είναι εγωκεντρική μεταμέλεια στην οποία επικρατεί ενοχικό πλέγμα, δεν εκβιάζεται, θέλει χρόνο και αναδύεται μέσα στον άνθρωπο που ζει την πραγματικότητα ως Έρωτας και δώρο στην Εκκλησία της μετανοίας, στην οποία οι προσκαλούμενοι, επανεκκινούν τη σχέση με τον Χριστό, τον Δάσκαλο του Απόλυτου και ταυτόχρονα φίλο των αμαρτωλών: Η μετάνοια μας λέει ότι το σπουδαιότερο δεν είναι να μην πέσουμε, αλλά το πόσο γρήγορα θα σηκωθούμε, μας λέει να μην κοιτάζουμε προς τα κάτω, ή προς τα πίσω σε ελλείψεις μα προς τα πάνω στην Αγάπη του Θεού. Να τολμούμε το άλμα, για τη συγκρότηση των κομματιών, για την έξοδο από το χώρο του παλαιού ανθρώπου ώστε να μας εισοδεύσει ο Χριστός στο χώρο της ζωής Του, επειδή ο Χριστός μάς αγαπά γιατί Αυτός είναι καλός.
Μετάνοια δεν υπάρχει χωρίς κατανόηση των αντιφάσεων των λάθών, αποτυχιών, οπότε ο Χριστός προσκαλεί «Μετανοεῖτε», όχι μετανοήστε, δείτε την κάθε ώρα ως έσχατη, βρείτε στο κάθε σήμερα την αιωνιότητα και μην αντιμετωπίζετε τη μετάνοια ως κάτι χρήσιμο για το καλό μιας κοινωνικής ηθικολογίας ή για να «υποχρεωθεί» το Θεό να μας δώσει κάτι με τη μορφή θρησκευτικής αντιπαροχής. Μετανοώ σημαίνει αλλάζει νοοτροπία ο εαυτός μου και έχει τον Χριστό ως κριτήριο του το θέλημα του Θεού. «Η Βασιλεία του Θεού περνάει βιαστικά μπροστά μας και πρέπει κι εσύ να την αρπάσεις» καθότι βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν».
Η Εκκλησία βαπτίζει και αναβαπτίζεται στο μέτρο, στην χάρη της μετάνοιας, αδελφούς του Χριστού και όχι οπαδούς και οδηγεί τους ανθρώπους στην εντιμότητα της σχέσης με το Θεό, στην ασκητική της αδιάκοπης χαρμολύπης. Ο μετανοημένος άνθρωπος δεν είναι ύπαρξη που αισθάνεται αυτολύπηση, δεν μένει προσκολλημένος σε λάθη, το παρελθόν δεν είναι ανυπόφορο βάρος, αλλά γίνεται σκαλοπάτι ωριμότητας. Αρνείται να δεχθεί ότι ο έσχατος λόγος ανήκει στις τύψεις και λαχταρά το αληθινό και το όλο, φανερώνει την μεταμόρφωση του όλου και αναδύεται η αίσθηση ζώσας ζωής που τρέφει την προσωπικότητα με χριστοείδεια.
Ἂν ἡ ἀμετανοησία ταυτίζεται μὲ τὴν ἀπελπισία καὶ τὸν διάβολο, ἡ χωρίς όρους μετάνοια είναι πρόταση ζωής υπέρ του ανθρώπου – το θέλημα του Θεού είναι πάντα υπέρ των ανθρώπων που δέχονται ως θησαυρό το Θέλημά Του, που γνωρίζουν ότι είναι Πατέρας, που νικάει την κόλαση και δεν κολάζει και καμία αδυναμία του ανθρώπου δεν μπορεί να εμποδίσει την αγάπη του Θεού. Ξέρουν ότι ο χρόνος της φθοράς μπορεί για κάθε μέλος της να γίνει «καιρός μετανοίας ευπρόσδεκτος». Ἡ ἐπάνοδός μας, ἀπὸ τὴν ζωὴ τῆς ἐξορίας στὴ ζωὴ τῆς μέλλουσας Βασιλείας, εἶναι τὸ δῶρο τοῦ Χριστοῦ στὴν ταπεινοφροσύνη της πίστης, ποὺ επιλέγει τὴν μετάνοια, ως ἐμπιστοσύνη στο Θεό. Αμήν!
